Bütçe açığında görülmemiş artış
**8 aylık bütçe açığı yüzde 780 artışla 31.3 milyar liraya çıktı.
**
Maliye Bakanlığı Temmuz ve Ağustos ayı bütçe rakamlarını açıkladı.
Merkezi yönetim bütçesi 2008 yılı Ocak-Ağustos döneminde 4 milyar 610 milyon TL fazla vermişken, bu yılın aynı döneminde 31 milyar 336 milyon TL açık verdi.
2008 yılı Ocak-Ağustos döneminde 40 milyar 926 milyon TL olarak gerçekleşen faiz dışı fazla 2009 yılının aynı döneminde 9 milyar 189 milyon TL oldu.
Maliye Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre, Ocak-Ağustos dönemi verileri şu şekilde:
2008 yılı Ocak-Ağustos döneminde 142 milyar 263 milyon TL olarak gerçekleşen bütçe giderleri, 2009 yılının aynı döneminde yüzde 20,7 oranında artış göstererek 171 milyar 741 milyon TL olmuştur. 2008 yılı Ocak-Ağustos döneminde bütçe giderleri gerçekleşme oranı yüzde 62,7 iken bu yılın aynı döneminde söz konusu oran yüzde 66,3 olmuştur. 2008 yılı Ocak-Ağustos döneminde bütçe gelirleri 146 milyar 873 milyon TL iken, 2009 yılının aynı döneminde yüzde 4,4 oranında azalışla 140 milyar 405 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.*****
BÜTÇE GİDERLERİ
2009 yılı Ocak-Ağustos dönemi bütçe giderlerinin ekonomik sınıflandırmaya göre gerçekleşmeleri yandaki tabloda yer almaktadır.
2009 yılı Ocak-Ağustos döneminde, merkezi yönetim bütçe giderleri için öngörülen 259 milyon 156 milyon TL ödeneğin yüzde 66,3'ü kullanılarak 171 milyar 741 milyon TL gider gerçekleştirilmiştir. Geçen yılın aynı döneminde söz konusu gerçekleşme oranı yüzde 62,7 olmuştur.
Personel giderleri, 2009 yılı Ocak-Ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 17 oranında artış göstererek 37 milyar 747 milyon TL olarak gerçekleşmiş ve personel giderleri için bütçede öngörülen 57 milyar 211 milyon TL ödeneğin yüzde 66'sı bu dönemde kullanılmıştır.
Sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri bu dönemde, 2008 yılı Ocak-Ağustos dönemine göre yüzde 13,1 oranında artarak 4 milyar 554 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Bu amaçla bütçede öngörülmüş olan 7 milyar 243 milyon TL ödeneğin yüzde 62,9'u kullanılmıştır.
2008 yılı Ocak-Ağustos döneminde 13 milyar 150 milyon TL olarak gerçekleşen mal ve hizmet alım giderleri, 2009 yılının aynı döneminde yüzde 17,2 oranında artarak 15 milyar 409 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. 2009 yılında mal ve hizmet alım giderleri için öngörülen 25 milyar 454 milyon TL ödeneğin yüzde 60,5'i bu dönemde kullanılmıştır.*****
Merkezi yönetim bütçesi sağlık giderleri 2009 yılı Ocak-Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 6,6 oranında artarak 4 milyar 621 milyon TL olmuştur. Bu dönemde kamu personeli için 1 milyar 660 milyon TL genel tedavi ve ilaç gideri yapılmıştır. Yeşil kartlıların tedavi ve ilaç giderleri ise 2 milyar 961 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Kamu personelinin tedavi ve ilaç giderleri önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 0,6 oranında azalırken, yeşil kartlıların tedavi ve ilaç giderleri ise yüzde 11,1 oranında artmıştır.
2009 yılı Ocak-Ağustos döneminde cari transferler geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 35,8 oranında artarak 60 milyar 182 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Bu dönemde cari transferlerin başlangıç ödeneğine göre gerçekleşme oranının yüzde 68,4 olduğu görülmektedir. Geçen yılın aynı döneminde bu oran yüzde 63 olmuştur.
2009 yılı Ocak-Ağustos döneminde sağlık, emeklilik ve sosyal yardım giderleri için geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 62,3 oranında artışla 34 milyar 845 milyon TL transfer yapılmıştır. Bu artışta, ekonomik gelişmelere bağlı olarak Sosyal Güvenlik Kurumunun prim gelirleri tahsilatındaki yavaşlama etkili olmuştur. Ayrıca, 2008 yılı Ekim ayından itibaren uygulanmaya başlanan sosyal güvenlik primi işveren hissesinin 5 puanlık kısmının Hazine tarafından ödenmesi de diğer bir etkendir. Ocak-Ağustos döneminde bu amaçla yapılan transfer tutarı 2 milyar 333 milyon TL'dir.*****
Cari transferler içindeki tarımsal destekleme ödemeleri 2009 yılı Ocak-Ağustos döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 26 oranında azalarak 3 milyar 801 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Mahalli idare payları ise bu dönemde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9,3 oranında artarak 10 milyar 696 milyon TL olmuştur.
2008 yılının Ocak-Ağustos döneminde 7 milyar 775 milyon TL sermaye gideri gerçekleştirilmiş iken, bu yılın aynı döneminde yüzde 2,8 oranında artışla 7 milyar 996 milyon TL sermaye gideri gerçekleştirilmiştir. 2009 yılı Ocak-Ağustos döneminde sermaye giderleri için bütçede öngörülmüş olan 14 milyar 839 milyon TL ödeneğin yüzde 53,9'u kullanılmıştır.
2009 yılı Ocak-Ağustos döneminde sermaye transferleri bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,2 oranında azalarak 1 milyar 774 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Sermaye transferleri için bütçede öngörülmüş olan ödeneğin yüzde 62,8'i bu dönemde kullanılmıştır.
Borç verme giderleri 2009 yılı Ocak-Ağustos döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 37,4 oranında artış göstererek 3 milyar 553 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Bu amaçla bütçede öngörülmüş olan ödeneğin yüzde 76,2'si bu dönemde kullanılmıştır.
Faiz giderleri 2009 yılı Ocak-Ağustos döneminde 2008 yılının aynı dönemine göre yüzde 11,6 oranında artış göstererek 40 milyar 526 milyon TL olarak gerçekleşmiştir. Böylece faiz harcamaları için bütçede öngörülmüş olan 57 milyar 500 milyon TL ödeneğin yüzde 70,5'i bu dönemde kullanılmıştır.*****
BÜTÇE GELİRLERİ
2009 yılı Ocak-Ağustos dönemi bütçe gelir gerçekleşmeleri yandaki tabloda yer almaktadır. 2008 yılı Ocak-Ağustos döneminde 146 milyar 873 milyon TL olan bütçe gelirleri 2009 yılının aynı döneminde yüzde 4,4 oranında azalarak 140 milyar 405 milyon TL olarak gerçekleşmiştir.
248 milyar 758 milyon TL olan yılsonu merkezi yönetim bütçe gelir hedefinin yüzde 56,4'ünün Ocak-Ağustos döneminde gerçekleştirildiği görülmektedir.
Yandaki tablodan görüleceği üzere, 2008 yılı Ocak-Ağustos döneminde 115 milyar 450 milyon TL vergi tahsilatı yapılmışken, bu yılın aynı döneminde yüzde 2,3 oranında azalışla 112 milyar 815 milyon TL vergi tahsil edilmiş ve yılsonu bütçe hedefinin yüzde 55,8'i bu dönemde gerçekleştirilmiştir.
Vergi türleri itibarıyla 2009 yılı Ocak-Ağustos dönemi gerçekleşmelerine bakıldığında Gelir Vergisinde yüzde 1, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinde yüzde 17.9, Dahilde Alınan Katma Değer Vergisinde yüzde 16 ve Damga Vergisinde yüzde 1,7 oranında artış meydana geldiği görülmektedir. Diğer taraftan, Kurumlar Vergisinde yüzde 2.2, İthalde Alınan Katma Değer Vergisinde yüzde 22.2, Özel Tüketim Vergisinde binde 4 ve Harçlarda yüzde 10,3 oranında azalma olmuştur.
Haber Gönder
