Ülkemizdeki engelli vatandaşlar, diğer çalışanlara kıyasla daha erken emekli olma hakkına sahiptir. Prim günü ödeme şartı daha az olan engelli bireyler, sosyal güvenlik mevzuatına göre yaşa bakılmaksızın emekli olabilir. Bireyin hangi konumda çalıştığı ve ilk çalışmaya başladığı tarihe göre engelli emeklilik koşullarında değişiklikler görülür. Türkiye'de yaşayan engelli bireylerin merak ettiği emeklilik konusunu sizler için araştırdık.

ENGELLİ EMEKLİ MAAŞI ŞARTLARI NELER?

Çalışan, çalışma hayatında bir iş kazası sonucu meslek gücünün en az %60'ını kaybederse, birtakım koşulları yerine getirerek malulen emekli olur. Bu açıdan, malulen emeklilik ile engelli emeklilik şartlarında birtakım farklılıklar görülür. Engeli olan bireylerin haklarından yararlanabilmeleri için yerine getirmeleri gereken koşullar, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortalar Kanunu'nda yer alır.

Bireyin engelli emeklilik hakkından yararlanabilmesi için çalışmaya başlamadan önce %60 oranında engelinin olması ve bunu destekleyen bir raporunun bulunması gerekir. 2020 yılı için merak edilen engelli emekli maaşı şartları, 1 Ekim 2008 tarihli şartlara göre belirlenir. Bu şartlarda yıldan yıla değişiklikler görülür. Engelli çalışanın emekliliğe ayrılabilmesi için öncelikle iki koşulu karşılaması gerekir:

• Sigorta başlangıcı

• Prim iş günü sayısı
  Kişi sağlık kurulundan, en az yüzde 40 oranında engele sahip olduğunu belirten bir sağlık raporu almalıdır. Alması zorunlu olan sağlık raporundaki engel yüzdesine göre şartlarda değişiklikler görülür. Engelli dereceleri şu şekildedir:

• 1. Derece: yüzde 80 ve üzeri
• 2. Derece: yüzde 60-79 arası
• 3. Derece: yüzde 40-59 arası
     Bu koşullar bağlamında; kişinin engel oranı ve sigortanın başlangıç tarihine göre ödenmesi gereken prim iş günü sayısı değişir.

YAŞ ŞARTI OLMADAN EMEKLİLİK HAKKI

Normal sigortalı çalışanlar için geçerli olan yaş şartı engelli bireylerde geçerli değildir. Engelli vatandaşlar yaşa bakılmaksızın emekli olma hakkına sahiptir. Bu bağlamda;

• En az yüzde 60 oranında engele sahip çalışanlar için: 15 yıl sigorta süresi ve 3960 prim iş gününü tamamlamış olmak gerekir.
• En az yüzde 50 ve 59 arası oranda engele sahip çalışanlar için: 16 yıl sigorta süresi ve 4320 prim iş gününü tamamlamış olmak gerekir.
• En az yüzde 40 ve 49 arası oranda engele sahip çalışanlar için: 18 yıl sigorta süresi ve 4680 prim iş günü tamamlamış olmak gerekir.
  Engelli vatandaşlar belirtilen şartları tamamladıkları taktirde emekli olmaya hak kazanır.

ENGELLİ EMEKLİ MAAŞI NE KADAR? NASIL HESAPLANIR?

Engelli emekli maaşı; prim, sigorta başlangıcı ve engel yüzdesine göre hesaplanır. Her bireyin primi, sigorta tarihi ve engel yüzdesi farklı olduğu için net bir maaş miktarı söylemek doğru değildir. Maaş hesaplaması kişiye özel olarak yapılmalıdır. SGK, engelli emekli vatandaşların maaşlarını hesaplayabilmeleri için bir kolaylık tanımıştır. Aşağıdaki adrese girilip ilgili alanlar doldurularak kolaylıkla maaş hesaplaması yapılabilir.

Günde 2 ton üretip yurt dışına gönderiyorlar

Brent petrolün varil fiyatı arttı