5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında emeklilik için kişilerin yaş, hizmet süresi ve prim günü ödemesi kriterlerini yerine getirmesi gerekir. Sigortalı olarak çalışanların işi bırakması ya da yaş ve hizmet süresi şartlarını doldurmasına rağmen prim ödenmemesi nedeniyle kişilerin emekliliği hak etmesi söz konusu olmaz. Vatandaşlar emekliliğe uzun yıllar olması durumunda adına ödenen prim günlerinin boşa gideceğinden endişe duyarak hayıflanırlar. Ancak İş Kanunu kapsamında bu ödenen primlerin vatandaşlara toplu olarak iade edilmesine imkan verilmiştir.
Sosyal Güvenlik Kurumu emekliliği hak edemeyenlerin adına yapılan prim ödemelerini başvuru yapılması durumunda toplu olarak iade ediyor. Aynı zamanda kişilerin adına fazladan yapılan ödemeler için de aradaki farkın verilmesi formülü devreye sokulur. Peki, toplu ödeme iadesi imkanından kimler yararlanabilir? Toplu ödeme için belirlenen koşullar nelerdir? Toplu ödeme hesaplaması nasıl yapılır? İşte, SGK'dan yapılacak toplu ödemeye dair merak edilen detaylar...
Sosyal Güvenlik Kurumu bünyesine bağlı olarak hizmet akdine tabi olan 4A (SSK), kendi hesabına ve namına bağlı olan 4B (BAĞ-KUR) ile 1 Ekim 2008 sonrasında memuriyete başlayan 4C (Emekli Sandığı) sigortalılık statüsündeki vatandaşların toplu ödeme almasına izin verilir. Bu kişilerin herhangi bir nedenle işte ayrılması, iş yerini kapatması ve yaşlılık aylığı bağlanması için gerekli yaş şartını yerine getirmesine rağmen emeklilik hakkını elde edememesi halinde SGK'dan prim iadesi yapılır.
Sigortalı olarak herhangi bir işte çalışmamak ya da kendi işini yapmıyor olmak gerekir.
Emeklilik için gerekli olan hizmet süresi ve yaş şartlarını tamamlaması şarttır. Hizmet süresi erkekler için 25 yıl; kadınlar için 20 yıl olarak belirlenmiştir.
Sigortalı kişilerin vefat etmesi durumunda toplu ödeme iadesi için hak sahipleri taleplerini iletebilir. Bu aşamada hak sahiplerinin yetim ve dul aylığı almıyor olması gerekir.
Esas kazancın toplamını aşan prim miktarının da geri ödemesi yapılır. Başka bir ifade ile; prim ödemesi için belirlenen tavan ücretin üzerinde yapılan ödemeler için iade talebi yapılabilir.
4A (SSK) sigortalılık statüsünde olan kişilerin prim iadesinde 2008 tarihi milat olarak kabul edilir. 2008 tarihinden önce kişiler hem kendi hem de işverenlerinin ödediği primlerin iadesini alabilirler. Ancak 2008 yılından sonra yapılan başvurularda işçi primlerinin iadesi sağlanır.
4B (BAĞ-KUR) sigortalılık statüsünde olanlara prim iadesi konusunda herhangi bir tarih kısıtlaması yapılmaz.
Geriye dönük olarak yapılan hizmet borçlanması ödemeleri ile Genel Sağlık Sigortası primleri geri ödenmez.
Toplu ödeme için kişilerin resmi talepte bulunması gerekir. Başvurular Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) üzerinden yapılır. Kişilerin başvuru sırasında yanında dilekçe ve T.C. kimlik kartının olması yeterlidir. Sosyal Güvenlik Kurumunun yetkili birimi başvuruyu inceler ve uygunluğuna dair karar verir. İnceleme dönemi yaklaşık 1 ay kadar sürer.
Başvuruya dair inceleme sürecinin olumlu olarak sonuçlanması durumunda kişilerin irtibat numarasına bilgilendirme mesajı gönderilir. Ardından kişilerin adına Ziraat Bankasına toplu ödeme yapılır. Ödeme miktarı başvurunun yapıldığı yılda geçerli olan güncel tutar üzerinden hesaplanır. Hesaplama sırasında yıllara göre faiz getirilmez.