Dolara İran darbesi

Derin ekonomik kriz ile birlikte gücü sorgulanmaya başlanan dolara ilk ciddi darbe İran'dan geldi. Petrol ülkesi İran 96.5 milyar dolarlık döviz rezervini Euro'ya çevirdi.

Dolar 12-17 Eylül tarihleri arasında Euro karşısında yüzden 1'den daha fazla değer kaybetti.

Global ekonomik krizle birlikte tüm dünyada gücü tekrar masaya yatırılan ABD Dolar'ın tahtını İran salladı.

Vatan Gazetesi'nin haberine göre 12 Eylül'de ülkesindeki döviz rezervini bir talimatla Euro'ya çevirten İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad'ın bu tavrının nükleer program konusunda ABD'nin baskısına cevap niteliğinde olduğu belirtiliyor.

Ülkesindeki döviz rezervini çeşitlendirmek isteyen İran, 2009 yılının başında ihracatının yüzde 80'ini oluşturan petrol satışlarında dolar yerine Euro kullanmaya başlayacağını açıklamıştı.

Günlük 4.2 milyon varil petrol üretimi yapan İran, OPEC'in en çok ihracat yapan ikinci ülkesi konumunda bulunuyor. 2008 yılı sonu itibari ile İran , altınla birlikte 96.5 milar dolar tutarında döviz tutarına sahip ülke.

İran döviz rezervinin yanında "Petrol İstikrar Fonu"nun hesaplanmasında da yine dolar yerine euro kullanacağını açıkladı. İran'ın döviz rezervinin büyük bir kısmı petrol istikrar fonundan kaynaklanıyor.

50-80 milar dolar büyüklüğe sahip fon İran'ın bütçe yaparken belirlediği petrol fiyatlarının bu rakamın üzerine çıkması ile elde edilen gelirlerin aktarıldığı bir hesap olarak biliniyor.

DOLARA KARŞI ÜLKELER (BRIC)
Cumhurbaşkanı Ahmedinejad'ın 12 Eylül'de aldığı bu karar sonrasından bu yana dolar euro karşısında sürekli değer kaybetmeye devam ediyor. Dolara karşı olan ülkeler olarak bilinen ve BRİC olarak tanınan ülkeler Brezilya, Rusya, Hindistan ve Çin de döviz rezervlerini dolar yerine başka para birimlerine çevrilmesini savunuyorlar.

Bu dört ülke dünyadaki 8.5 triyon dolarlık döviz rezervinin yüzde 36'ına sahip. Dünyanın ikinci büyük ekonomisi Çin, 2 tilyon dolar ile dünyanın en büyük döviz rezervine sahip ülke. Japonya ise 1 milyar dolar rezerv ile ikinci sırada yeralıyor.

Petrol zengini Rusya'nın ise 400 milyar dolarlık bir rezervi bulunuyor. Suudi Arabistan 395.5 milyar dolar, Tayvan'ın 325.4 milyar dolar, Hindistan'ın 280.9 milyar dolar, Brezilya'nın ise 226.6 milra dolar döviz rezervi var.

Geçtiğimiz günlerde Brezilya ve Çin aralarında gerçekleştireceği ticarette ABD doları yerine kendi ulusal para birimlerini kullanma kararı almışlardı.Çin Merkez Bankası Başkanı Zhou Xiaochuan, doların yerine para birimi olaral yeni bir para birimin geliştirilmesini istemiş ve " Rezerv para birimi, bir ülkeden bağımsız olmalı ve istikrarı sağlamalı" demişti.

Ekonomistler, Çin ile başka ülkeler arasında yapılan ticarette yuanın kullanımaasının bu ülkenin küresel etkinliğinin artması
anlamına geldiğini ifade ediyorlar.