Türkiye Giyim Sanayicileri Derneğinin (TGSD) geçtiğimiz ay göreve gelen yeni başkanları Toygar Narbay ve Dr. Ümit Özüren, TGSD Ekonomi Danışmanı Dr. Can Fuat Gürlesel’in de katılımıyla düzenledikleri toplantıda, sektörün yaşadığı zorluklara karşı öneri ve taleplerini paylaştı. Türkiye gazetesinden Önder Çelik'in haberine göre, TGSD Başkanı Narbay, 2024’teki daralmanın 1,3 milyar dolara tekabül ettiğini söyledi. 2022-2024 arasında hazır giyim ihracatında 3,3 milyar dolar kayıp yaşandığına, hazır giyim ithalatının da 1,3 milyar dolar artış göstermesiyle üretimdeki toplam kaybın 4,6 milyar dolara ulaştığını vurgulayan Narbay, kayıtlı istihdamda da 146 bin kişilik bir azalma olduğunu kaydetti.
Narbay “Son iki yılda tekstil ve hazır giyim sektörlerinde toplam 290 bin kişilik bir istihdam kaybı yaşandı” dedi. Türk hazır giyim sektörünün dünyanın altıncı, Avrupa’nın ise üçüncü büyük tedarikçisi olduğunu belirten Narbay “Dünya hazır giyim ticaretinden aldığımız yüzde 3,48 pay ve yaşanan kayıplara rağmen oluşturduğumuz 590 bin kişilik istihdam ile Türkiye’nin en önemli endüstrilerinden biriyiz. Global alıcılar, rakip ülkelere göre yüzde 20-25 daha fazla ödeme yapmaya da hazır. Ancak son iki yılda yüksek enflasyon ve baskılanan kur politikaları sebebiyle ülkemize özgü koşullar oluştu. Bu nedenle alıcılar da tolere edebileceklerinden çok daha yüksek olan maliyet farkını ödemek istemiyor. 2024’te kilogram başına 15,2 dolara sattığımız bir üründe yükselen üretim ve finansman maliyetlerimiz sebebiyle Asya’daki rakiplerimizden yüzde 61, Kuzey Afrika’dakilerden ise yüzde 46 daha pahalı hâle geldik” diye konuştu.
Kur politikaları ya da ihracatçı için destekleme mekanizmaları çalıştırılmadığı ve pazarlarda bir düzelme yaşanmadığı takdirde yılı 17,5 milyar dolar seviyesinde bitirmeyi öngördüklerini açıklayan Narbay, doların 45 TL olması gerektiğini söyledi ve ekledi: 2022-2024 döneminde kur sepeti yüzde 101, enflasyon yüzde 138, iş gücü maliyetleri ise yüzde 249 arttı. Maliyetlerinin yüzde 60’ı TL’ye bağlı girdilerden oluşan bir endüstrinin, mevcut politikalarla rekabetçi olması mümkün değil. Sektördeki firmalar 2024’te ihracatı sürdürebilmek için sermayelerini eritme pahasına, kâr etmeden hatta zararına satış yaparak üretimlerini devam ettirdi. Türk hazır giyim sektörünün önünde Trump’ın Çin’e yönelik önlemleri, Avrupa Yeşil Mutabakatı sebebiyle yakından tedarikin öneminin artması ve bölgedeki savaşların son bulma ihtimali gibi önemli fırsatlar var. Ancak bu fırsatlardan yararlanmak için hâlihazırda kârsız hatta zararına satış yaparak pazarlarını korumak isteyen firmalarımızın desteklenmesi şart.
TGSD Başkanı Dr. Ümit Özüren ise 2024’te sektörün ihracat birim fiyatının kilogram başına 15,2 dolar olduğunu belirterek “Mücevher ve savunma sanayiinden sonra en yüksek değere sahip üçüncü sektörüz. Fiyatı artırmanın tek yolu markalı ihracat” dedi.
1- Döviz kuru enflasyonla paralel hareket etmeli ya da ihracatçılara yaptıkları net ihracatın yüzde 10’u kadar döviz dönüşüm desteği verilmeli.
2- Eriyen işletme sermayeleri, referans faizin yarısı kadar değişken faiz oranıyla ve uzun vadeli kredilerle tamamlanmalı.
3- KOBİ’lere verilen çalışan başı 2.500 TL destek, bütün firmalara verilmeli.
4- Eximbank kredi destekleri 2018’de olduğu gibi toplam ihracat değerinin yüzde 16’sı seviyesine çıkarılmalı.
5- Sanayicilerin GES yatırımlarına ruhsat almalarının önündeki problemler çözülmeli.
6- Ölçek büyütmeye teşvik edecek yeni teşvik mekanizmaları oluşturulmalı.
7- Mikro-ihracat ve KDV iade süreçleri kolaylaştırılmalı.
8- EYT ile kaybedilen know how ve iş gücünün işletmelere dönüşünü sağlayacak destekler verilmeli.
9- Kadınların SGK primleri üç yıl boyunca alınmamalı.
10- Her semte, mahalleye kreş yatırımları yapılmalı.
Okuyucu Yorumları 4 yorum