OECD’nin, çevre, ekonomi ve sosyal alanlara ilişkin istatistiklerin yer aldığı ”Factbook 2013” başlıklı çalışmasında 2011 yılı verileri kullanılarak üye ülkelerde çalışma saatleri karşılaştırıldı.
Çalışmaya göre, kişilerin zamanlarının ne kadarını çalışmaya harcadıkları, ne kadarını ailelerine ve kendilerine ayırdıkları yaşam kalitesi açısından büyük önem taşıyor.
Yıllık ortalama çalışma süresi, yıl boyunca çalışılan toplam saatin, istihdamdaki ortalama kişi sayısına bölünmesiyle bulunuyor. Veriler, part-time ve tam zamanlı çalışanlar dahil olmak üzere kendi işinde veya bir iş yerinde çalışanları kapsıyor. Çalışma, istihdam edilmiş kişilerin tespitinde Uluslararası Çalışma Örgütü’nü referans gösteriyor. Buna göre, istihdam edilmiş bir kişi, 15 yaş ve üstü olup, geçen bir hafta içerisinde en az bir saat kazanç sağlayacak şekilde istihdam edilen veya geçici olarak işine gidemeyen kişi olarak tanımlanıyor.
OECD çalışmasında, kişilerin çalışma sürelerinin azalması aynı zamanda ülkedeki verimlilik artışının kişilerce paylaşılması olarak değerlendiriliyor. Çalışmada, son dönemde bazı OECD ülkelerinde hükümetlerin, ebeveynlerin iş ve aile yaşantıları arasında bir denge kurabilmelerini kolaylaştırmak için çeşitli politikalar uyguladıkları ve bu politikalar arasında çalışma saatlerinin azaltılmasının da yer aldığı belirtiliyor.
Çalışmaya göre; OECD ülkelerinin çoğunluğunda, 2000-2011 yılları arasında kişi başına ortalama çalışma saatleri azaldı.
Avustralya, Avusturya, Şili, Çek Cumhuriyeti, Yunanistan, İzlanda, İrlanda, İtalya, Japonya ve Lüksemburg’da bu dönemde ortalama çalışma süresinde 80 saat ve üzerinde düşüş yaşandı. En fazla düşüş yaşanan ülke 216 saatle Şili oldu. Az da olsa çalışma saatinin arttığı ülkeler Belçika ve İsveç oldu.
Yıllık ortalama çalışma saati açısından tüm OECD ülkeleri ortalaması 2000 yılında bin 844 iken, 2011 yılında bin 776 saate geriledi. Bu gerileme, 40 saatlik haftalık çalışma süresi dikkate alındığında, 1,5 saatlik bir düşüşe denk geliyor.
2011 yılında OECD ülkeleri arasında yıllık ortalama çalışma süresinin en fazla olduğu ülke adı siestayla anılan Meksika oldu. Meksika’da çalışanlar yılda ortalama 2 bin 250 saat görev yaptı. Meksika’yı 2 bin 47 saatle Şili, 2 bin 32 saatle Yunanistan izledi.
Yıllık ortalama çalışma süresinin en az olduğu ülke ise Hollanda. Hollanda’da çalışanlar yılda bin 379 saati işte geçiriyor. Hollanda’nın ardından bin 413 saatle Almanya, bin 426 saatle Norveç geliyor.
Yıllık Ortalama Çalışma Saati
Meksika 2250
Şili 2047
Yunanistan 2032
Macaristan 1980
Polonya 1937
Estonya 1924
İsrail 1890
Türkiye 1877
Slovakya 1793
ABD 1787
OECD Ortalaması 1776
İtalya 1774
Çek Cumhuriyeti 1774
Yeni Zelanda 1762
İzlanda 1732
Japonya 1728
Portekiz 1711
Kanada 1702
Avustralya 1693
İspanya 1690
Finlandiya 1684
Slovenya 1662
İsveç 1644
İngiltere 1625
Lüksemburg 1601
Avusturya 1600
Belçika 1577
İrlanda 1543
Danimarka 1522
Fransa 1476
Norveç 1426
Almanya 1413
Hollanda 1379
Türkiye, Almanya ve Fransa’dan uzak ara önde
OECD ortalamasının bin 844 saat olduğu 2000 yılında Türkiye’de bir çalışan, bin 937 saatini çalışarak geçirdi. Yani Türkiye’deki çalışanlar, OECD ortalamasından 93 saat daha fazla çalıştı.
OECD ortalamasının bin 776 saate gerilediği 2011’e gelindiğinde ise Türkiye’de de bir çalışanın işte geçirdiği süre ortalama bin 877 saate indi. Türkiye’de çalışanların fazladan çalıştığı süre OECD ortalamasına göre 101 saate çıktı.
Türkiye’de, Almanya’dan yılda 464, Fransa’dan 401, İngiltere’den 252, İspanya’dan 187, Japonya’dan 149, İtalya’dan 103, ABD’den 90 saat fazla çalışılıyor.
Türkiye’de 2000-2011 arasında yıllık ortalama çalışma saatlerinde yaşanan değişim şöyle:
Yıllık Ortalama Çalışma Süresi
2000 1937
2001 1942
2002 1943
2003 1943
2004 1918
2005 1936
2006 1944
2007 1911
2008 1900
2009 1881
2010 1877
2011 1877