Visa Europe ve 23 üye bankası ile Türkiye Eğitim Gönüllüleri Vakfı (TEGV) işbirliğiyle hayata geçirilen “Renkli Ufuklar” projesi kapsamında, Infakto Research Workshop’un 814 kişiyle yaptığı araştırma çocuklar ve ebeveynler tarafından en çok tercih edilen mesleklerin öğretmenlik, doktorluk, polislik ve avukatlık olduğunu ortaya koydu.
Araştırma sonuçlarına göre, Türkiye’de çocukların yanı sıra ebeveynler de meslek seçimi konusunda yeterli bilgiye sahip değil. Renkli Ufuklar kapsamında hayata geçirilen Kariyer Yolculuğuma Başlıyorum programı çocukların farklı meslek alternatifleri ve bunların gerektirdiği beceriler hakkında bilinçlenmesini hedefliyor.
Meslekler Araştırması’na göre Türkiye genelinde çocuklar ve ebeveynler tarafından en çok tercih edilen meslek öğretmenlik: çocukların yüzde 25’i öğretmen olmak isterken, ebeveynlerin yüzde 30’u çocuklarının öğretmen olmasını istiyor.
Araştırma sonuçlarına göre, çocukların en çok tercih ettikleri mesleklerin başında öğretmen (yüzde 25), doktor (yüzde 17), polis (yüzde 13) ve avukat (yüzde 5) olmak var. Ebeveynlerin tercihleri de çocukların seçimi ile paralellik gösteriyor. Ebeveynlerin yüzde 30’u çocuklarının öğretmen olmasını isterken; yüzde 21’i doktor, yüzde 6’sı polis ve yüzde 5’i avukat olmasını istiyor.
Çocukların meslek tercihleri
Ebeveynlerin meslek tercihleri
Meslek tercihinde çocuklar için en önemli seçim kriteri mesleğin ilgisini çekmesiyken, ebeveynler için mesleğin toplumsal saygınlığı önde geliyor. Bir işin itibarlı, saygın ve kazancının iyi olması çocuklar için de önemli olmasına rağmen mesleğin sıkıcı olmaması (%24) ve yaratıcı olması (%17) konularına ebeveynlerden çok daha fazla önem veriyorlar. Ebeveynlerin yüzde 11’i kendisi için tercih edeceği, kendi yapmak istediği mesleği çocuğu için de uygun görüyor.
Çocukların meslek tercihinde nedenler
Ebeveynlerin meslek tercihinde nedenler
Araştırmaya katılan çocukların yüzde 46’sı meslek seçimi konusunda en önemli kaynaklarının öğretmenleri olduğunu belirtiyor. Çocukların meslekler ile ilgili diğer önemli bilgi kaynakları ise ebeveynleri (yüzde 27) ve televizyon (yüzde 19) olarak sıralanıyor.
Çocukların meslek tercihi için bilgi kaynakları
Araştırma sonuçlarını değerlendiren Visa Europe Bölge Genel Müdürü Berna Ülman, çocukların meslek yönelimlerinde yararlanabilecekleri kaynakların kısıtlı olduğunu ve bu sebeple çocukların hayallerinin de belirli alanlarda sınırlı kaldığını belirtti. Ülman; “Meslekler araştırmasının sonucu, sorunu açıkça ortaya koyuyor. Renkli Ufuklar projesi kapsamında hayata geçirdiğimiz Kariyer Yolculuğuma Başlıyorum programı, çocuklara kendilerini ve farklı meslekleri tanıtmayı hedefliyor. Bu program ile, çocuklarımızın gelecekleri ve hayalleri ile ilgili kendilerine koydukları sınırların ötesine geçmelerini istiyoruz.” şeklinde konuştu.
TEGV Genel Müdürü Nurdan Şahin ise “Kariyer Yolculuğuma Başlıyorum etkinliği ile çocukların kendi ilgi ve becerilerini keşfetmelerini sağlayarak kariyer bilincinin gelişmesine ve ileriki meslek seçimlerini şekillendirmelerine katkıda bulunmayı amaçlıyoruz. Program kapsamında hazırladığımız Kariyer Yolculuğuma Başlıyorum Ansiklopedisi, 6-8. sınıf çocuklara farklı iş ve meslek dallarını açıklayarak meslekler dünyasının çeşitliğini gösterecek, kendi ilgi ve becerilerine uygun meslekleri araştırabilmeleri için onlara rehberlik edecek önemli bir yardımcı kaynak oldu. Umuyoruz ki, 2007 yılından bu yana VISA Europe işbirliği ile başarıyla sürdürdüğümüz Kariyer Yolculuğuma Başlıyorum eğitimini alan çocuklarımız meslek seçimi yaşına geldiklerinde bilinçli bir seçim ile mutlu ve başarılı olacakları iş dallarında görev alırlar.” dedi.
Araştırmanın diğer önemli bulguları:
- Araştırmaya katılan çocukların yüzde 64’ü, ebeveynlerin ise yüzde 67’si tercih edilen mesleği yapabilmek için ders çalışmak gerektiğini belirtmiştir.
- Ebeveynlerin yüzde 86’sı tercih edilen mesleğin yapılacağına inanırken, çocuklarda bu oran %89.
- Tercih edilen mesleğin yapılabilmesi için gerekli kişisel özellikler sorulduğunda çocukların yüzde 74’ü çalışkanlık, yüzde 51’i yaratıcılık, yüzde 31’i ise cesaret yanıtını vermiştir.
- Araştırmaya katılan çocukların yüzde 70’i meslekler hakkında biraz bilgili olduğunu belirtirken; yüzde 17’si bilgi düzeyinin pek yeterli olmadığını, yüzde 2’si ise hiç yeterli olmadığı yanıtını vermiştir. Ebeveynlerde ise söz konusu oranlar sırasıyla yüzde 59, yüzde 19 ve yüzde 4 olmuştur.
- Meslekler hakkında bilgi düzeylerinin yetersiz olduğunu belirten çocukların yüzde 59’u mesleklerin tüm özellikleri ile tanıtıldığı bir kaynağa, yüzde 76’sı ise bu mesleği yapan biri ile görüşmeye ihtiyaç duyduğunu söylemiştir.