Avrupa'ya ihracat, domates fiyatını artırdı

Mehmet ÇINAR/ANTALYA, (DHA)- ANTALYA Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Ali Çandır, bu dönemde hiç olmadığı kadar Avrupa'ya domates ihraç edildiğini, bunun da domates fiyatlarının son dönemde artmasına neden olduğunu söyledi. Avrupa'daki domates açığının ise Balkanlar'da havanın yağışlı geçmesinden kaynaklandığı açıklandı.
ATB'nin Temmuz ayı meclis toplantısında konuşan Ali Çandır, bu yılın ilk yarısında, geçen yıla göre ekonomik büyüme rakamlarının çok iç açıcı olmadığını belirtti. Ali Çandır, geçen yılın ilk 6 ayında yüzde 6'dan fazla büyüyen ekonominin, bu yılın aynı döneminde yaklaşık yüzde 2 küçülmesinin beklendiğini, 2019 yılı toplamında ise yüzde 1'den fazla küçülme beklendiğini açıkladı.
ZOR KOŞULLARA RAĞMEN BÜYÜYOR
Tarım sektörünün bir kez daha ekonominin ve istihdamın daha kötüye gitmesini engellediğini kaydeden Çandır, “Ekonomimiz yılın ilk çeyreğinde yüzde 2,6 küçüldüğünde sektörümüz yüzde 2,5 oranında büyümeyi başarmıştı. Yani tarım sektörü, bir kez daha kötü zamanların dayanıklı ve zor koşullara rağmen büyümeyi başaran sektörü olmuştur. 2019 yılı ikinci çeyreğinde tarımda yüzde 3, ikinci yarısında ise yüzde 2'ye yakın büyüme beklemekteyiz" dedi.
YIL SONU BEKLENTİSİ YÜZDE 3 BÜYÜME
Tarımda 2019 yılında Türkiye'deki küçülmeyi azaltan bir performansla, yaklaşık yüzde 3'lük büyüme öngördüklerini açıklayan Çandır, “Bu yıl genel ekonomide yüzde 1'lik küçülme tahmin ediyoruz. Sonuç olarak, ülkemizin gelişimine genel olarak pozitif etkide bulunan tarımın çok daha fazla önemsenmesini beklemekteyiz. Uzun yıllardır stratejik sektör olmasını dilediğimiz tarımı koruyacak ve geliştirecek icraatlar ivedilikle uygulamaya konulmalıdır. Zor ekonomik koşulların hafifletilmesinde tarıma güvenilmelidir" diye konuştu.
İHRACATI BÜYÜTMENİN İKİ TEMEL UNSURU
İhracatı artırmanın 2 temel unsuru olduğunu da vurgulayan Çandır, “Bunlardan ilki standartlara uyum, ikincisi üretim kapasitemizi standartlara uyumlu artırmaktır. Kentimizdeki tarım ve toptan ticaretin, faaliyetlerini yürütebilmesi için kullandığı kredilerin önemi büyüktür. 2013-2019 döneminde Antalya'nın kullandığı nakdi kredilerin ülkemizdeki nakdi kredilere oranı 3'ten yüzde 3,5'in üzerine çıkmıştır. Bu 7 yıllık dönemde tarımsal krediler, Antalya'da yüzde 183 artarken Türkiye'de yüzde 147 artmıştır. Toptan ticaret kredileri ise aynı dönemde Antalya'da yüzde 155, Türkiye'de yüzde 109 artmıştır. Bu gerçekleşmelere göre, Antalya tarımı ve toptan ticaret sektörleri ciddi bir öz finansman eksiği içerisinde ve buna rağmen büyümek istemektedirler" dedi.
ENFLASYON HAKSIZLIĞI
Antalya'nın en önemli ürün kalemlerinden yaş meyve sebzedeki fiyat yükselişinin, enflasyonun birinci nedeni olarak gösterildiğini de belirten Çandır, “Bunun son derece haksız, nesnel verilerden uzak bir yanılgı ya da hedef saptırma girişimi olduğunu defalarca dile getirdim. Hatta bununla ilgili birkaç kez de sektör toplantısı düzenledik. 2011-2018 dönemini kapsayan 8 yılda sadece 2015 yılında tarımsal üretici enflasyonu (TARIM-ÜFE) diğer enflasyonların üzerinde gerçekleşmiştir. Geriye kalan 7 yılda da tarım enflasyonu, özellikle yurt dışı ve yurt içi üretici enflasyonlarının altında kalmıştır. Hatta bu 8 yılın 5'inde tüketici enflasyonunun da (TÜFE) altında kalmıştır" diye konuştu.
'ÜZÜNTÜ VERİCİ'
Hal böyleyken tarımın enflasyonun baş sorumlusu olarak gösterilmesinin üzüntü verici olduğunu kaydeden Çandır, “Çünkü katlandığımız girdi maliyetleri, sadece bir yılda ortalama yüzde 60'ın üzerinde artmıştır. Biz bu maliyet yükünün en az yarısını hala üstümüzde taşımaktayız. Tüketiciye yansıtamadığımız maliyet yükünü taşımaya çalışırken ve nesnel gerçekler ortadayken, hala sektörümüzün enflasyonun baş sorumlusu olarak gösterilmesine anlam verememekteyiz. Enflasyonun canavarının sorumlusu başka yerlerde aranmalıdır" dedi.
Meclis üyelerinin sektörlerine yönelik değerlendirmeler de yaptığı toplantıda hububat sektöründen Nuri Büyükselçuk, bu yıl Trakya haricinde buğday verim ve kalitesinde düşüş olduğunu belirterek, “Türkiye genelinde düşüş yüzde 5-6'ya tekabül ediyor. 1.5- 2 milyon tonluk azalma, kayıp bekliyoruz. Antalya ve sahil bölgelerde ciddi azalma var. Tek istisna Trakya ve yüzde 30'a yakın artış var. Tüccarın elinde satacak mal kalmadı. Bu da ithalatla karşılanacak. Harman devam ederken çok yoğun buğday ithalatı da yapılıyor" dedi.
DOMATES FİYATINI AVRUPA İHRACATI ARTIRDI
ATB Meclis Başkanı Erdoğan Ekinci ise Balkanlarda havaların yağışlı geçmesi nedeniyle üretimdeki düşüklük ve Avrupa'ya domates ihracatının bu dönemde artışının, son günlerde domates fiyatlarını arntırdığını aktardı. Erdoğan Ekinci, domatesin 1,5 liradan 3 liraya yükseldiğini, bayram öncesi fiyat artışının suni olduğunu kaydetti.
ATB Başkanı Çandır ise bu dönemde Avrupa'ya hiç olmayacak kadar domates ihracatı yapıldığını kaydetti.

FOTOĞRAFLI