BİZE ULAŞIN
Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın açıkladığı iki aylık merkezi yönetim bütçe verileri, çarpıcı bir tablo ortaya koydu. Bütçe gerçekleşmelerine göre Ocak-Şubat döneminde toplam vergi tahsilatı geçen yılın eş dönemine göre yüzde 113,6 artarak 923,5 milyar liraya ulaştı. Bunun 54,1 milyar liralık bölümünü, tek başına akaryakıt ve doğal gazdan alınan ÖTV oluşturdu.
Dünya Gazetesi’nden Nabi Bakır’ın haberine göre, benzin, motorin, LPG ve doğal gaz fiyatının içinde yer aldığı söz konusu ÖTV’de tahsilat, fiyat düzeyi ve tüketim miktarı ile orantılı biçimde geçen yılın aynı dönemine göre tam yüzde 317,4 (3,2 kat) arttı. Bu yılın ilk iki ayında elde edilen ÖTV geliri ise geçen yılın eş dönemine göre 4,2 katı düzeyinde gerçekleşti.
Temmuz 2023’te petrol ürünlerinde ÖTV oranları artırılmış, bu da pompa fiyatlarına rekor zam olarak yansımıştı. Yüzde 50’e varan zamlarla akaryakıtta o ay 8,5 milyar lira olan aylık ÖTV tahsilatı, Ağustos’ta 27,6 milyar liraya sıçramıştı. Petrol ürünleri ve doğal gazda aylık ÖTV tahsilatı çıktığı bu platoda devam ederek Eylül’de 26,6 milyar, Ekim’de 23,6 milyar, Kasım’da 24 milyar, Aralık’ta 22,6 milyar lira oldu.
Böylece Maliye’nin bu ürünlerde geçen yılın ilk yedi ayı toplamında 48,3 milyar lira olan ÖTV geliri, son beş ayda ise 124,5 milyar lira olarak gerçekleşti. Akaryakıt ve doğal gazda aylık ÖTV tahsilatı bu yıl da Ocak ayında 25,4 milyar TL olarak gerçekleşti, Şubat’ta ise 28,7 milyar TL ile bugüne kadarki en yüksek aylık düzeyine ulaştı.
Akaryakıtta fahiş fiyat artışlarının yaşandığı Temmuz 2023 dönüm noktası kabul edilirse, geçen yıl ilk altı ayda fiyatı yüzde 23,7 artan benzin, ikinci yarıda yüzde 43,5, bu yılın başından bu yana da yüzde 21,9 zamlandı. Böylece Haziran 2023 sonundan bu yana toplam artış yüzde 75’e ulaştı. Motorin fiyatları geçen yılın ilk yarısında yüzde 8,3, ikinci yarıda yüzde 55,7, bu yılbaşından bu yana da yüzde 12,7 arttı. Haziran 2023’ten bu yana kümülatif artış yüzde 75,5 oldu.
Geçen yıl ilk yarıda yüzde 10,2 zamlanan LPG, ikinci yarıda yüzde 58,8, bu yıl 15 Mart’a kadar olan dönemde yüzde 17,3 ve böylece Haziran’dan bu yana kümülatif bazda yüzde 86,4 zam gördü.
Doğal gaz ise 2023’ün ilk yarısında yüzde 5,6, ikinci yarısında yüzde 11,9, bu yıl 15 Mart’a kadar yüzde 5,5 ve Haziran’dan bu yana yüzde 18 zamlandı. Böylece doğal gaz bu dönemde fiyatı en az artan ürün oldu.
Maliye’nin vergi gelirleri ile kıyaslamak için eş dönemler baz alınırsa; Şubat 2023-Şubat 2024 arasındaki fiyat artışı benzinde yüzde 97,5, motorinde yüzde 103,7, LPG’de yüzde 74,5 ve doğal gazda yüzde 18 olarak hesaplandı. Buna göre araç sahiplerinin akaryakıt gideri bu bir yıllık dönemde ikiye katlandı.
Doğal gaz maliyetindeki artış ise aile bütçelerini rahatlatmanın yanısıra enflasyonu düşüşüne etki etmesi için devletçe sağlanan kısmi sübvansiyonun da etkisiyle düşük kaldı. Ocak-şubat döneminde akaryakıt ve gazdan elde edilen ÖTV geliri artış oranında rekor kırarken, tutar bazında en yüksek ÖTV geliri ise yine motorlu taşıt satışlarından sağlandı. Söz konusu ÖTV geliri iki ayda yüzde 89,8 artışla 62,7 milyar lira oldu.
Öte yandan geçtiğimiz günlerde Dezenformasyonla Mücadele Merkezinin sosyal medya hesabından, "Gerekirse kura müdahale edilecek, ÖTV ve KDV'de artış olacak" iddiasına ilişkin açıklama yapılmıştı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in, basına kapalı bir toplantıda, oda ve borsa başkanlarının yanı sıra iş dünyası temsilcileriyle bir araya geldiği belirtilen açıklamada, "Bahse konu toplantıda, Bakan Şimşek'in kura müdahale edileceğini veya ÖTV ve KDV'de artış olacağını söylediği iddiası gerçeği yansıtmamaktadır. Yetkili kişi ve kurumların açıklamaları dışında yapılan spekülatif haberlere itibar edilmemelidir" ifadelerine yer verildi.
