BİZE ULAŞIN
2020 Ocak ayında TBMM (Türkiye Büyük Millet Meclisi)'ye bir yasa teklifi sunuldu. Bu yasa teklifine göre en az 25 senelik evli, 50 yaşını doldurmuş fakat emekli olamamış, halihazırda çalışmayan bütün kadın vatandaşlara emeklilik hakkı verilmesi kararlaştırıldı. Sigorta girişi yapılmamış ya da hayatı boyunca herhangi bir işte çalışmamış ev hanımlarına dair emekli olma yasa tasarısı düzenlendi. Sigortası bulunmayan veya evliliği 25 yıldır devam eden kadınlara verilen hakkı düzenleyen Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununda değişiklik yapılması istendi. Kanunun yürürlüğe girmesi durumunda; çalışma hayatı olsun ya da olmasın bütün ev hanımları borçlanma vasıtası ile emekli olma hakkına sahip olacak. Ev hanımlarının borçlanarak emekli olabilmesi doğum borçlanması ya da çalışılan sürenin borçlu sayılması olarak kabul edilecek. Daha önce sigorta yaptırılmadığı ve bu yüzden sigorta primleri ödenmediği için bu primleri kişinin kendisinin ödemesi gerekecek. Ayrıca yurt dışında ikamet eden Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı kadınlar da bu haktan yararlanabilecek.
Emeklilik ile ilgili yasa teklifine göre çalışmayan kadınların yerine getirmesi gereken bazı şartlar bulunmaktadır. Bu şartlardan herhangi birinin eksik olması durumunda emeklilik başvurusu yapılamayacaktır.
Bu şartlara göre kişinin:
SGK (Sosyal Sigortalar Kurumu)'da başvuru yapılan tarihte aktif herhangi bir sigorta kaydının bulunmaması
Vergisiz esnaflık için evde en az bir iş kolunda aktif olarak üretimde bulunması (örgü, dikiş, makrome..)
Gelir vergisine tabii olmaması (Herhangi bir gelirinin olmaması)
18 yaşından büyük olması
Halihazırda emekli olmaması
50 yaşını doldurmuş olması (1970 yılında ya da öncesinde doğmuş oması)
Yaşlılık veya malullük aylığı almıyor olması
En az 25 senelik evli olması (1995'te veya daha öncesinde evlenmiş olması) gerekmektedir.
Sigortanın başlangıç gününden itibaren 25 yıl boyunca prim ödemesi yapmak gerekiyor. Ayrıca kişi, 25 yılı doldurmuş olsa dahi 58 yaşına gelmeden emekli olamıyor. Yaşın hesaba katılması ile 25 sene yani 9000 gün prim ödemek yerine; 5400 gün yani 15 sene prim ödeyip 61 yaşında da emekli olmak mümkün. Kişi bu iki seçenekten herhangi birini seçmekte özgür. Sadece başvuru yapılan esnada çalışmıyor olmak gerekiyor. Eğer ki emeklilikten önce 3,5 yıl sigortalı çalışılırsa, ödenmesi gereken prim sayısı 7200 güne (20 yıla) düşüyor.
Yılbaşından itibaren asgari ücrete gelen zamla birlikte borçlanmaların tutarlarında da birtakım değişiklikler oldu. Günümüz itibari ile günlük yurt dışı borçlanma tutarı 44,14 TL; diğer borçlanmalar ise 31,39 TL olarak belirlendi. Yasanın kabul edilmesi durumunda hayatı boyunca çalışmamış bir ev hanımının borçlanması, yurt dışı borçlanması şeklinde değerlendirilirse 7200 güne 317.808 Türk lirası; doğum borçlanması olarak değerlendirilirse 226 bin Türk lirası olarak kabul edilecek.
Yasaya göre ev hanımlarının en alt sigorta primi ayda 709,41 TL; en üst sigorta primi ise 5.320,64 TL olarak belirlenmiştir.
