Cari açık %53,9 arttı
2006 yılı Şubat ayında cari açık, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 53,9 artışla 3 milyar 487 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Merkez Bankası'ndan yapılan açıklamaya göre, Cari açıkta en büyük paya sahip olan dış ticaret açığı, ödemeler dengesi tablosunda yer aldığı şekliyle, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 62,9 oranında artarak 3 milyar 152 milyon dolara ulaştı. Şubat ayı tahmini net turizm gelirleri, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 19,4 oranında artarak 326 milyon ABD dolarına yükseldi.
Böylece, 2005 yılı Ocak-Şubat döneminde 3 milyar 731 milyon ABD doları olarak gerçekleşen cari işlemler açığı, 2006 yılının aynı döneminde yüzde 58,6 artışla 5 milyar 918 milyon ABD dolarına ulaştı.
2006 yılı Ocak-Şubat dönemi verilerine göre dış ticaret dengesi, ödemeler dengesi gösterimi uyarınca, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 62.3 artışla 5.703 milyon ABD Doları tutarında açık verdi. Bu gelişme, ihracat (FOB) gelirlerinin yüzde 0.9 oranında artarak 10.750 milyon ABD Doları'na yükselmesine rağmen, bavul ticaretinin yüzde 1.8 oranında azalarak 434 milyon ABD Doları ve altın dahil ithalat (CIF) harcamalarının da yüzde 14.4 oranında artarak 17.775 milyon ABD Doları'na yükselmesinden kaynaklandı.
Ocak-Şubat 2005 döneminde 653 milyon ABD Doları fazla veren Hizmetler Dengesi kalemi, 2006 yılının aynı döneminde 535 milyon ABD Doları fazla verdi. Bu düşüşte turizm, taşımacılık ve inşaat hizmetleri haricinde diğer hizmet kalemlerindeki (finansal hizmetler, diğer ticari hizmetler, resmi hizmetler ve diğer hizmetler) net çıkışlar etkili oldu. Yılın ilk iki ayı için yapılan tahminlere göre, turizm gelirlerinin bir önceki yılın Ocak-Şubat dönemine göre yüzde 2.7 artarak 1.272 milyon ABD dolarına ulaşması, turizm giderlerinin de yüzde 2 oranında artarak 499 milyon ABD Doları'na yükselmesi bekleniyor. Bunun sonucunda söz konusu dönemde, net turizm gelirlerinin yüzde 3.2 oranında artarak 773 milyon ABD Doları'na ulaştığı tahmin ediliyor.
Hizmetler başlığının diğer önemli bir kalemi olan taşımacılık kalemi altında navlun giderlerinde net bazda bir önceki yılın aynı dönemine göre değişme olmamışken, diğer taşımacılık kaleminden kaynaklanan net girişlerdeki artıştan dolayı net taşımacılık giderleri, 2005 yılının ilk iki ayına göre yüzde 21.2 azalarak 2006 yılında 156 milyon ABD doları olarak gerçekleşti. Taşımacılık, turizm ve inşaat hizmetleri dışında kalan diğer hizmet kalemlerinde 2005 yılının ilk iki ayında toplam 13 milyon ABD Doları net giriş olmuşken, bu yılın Ocak-Şubat döneminde toplam 237 milyon ABD doları net çıkış gerçekleşti.
2005 yılının ilk iki ayında 1.029 milyon ABD doları net çıkışla sonuçlanan yatırım geliri kalemi, 2006 yılının aynı döneminde 951 milyon ABD Doları net ödemeyle sonuçlandı. Bu yılın Şubat ayında yatırım geliri dengesi kaleminin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen net çıkışlar, sırasıyla 55 milyon, 159 milyon ve 415 milyon ABD doları oldu. Bu yılın Ocak-Şubat döneminde uzun ve kısa vadeli kredilere ilişkin faiz giderleri, 2005 yılının aynı dönemine göre yüzde 5.7 oranında artarak 817 milyon ABD doları olarak gerçekleşti.
Bir önceki yılın Ocak-Şubat dönemiyle karşılaştırıldığında cari transferler, 2006 yılının aynı döneminde yüzde 26.4 oranında artarak 201 milyon ABD Doları olmuş söz konusu dönemde, işçi gelirleri ve resmi transferlerden kaynaklanan girişler sırasıyla 135 milyon ve 66 milyon ABD Doları olarak gerçekleşti.
SERMAYE VE FİNANS HESAPLARI
2006 yılının Ocak-Şubat döneminde finans hesaplarında gerçekleşen net sermaye girişi, 2005 yılının aynı dönemine göre yüzde 27.7 artarak 5.319 milyon ABD Doları oldu. Bu dönemde gözlemlenen başlıca gelişmeler şöyle özetlendi:
"Doğrudan yatırımlar kalemi altında, Türkiye'deki yabancı sermayeli şirketlerin yurt dışındaki ortaklarından kullandıkları kredileri ve yurt dışında yerleşik kişilerin Türkiye'de gerçekleştirdikleri gayrimenkul alımlarını da içeren yurt dışında yerleşik kişilerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, 2005 yılının Ocak-Şubat döneminde 559 milyon ABD Doları olarak gerçekleşirken bu yılın aynı döneminde yüzde 30,1 azalarak 391 milyon ABD Doları'na düşmüştür. Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, bu dönemde yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye'de gerçekleştirdikleri net gayrimenkul alımlarının 220 milyon ABD Doları olacağı tahmin edilirken, Türkiye'deki yabancı sermayeli şirketlerin yurtdışındaki ortaklarından kullandıkları net kredi tutarı 31 milyon ABD Doları olmuştur. Yurt içinde yerleşik kişilerin yurt dışında yaptıkları net yatırımlarla ilgili olarak, 2005 yılı Ocak-Şubat döneminde net 91 milyon ABD Doları tutarında yeni yatırım yapılmışken 2006 yılının aynı döneminde net 194 milyon ABD Doları tasfiye gerçekleşmiştir. Sonuç itibariyle, 2006 yılının Ocak-Şubat döneminde doğrudan yatırımlar kaleminde gerçekleşen net girişler, bir önceki yıla oranla yüzde 25 artarak 468 milyon ABD Doları'ndan 585 milyon ABD Doları'na yükselmiştir.
Portföy yatırımlarında 2005 yılıni05?macılık giın Ocak-Şubat döneminde 4.547 milyon ABD Doları olarak gerçekleşen net sermaye girişi, 2006 yılının aynı döneminde 3.280 milyon ABD Doları'na düşmüştür. Alt kalemler itibariyle incelendiğinde, varlıklar başlığı altında, yurt içinde yerleşik kişilerin yurt dışında menkul değer alım-satımları ile ilgili olarak, 2005 Ocak-Şubat döneminde 810 milyon ABD Doları net alım gerdoları olarak gerçekleşti. Taşımacılçekleşirken, 2006 yılının aynı döneminde 133 milyon ABD Doları net satım gerçekleşmiştir. Portföy yatırımları kaleminin yükümlülükler bölümünde Genel Hükümet, yurt dışında ihraç edilmiş tahvillerle ilgili olarak, Şubat ayında 85 milyon ABD Doları tutarında anapara geri ödemesinde bulunarak Ocak-Şubat döneminde net 1.415 milyon ABD Doları net borçlanma gerçekleştirmiştir. Yurt dışında yerleşik kişiler, Şubat ayında hisse senedi piyasasında 199 milyon ABD Doları, devlet iç borçlanma senetleri piyasasında da 813 milyon ABD Doları tutarında net alım gerçekleştirmişlerdir. Böylece, 2006 yılı Ocak-Şubat döneminde söz konusu piyasalarda sırasıyla 664 milyon ve 1.068 milyon ABD Doları net alım gerçekleştirilmiştir.
Ticari ve nakit krediler ile mevduatlardan oluşan bu kalemde 2005 yılı Ocak-Şubat döneminde 656 milyon ABD Doları, 2006 yılının aynı döneminde ise 7.413 milyon ABD Doları net giriş gerçekleşmiştir.
Varlıklar... Bu bölümde yer alan ticari kredilerde, ihracat karşılığı yurt dışına açılan kredilerle ilgili olarak, 2005 yılı Ocak-Şubat döneminde 1.171 milyon ABD Doları tutarında net kredi geri ödemesi olmuşken, 2006 yılının aynı döneminde 857 milyon ABD Doları net geri ödeme gerçekleşmiştir. Nakit kredilerde ise 2005 ve 2006 yılı Ocak-Şubat döneminde yurtdışı yerleşik kişilere sırasıyla 186 milyon ve 171 milyon ABD Doları tutarında net kredi açılmıştır. Bankaların yurt dışı muhabirleri nezdindeki döviz varlıkları, 2005 yılının Ocak-Şubat döneminde 1.258 milyon ABD Doları azalmışken, bu yılın aynı döneminde 372 milyon ABD Doları artmıştır.
İthalat karşılığı sağlanan ticari krediler kaleminde 2005 yılının Ocak-Şubat döneminde toplam 450 milyon ABD Doları, 2006 yılının aynı döneminde de 198 milyon ABD Doları net geri ödeme yapılmıştır. 2006 yılında uzun vadeli ticari kredilerle ilgili olarak 12 milyon ABD Doları kullanım olmasına rağmen kısa vadelilerde 210 milyon ABD Doları net geri ödeme yapılmıştır. Krediler kalemi incelendiğinde ise Uluslararası Para Fonu kredileriyle ilgili olarak Genel Hükümet, 2006 Şubat ayında 1.477 milyon ABD Doları geri ödeme gerçekleştirerek Ocak-Şubat döneminde toplam 1.634 milyon ABD Doları net kredi geri ödemesi yapmıştır. Yine Ocak-Şubat 2006 döneminde yurt dışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan sağladığı uzun vadeli kredi tutarı 238 milyon ABD Doları'nı bulurken, gerçekleştirdiği geri ödeme 316 milyon ABD Doları olmuştur. Bankacılık sektörü, bir önceki yılın Ocak-Şubat döneminde 154 milyon ABD Doları net kredi geri ödemesi yapmıni05?macılık gişken bu yılın aynı döneminde 1.057 milyon ABD Doları net kredi kullanımında bulunmuştur. Diğer sektörlerin net kredi kullanımı, 2005 yılının ilk iki ayında 169 milyon ABD Doları olmuşken bu yılın ilk iki ayında 7.846 milyon ABD Doları'na çıkmıştır. Mevduat hesapları, 2005 yılı Ocak-Şubat döneminde net olarak 232 milyon ABD Doları azalmışken, 2006 yılının aynı döneminde Merkez Bankası nezdindeki kredi mektuplu döviz tevdiat ve süper döviz hesaplarının 105 milyon ABD doları azalmasına rağmen bankalardaki mevduatın 210 milyon ABD Doları artması sonucunda toplamda 105 milyon ABD doları artmıştır.
Finans hesaplarının son kalemi olan rezerv varlıkların içinde bulunan resmi rezervler, 2005 yılı Ocak-Şubat döneminde 1.505 milyon ABD Doları artmışken, 2006 yılı Ocak-Şubat döneminde, Şubat ayındaki 4.011 milyon ABD Doları tutarındaki artışla birlikte, toplam 5.959 milyon ABD Doları artış göstermiştir."
Foreks Haber
Haber Gönder
