Dövizle borçlanmaya "yatırım" ayarı

ZEYNEP AKYIL - Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek, döviz geliri olmayan şirketlerin 2 Mayıs'tan itibaren döviz kredisi kullanamayacağını belirterek, büyümeye katkı sağlayacak yatırımların önünü açmak ve bu alanlara yatırım yapacak şirketlerin finansmana erişimini kolaylaştırmak amacıyla dövizle borçlanmaya sınırlama getiren düzenlemeye yeni istisnalar sağladıklarını bildirdi.

Şimşek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, reel sektörün döviz kurundaki iniş çıkışlara karşı korunması, kurda oynaklık ve risk priminin azaltılması amacıyla döviz geliri olmayan şirketlerin dövizle borçlanmasına yönelik düzenleme yaptıklarını hatırlattı.

Bu kapsamda 2 Mayıs'tan itibaren döviz geliri olmayan Türkiye'de yerleşik kişilerin, belirlenen bazı istisnalar dışında yurt dışından ve yurt içinden döviz kredisi temin edemeyeceğini anlatan Şimşek, kamu kurum ve kuruluşları, bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri ve finansman şirketlerince kullanılacak döviz kredileriyle, yatırım teşvik belgesi kapsamında veya bazı yatırım mallarının finansmanında kullanılacak döviz kredilerinin kapsam dışında olduğunu söyledi.

Uluslararası ilana çıkılan yurt içi ihalelere ilişkin faaliyetlerle veya savunma sanayi projeleri, kamu-özel iş birliği modeli kapsamında gerçekleştirilecek projelere ilişkin kullanılacak döviz kredilerinde de döviz geliri şartı aranmayacağına dikkati çeken Şimşek, "Ayrıca ihracata yeni başlayan firmaların döviz geliri şartı nedeniyle mağdur olmaması amacıyla ihracat bağlantılarının ve muhtemel döviz gelirlerinin belgelenmesi kaydıyla bu firmaların da muhtemel döviz gelirleri toplamı kadar döviz kredisi kullanmaları mümkün olacak." dedi.

Büyümeye katkı sağlayacak yatırımların önünü açmak ve bu alanlara yatırım yapacak şirketlerin finansmana erişimini kolaylaştırmak amacıyla yeni istisnalar getirdiklerini bildiren Şimşek, şunları kaydetti:

"Merkez Bankasının 2 Mayıs'ta yürürlüğe girecek Sermaye Hareketleri Genelgesi'ne yeni istisnalar ekledik. Buna göre devletin alım garantisi kapsamında yenilenebilir enerji kaynaklarına ilişkin yatırımların finansmanında kullanılacak döviz kredilerinde döviz geliri şartı aranmayacak. Özelleştirme ihaleleriyle bedeli döviz olarak belirlenen kamu ihalelerini kazanan Türkiye’de yerleşik kişilerce temin edilecek krediler de kapsam dışı olacak. Ayrıca yeni bir şirket payı alımı amacıyla kurulan ve bunun haricinde herhangi bir faaliyeti olmayan Türkiye’de yerleşik kişilerce temin edilecek döviz kredileri de düzenleme kapsamında olmayacak."

- Döviz geliri olanların durumu

Şimşek, döviz geliri olan Türkiye'de yerleşik kişilerin yurt dışından ve yurt içinden kullanacakları döviz kredilerinde, kullanıcının kredi bakiyesinin 15 milyon dolarının altında olması durumunda, kullanılmak istenen kredi tutarı ile mevcut kredi bakiyesi toplamının, son 3 yılın döviz gelirleri toplamını aşamayacağını ifade etti.

Bankaların, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri ve bu kuruluşların yurt dışındaki şubeleri tarafından kullandırılan kredilerin döviz geliri şartına ilişkin kurallara aykırı olarak kullanıldığı sonradan anlaşılması durumunda söz konusu döviz kredilerinin son 3 yılın döviz gelirlerini aşan kısmının geri çağrılacağını veya Türk lirası krediye dönüştürüleceğini belirten Şimşek, şöyle devam etti:

"Türkiye’de yerleşik gerçek kişilerin yurt içinden veya yurt dışından döviz kredisi kullanmaları mümkün bulunmayacak. 2 Mayıs'tan itibaren açık bulunan ve kredi bakiyesi 15 milyon dolarının altında olan Türkiye’de yerleşik kişiler tarafından yurt içinden veya yurt dışından temin edilmiş olan dövize endeksli krediler hiçbir şekilde dövize endeksli kredi olarak yenilenemeyecek, yeni düzenlemede yer alan koşulları sağlamaması durumunda döviz kredisi olarak yenilenmeyecek. Düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten önce kullanılmış döviz kredileri ve dövize endeksli krediler, kredi bakiyesi hesaplamasına dahil edilecek."