Bankacılık sektöründen müthiş kar
Bankacılık sektöründe Eylül sonu itibariyle net faiz geliri, net ticari kar/zarar ile net ücret ve komisyon gelirinden gelen olumlu etki paralelinde dönem karı diğer faaliyet gelirlerindeki azalmaya rağmen, yıllık bazda yüzde 35 artarak, 11.41 milyar YTL'ye (9.471 milyar dolar) yükseldi.
Türkiye Bankalar Birliği'nin (TBB) yayınladığı rapora göre, yılın üçüncü çeyreğinde kar artış hızı, ikinci çeyreğe göre yavaşladı. Net faiz marjı daralmaya devam etti. Raporda şöyle denildi: "Bankacılık sistemi, Temmuz 2007'de gerçekleşmiş olan genel seçimler öncesi, likit varlıklarını ve öz kaynaklarını artırmış, genel olarak risklere karşı daha korunaklı bir pozisyon almıştır. Seçimlerden sonra Ağustos 2007'de, likidite darlığı ve tutsak kredileri sorunları nedeniyle uluslararası piyasalarda etkisini gösteren çalkantı sırasında da pozisyonlarını korumuşlardır. Eylül ayından itibaren aktifteki pozisyonlarını değiştirmeye başlamışlardır.
Likit aktifler ve finansal varlıkların payları azalırken, kredilerin payı artmıştır. Finansal çalkantı, ABD dolarının değer kaybı ve yurtdışından kaynak temininde maliyetlerin yükselmesi nedeniyle, bilançoların pasif tarafında büyüme sınırlı kalmıştır. Döviz tevdiat hesaplarında ve yurtdışından alınan kredilerde Dolar bazında görülen artışın, YTL'nin değer kazanması nedeniyle YTL cinsinden bilançolara yansıması sınırlı kalmıştır. Öz kaynaklardaki artış, en önemli kaynak olmuştur.
Yılın ilk dokuz ayında bilanço büyümesi, geçen yıl sonuna göre yüzde 8 düzeyinde gerçekleşmiştir. Yıllık bazda büyüme hızı yavaşlamaya devam etmiştir. Türkiye bankacılık sisteminin toplam aktifleri Eylül 2007 itibariyle 525 milyar YTL (436 milyar dolar) olmuştur. Toplam aktiflerin gayri safi milli hasılaya oranının Eylül 2007 itibariyle yüzde 84 olduğu tahmin edilmektedir."
Rapora göre, karlılık rasyoları üçüncü çeyrekte geriledi. Kar hacmi, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 35 artarak 11.41 milyar YTL'ye ulaştı.
Yabancı para net genel pozisyonu 29 milyon dolar fazla verdi bilanço içi açık pozisyon artarak 17,8 milyar dolara yükseldi. Yabancı para (YP) aktiflerin YTL karşılığının toplam aktifler içindeki payı 4 puan azalarak yüzde 30'a YP kaynakların YTL karşılığının toplam pasifler içindeki payı ise yine 4 puan azalarak yüzde 32'ye geriledi.
Raporun devamında şöyle denildi: "Geçen yıl sonuna göre, toplam aktifler mevduat bankalarında yüzde 8, kalkınma ve yatırım bankalarında ise yüzde 16 oranında artmıştır. Aynı dönem itibariyle, özel bankaların toplam aktifler ve krediler içindeki payı 1'er puan azalırken yabancı sermayeli bankaların payı ise 1'er puan artmıştır.
Geçen yıl sonuna göre, aktif büyüklüğüne göre ilk beş ve on bankanın aktif ve kredi içindeki payları azalmış mevduat içindeki payları değişmemiştir.
Kredilerin toplam aktiflere oranı bir önceki yıl sonuna göre 4 puan artışla yüzde 49 olmuştur. Mevduatın krediye dönüşme oranı, tüm sektör itibariyle, Aralık 2006'ya göre 7 puan artarak yüzde 77'ye yükselmiştir. Eylül 2007 itibariyle, bu oran kamu bankalarında yüzde 46, özel bankalarda yüzde 86 ve yabancı sermayeli bankalarda yüzde 104 olmuştur.
Toplam aktiflerin yüzde 49'u, kaynakların ise yüzde 78'i 1 yıldan daha kısa vadelidir. Sektör özkaynakları, dokuz aylık dönemde yüzde 20 oranında artarak 69,4 milyar YTL (57,6 milyar dolar) olmuştur. Serbest öz kaynakların toplam aktiflere oranı artmıştır. Özkaynak karlılığı, yıllık bazda yüzde 20 olmuştur.
Finansal kurumların toplam piyasa değeri 2006 yıl sonundaki 59 milyar dolardan, Eylül 2007 itibariyle 106 milyar dolara yükselmiştir. Bilanço dışı işlemler 'türev finansal araçlar' ile 'taahhütler' kalemlerindeki artışa bağlı olarak büyümüştür."
Türkiye bankacılık sistemi toplam aktifleri, Eylül 2007 itibariyle, bir önceki yıl sonuna göre YTL bazında yüzde 8 artarak 525 milyar YTL, dolar bazında ise yüzde 26 artarak 436 milyar dolar oldu. Geçen yılın aynı dönemine göre, toplam aktifler YTL bazında yüzde 14, dolar bazında ise yüzde 42 arttı.
Raporda şöyle denildi: "Aralık 2006 itibariyle yüzde 85 olan toplam aktiflerin gayri safi milli hasılaya oranının, Eylül 2007 itibariyle yüzde 84 düzeyinde olduğu tahmin edilmektedir. Bankacılık sektörünün toplam bilançosu, 2007 yılının üçüncü çeyreğinde, ikinci çeyreğe göre 9,3 milyar YTL artış kaydetmiştir. Bu artışın yüzde 25'i (2,3 milyar YTL) mevduattan yüzde 53'ü (5 milyar YTL) öz kaynaklardan, yüzde 28'i (2,7 milyar YTL) diğer pasiflerden gelmiştir. Mevduat dışı kaynaklar, yurtdışından sağlanan kredilerin azalmasına bağlı olarak gerilemiştir. Pasif taraftan ve aktif değişiminden sağlanan kaynakların tamamına yakını kredilere ayrılmıştır. Likit aktifler ve finansal varlıklar gerilemiştir. Duran ve diğer aktiflerdeki artış sınırlı kalmıştır. Bankacılık sektörünün toplam bilançosu, 2007 yılının dokuz ayında, geçen yıl sonuna göre 40,5 milyar YTL artış kaydetmiştir. Bu artışın yüzde 52'si (21,3 milyar YTL) mevduattan yüzde 28'i (11,4 milyar YTL) öz kaynaklardan, yüzde 18'i (7,2 milyar YTL) diğer pasiflerden gelmiştir. Mevduat dışı kaynaklardaki artış sınırlı kalmıştır. Sağlanan kaynakların yüzde 96'sı (38,8 milyar YTL) kredilere, yüzde 13'ü (5,3 milyar YTL) finansal varlıklara ayrılmıştır.
Aktif toplamı, 2007'nin ilk dokuz ayında, mevduat bankaları grubuna dahil olan Fon bankasında azalmış, diğer bütün banka gruplarında artmıştır. Kalkınma ve yatırım bankaları grubunun aktif toplamı ise yüzde 16 oranında artmıştır.
2007 döneminde mevduat bankaları bilanço büyüklüğü ortalama yüzde 8,1 artış kaydetmiştir. Sektörde faaliyet gösteren 33 mevduat bankasının 13 tanesi sektör ortalamasının üzerinde büyümüştür. 10 mevduat bankasının bilanço büyüklüğü ortalamanın altında artarken, 10 mevduat bankasının bilançosu da küçülmüştür."
Eylül 2007 itibariyle, bir önceki yıl sonuna göre, sektör toplam aktifleri içinde, mevduat bankalarının ve mevduat kabul etmeyen bankaların payları değişmeyerek, yüzde 97 ve yüzde 3 düzeyinde gerçekleşti.
Raporda şöyle devam edildi: "Mevduat bankaları grubunda yer alan özel bankaların aktif payı 1 puan azalırken, yabancı bankaların payı 1 puan artmıştır. Toplam mevduatın dağılımında, banka gruplarının paylarında Aralık 2006'ya göre değişiklik olmamıştır.
Toplam krediler içinde, mevduat bankaları grubunun payı 1 puan artarak yüzde 96 olmuştur. Mevduat bankaları grubunda yer alan özel bankaların kredilerdeki payı 1 puan azalırken, yabancı bankaların payı 1 puan artmıştır.
Sektördeki ilk beş bankanın sektör aktif payı yüzde 62, mevduat payı yüzde 64, kredi payı ise yüzde 57 olmuştur. İlk on bankanın ise sektör aktif payı yüzde 85, mevduat payı yüzde 90, kredi payı yüzde 82 olmuştur.
Sektör bilançosunda Aralık 2006'ya göre, YTL aktifler yüzde 14 büyürken, YP aktiflerin YTL karşılığı ise yüzde 3 oranında küçülmüştür. Buna karşın YTL pasifler yüzde 14 artarken, YP pasiflerin YTL karşılığı yüzde 1 oranında azalmıştır.
Buna göre bilanço içinde YP aktiflerin payı yüzde 34'den yüzde 30'a gerilerken, YP pasiflerin payı ise yüzde 38'den yüzde 34'e düşmüştür.
Bankacılık sektörünün bilanço içi YP aktif ile YP pasif farkı, Aralık 2006 dönemindeki 13 milyar dolar düzeyinden, Eylül 2007 döneminde 17,8 milyar dolara yükselmiştir.
Diğer taraftan, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre Eylül 2007 itibariyle sektörün yabancı para net genel pozisyonu 29 milyon dolar fazla vermiştir.
Dövize endeksli değerler dahil edildiğinde, toplam YP varlıkların yüzde 38'i euro ve yüzde 60'ı dolar cinsindendir. Buna karşılık, toplam YP yükümlülüklerin yüzde 34'ü euro, yüzde 63'ü dolar cinsindendir.
Kalan vadelerine göre, bankacılık sisteminin toplam varlıklarının yüzde 30'unun vadesi 3 ayın yüzde 49'unun vadesi ise 1 yılın altındadır. Toplam varlıkların yüzde 51'i 1 yıl ve üzeri vadeye sahiptir. Buna karşılık toplam yükümlülüklerin yüzde 71'inin vadesi 3 ayın, yüzde 78'inin vadesi ise 1 yılın altındadır. Toplam yükümlülüklerin yüzde 22'si 1 yıl ve üzeri vadeye sahiptir."
Haber Gönder
