Borsada işlem kriterleri değişiyor
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) Başkanı Hüseyin Erkan, borsa pazarlarının yeniden yapılandırılmasıyla ilgili işlem kriterlerinde bazı değişiklikler yapmak istediklerini bildirdi.
TBMM Kit Komisyonunda, İMKB'nin 2007 yılı denetimi görüşüldü. İMKB Başkanı Erkan, komisyonda yaptığı konuşmada, İMKB'nin yapısı ve çalışmaları hakkında bilgi verdi.
Erkan, 2008 yılını 3.2 trilyon dolar ile kapattıklarını, bu rakamın vadeli işlemlerle birlikte yaklaşık 3.5 trilyon dolara ulaştığını belirterek, bunun bütün Türkiye'deki sermaye piyasalarında işlem gören menkul kıymetlerin işlem hacmi olduğuna dikkati çekti.
İMKB'de hisse senetleri piyasasında yabancı yatırımcıların payına bakıldığında yıllar itibariyle değişen bir seyir izlendiğini ifade eden Erkan, "29 Nisan 2009 tarihi itibariyle baktığımızda halka açık olan kısmın yüzde 63.26'sı yabancı yatırımcıların elindedir. Ancak, global krizin etkisiyle bir miktar piyasamızda çıkış olmuştur" dedi.
Erkan, son bir ayda İMKB'nin performansının dünyada bir numara olduğuna dikkati çekerek, 2008 yılında 9., krizin başlangıcından bu yana da 18. sırada olduğunu söyledi. Erkan, şöyle devam etti: "Dolayısıyla kriz başlangıcından bugüne baktığımızda 30 Nisan 2009 ile krizin başlangıcı olan 2008 başında eksi yüzde 38'deyiz. Bu da diğer bir çok gelişmiş ülkelerin çok altında kalmıştır. İtalya, Rusya, İsveç gibi ülkeler bizden çok fazla değer kaybetmiş gözükmektedir.
Şu anda Türkiye'de fiyat kazanç oranlarına baktığımızda ilk çeyreğin rakamlarımıza girmiş olması sebebiyle 9'a çıkmıştır. Ancak kriz öncesindeki fiyat kazanç oranımız 17-18 kat civarındayken şu anda 9'a düşmüştür. Dünya ortalamasıyla karşılaştırdığımızda gelişmekte olan ülkelerin ortalaması yaklaşık 13, gelişmiş ülkelerin ortalaması da 14 kattır fiyat kazanç oranı olarak...
Biz 9 kat ile bunların çok daha altında gözükmekteyiz. Bu da İMKB'yi gelişmekte olan ülkeler arasında cazip bir piyasa olarak ortaya çıkarmaktadır."
"YENİ MENKUL KIYMETLER, PİYASAYA GELECEK"
Erkan, 2008-2009 yılı çalışmaları hakkında da bilgi vererek, şehir endeksleri ve komşu ülkelerle yaptıkları çalışmalar bulunduğunu söyledi. Ortak endekslerin başlanılmasına çalıştıklarını bildiren Erkan, bunun sonucunda çeşitli borsa yatırım fonlarının ortaya çıkacağını ve yeni menkul kıymetlerin piyasaya geleceğini kaydetti.
İMKB'nin vadeli işlemler piyasasının gözetimine ilişkin de bir çalışması bulunduğunu, ancak bu konuda henüz SPK'nın karar vermediğini belirten Erkan, vadeli işlemler piyasasının İMKB'de açılması için her türlü altyapıyı hazırladıklarını, buna ilişkin yönetmeliği de genel kurullarına sunacaklarını bildirdi.
Kamuyu aydınlatma projesinin şu anda bittiğini ve 1 Haziran 2009 tarihi itibariyle faaliyete geçeceğini belirten Erkan, işlem salonlarının modernizasyonunun da planları arasında olduğunu kaydetti.
Yeni endeksler oluşturduklarını ifade eden Erkan, Atina borsası ve bazı ülkelerle ortak endeks çalışmalarına başladıklarını, Avrasya Borsalar Federasyonu ile bölgesel endeks çalışmaları bulunduğunu söyledi.
Erkan, borsa pazarlarının yeniden yapılandırılmasıyla ilgili işlem kriterlerinde bazı değişiklikler yapmak istediklerine dikkati çekerek, özellikle likitidesi daha az olan şirketlerde bir piyasa yapıcılığı sistemini getirmek istediklerini kaydetti. Erkan, "Her an için bir alıcısı, satıcısı olsun ve belli oranda likitide sağlasın diye. Piyasa yapıcısı bulunmayan diğer likitidesi düşük şirketlere ise tek bir müzayede ile fiyat belirleme seansları düzenlemeyi planlıyoruz" diye konuştu.
SEANSLARIN BİRLEŞTİRİLMESİ
Erkan, seansların birleştirilmesi çalışmalarının da devam ettiğini, bununla ilgili avantaj ve dezavantajları değerlendirdiklerini, çapraz işlem uygulamasının kaldırılması ya da fiyat adımlarının düşürülmesi gibi konularda çalışmaların devam ettiğini bildirdi.
SPK kaydında olan fakat işlem görmeyen şirketlerle ilgili yeni bir gelişmenin olduğunu ifade eden Erkan, bunu, "Bu şirketlerin, hisse senetlerinin İMKB'nda işlem görebilmesi için SPK ile bir prosedür geliştirdik. Bu çerçevede ilk olarak Birko A.Ş'yi bu yıl kabul ettik. Önümüzdeki günlerde bu çerçevede birkaç tane daha şirket borsaya gelmeyi planlamakta ve başvurularını yapmış durumdadır" şeklinde açıkladı.
Erkan, tahvil ve bono piyasasında bazı iyileştirmeler düşündüklerini, bunları önümüzdeki günlerde gündeme getireceklerini belirtti.
"SATIN ALMALARDA SORUNLAR YAŞIYORUZ"
Erkan, en büyük sorunlarından birinin Kamu İhale Kanunu'ndan kaynaklandığını dile getirerek, İMKB'nin yüksek teknoloji kullanan bir kurum olmasına rağmen, bu kanuna tabi olduğu için satın almalarda sorunlar yaşadıklarını söyledi ve "İMKB Kamu İhale Kanunu dışına çıkarılmalıdır" dedi.
Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu'na İMKB'nin de dahil olduğunu, bu kapsamda İMKB'nin 3 ayda bir gelir-gider farkını Maliyeye aktardığını söyleyen Erkan, 'Bu birikim yapmamızı engelliyor. Bunun da yeniden gözden geçirilmesi gerekiyor. Biz herhangi bir şirket gibi kurumlar vergisi ödemeye razıyız. Bizi bu kanun kapsamından çıkarın" diye konuştu.
Erkan, İMKB'nin istihdam konusunda İş-Kur kapsamında olduğunu ifade ederek, İş-Kur'un uzmanlık gerektiren alanlarda yetersiz kaldığını söyledi.
Bu arada komisyon üyesi milletvekillerinin İMKB'nin satın almalara ilişkin soruları üzerine Erkan, İMKB'nin Kamu İhale Kanunu çerçevesinde satın almaları gerçekleştirdiğini, borsanın harcama yetkisinin 33 bin lira olduğunu ve bunun üzerindeki her alım için açık ihaleye gitmek zorunda olduklarını anlattı.
Erkan, satın almalarda yaşanan sorunlara bir örnek verirken, İMKB'nin kesintisiz güç kaynağına ilişkin ihaleyi 3,5 yılda ancak sonuçlandırılabildiğini kaydetti.
Yüksek Denetleme Kurulu'nun İMKB'nin özelleştirilmesine ilişkin hukuki alt yapıya kavuşturulması konusunda tavsiye kararını belirtmesi ve milletvekillerinin konuya ilişkin soruları üzerine de Erkan, bu konuda yetkili kuruluşun kendileri olmadığını, konunun 2003 yılında Özelleştirme İdaresi Başkanlığı'na (ÖİB) götürüldüğünü, ancak başkanlığın söz konusu özelleştirmenin kendi kapsamlarında olmadığını belirtmesi üzerine, İMKB'nin konuyu Sermaye Piyasası Kurulu'na havale ettiğini anlattı.
Erkan, özelleştirme ile ilgili henüz bir taslak çalışması gerçekleştirmediklerini, ancak İMKB olarak konunun uzmanlarıyla ön çalışma yaptıklarını ama henüz konuyu gündeme getirmediklerini bildirdi.
Haber Gönder
