"Bizde sorunlu, toksik türevi ürünler yok"
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Tevfik Bilgin, Türk bankacılık sektöründe sorunlu, toksik türev ürünler bulunmadığını belirterek, "Bu, son bir yıldır test edildi. Hala test ediliyor. Bu konuda rahatız" dedi.
Active Academy tarafından düzenlenen 3. Risk Yönetimi Zirvesinde konuşan Bilgin, bugünlerde risk ve riskin algılanmasının öneminin daha da fazla kavrandığını ve riskin tanımının devamlı değiştiğini söyledi.
Bugün gazetelerde bir haber bulunduğunu, 25 yıllık bir bankacının "Hiç bu kadar zorlanmamıştık" dediğini hatırlatan Bilgin, global ortamda karşı karşıya oldukları risklere değindi.
"Bunlar ihtimal dahilinde olan risklerdir. Ama hissiyatımız ihtimallerin de kuvvetli olabileceği yönündedir" diyen Bilgin, global anlamdaki risklerin "deflasyon mu, enflasyon mu riski", "hazine kağıtları riski", "banka kamulaştırmalarının maliyeti", "Avrupa bankacılık sektörü ve özellikle Doğu Avrupa bankacılık sektörü" ve "resesyonun süresi" olduğunu bildirdi.
Bilgin, 23 Şubat 2009 itibarıyla tüm dünyada yaşanan kayıpların 1,1 trilyon dolara ulaştığını, IMF'nin (Uluslararası Para Fonu) zararların 2 trilyon doları aşabileceği tahmininde bulunduğunu kaydetti.
Dünyada gerçekten bir yangının söz konusu olduğunu, bu yangının boyutunun ülkeden ülkeye değiştiğini, etkilenmenin derecesinin de dünya ekonomik düzeni ile bütünleşme derecesine bağlı olduğunu vurgulayan Bilgin, Türkiye'nin geçtiği yıllarda kat ettiği yol ve global sistemle olan ilişkilerinin, krizin bu ülkeyi de etkilemesine yol açtığını söyledi.
Bilgin, Türkiye için söz konusu krizin aslında bir dış finansman ve dış kredi şoku olduğunu ifade etti.
"BANKACILIK RİSKİN TA KENDİSİDİR"
Bilgin, riskin tanımı, algılanması ve göstergelerine ilişkin her kurumun, şirketin veya kesimin farklı cevapları olabileceğini belirterek konuşmasını şöyle sürdürdü:
"BDDK için aslında bankacılık, riskin ta kendisidir. Bir risk alma sanatıdır ve doğası gereği bütün diğer kurumlardan farklı olarak çok çeşitli ve çok sayıda riskin içinde yaşamak zorundadır. Kur, likidite, faiz, mevzuat, uyum vs. riskler çok bildiğimiz riskler. Son aylarda buna bir de ana merkez riski eklendi ve parametreler devamlı değişmekte. Düşünmediğiniz değişkenlerde bu risklere eklenmekte.
Devamlı söylüyoruz bizde sorunlu, toksik türevi ürünler yok. Bu son bir yıldır test edildi. Hala test ediliyor. Bu konuda rahatız. Bizdeki bankacılık, şube, müşteri ağına bağlı klasik bankacılıktır. Birkaç şube ile ana merkezden bankacılık yapmıyoruz. Müşterinin ayağına gidiyoruz, hizmet veriyoruz ve mevduat toplayıp kredi vermeye çalışıyoruz. Dolayısıyla bu dönemde bu yaygın bankacılık bir avantaj. Bankacılığımızın hep şikayet ettiğimiz bir yönü vardı. 'GSMH'nin üzerine çıkamadı, hala güdük kaldı' diyorduk. Aslında bu dönemde bankacılığımızın daha fazla büyümemesi, en azından GSMH'yi aşmamış olması da bir avantaj."
Kredilendirme oranının düşük olduğunu, bireysel kredilerin GSMH içindeki payının hemen hemen Avrupa'nın en düşük seviyesinde bulunduğunu kaydeden Bilgin, Türkiye'de konut kredilerine geç başlanmasının da bir avantaj olduğunu, konut ve diğer bireysel kredilerin büyük bir oranda sabit faizli verildiğini söyledi.
Bilgin, "bizde aile içi bağlar, köy, ilçe ve kent arası dayanışma hala kuvvetli. Sermayemiz hala güçlü ve uluslararası seviyenin iki katı. Bizdeki oran ortalama yüzde 18" diye konuştu.
"BELKİ DE EN BÜYÜK RİSK, RİSKİN FARKINDA OLMAMAK"
BDDK Başkanı Bilgin, bankacıların hemen hemen hepsinde önceki krizlerden kalma izler bulunduğunu ve tecrübelerin mevcut olduğunu hatırlatarak şu görüşleri dile getirdi:
"Türkiye'nin bağışık olduğunu kesinlikle söylemiyorum. Biz de farkındayız. Aslında belkide en büyük risk, riskin farkında olmamak...En büyük riskin, farkında olmamak olduğunu da gayet iyi biliyoruz. Ancak, en azından bankacılık açısından şu ana kadar birçok ülkeye göre farklılaştığımızı, ayrıştığımızı da ifade etmek istiyorum."
Bilgin, konuşmasının ardından bir gazetecinin "yurt dışından kredi kullanmış bir şirketin krediyi geri ödeyip, ödeyemediğini görebiliyor musunuz?" sorusu üzerine "eğer Türk bankaları ile ilişkisi yoksa resmi göremiyoruz" dedi.
