İSTANBUL (AA) - BELGİN YAKIŞAN MUTLU - Dünya borsalarının piyasa değeri geçen yıl sonundan bu yana neredeyse 8 trilyon dolara yakın artış kaydederek, 2019 için ulaşılması beklenen 87,3 trilyon dolarlık küresel milli gelir düzeyine yakın bir seviyeye erişti.
Ekonomik faaliyetlerin belirleyicisi ya da öncü göstergesi şeklinde nitelendirilen hisse senedi piyasasında, ilk yarıda küresel çapta yaşanan hareketlilik dikkati çekerken, yaşanan gelişmelerin yatırımcılar tarafından fırsat olarak değerlendirildiği görülüyor.
Dünya Borsalar Federasyonu (WFE) verilerine göre, dünya borsalarının toplam piyasa değeri 2018 sonunda 74,7 trilyon dolar düzeyinde bulunurken, bu rakam 2019 itibarıyla kademeli olarak artış kaydetti.
Yılın ilk ayında 81 trilyon dolara ulaşan dünya borsalarının toplam piyasa değeri, pay piyasalarına yönelik artan taleple nisanda 85 trilyon dolara yaklaştı. Siyasi hareketlilik ve jeopolitik risklerdeki artış yaşanan ikinci çeyrek itibarıyla bu rakam düşüşe geçerek haziran itibarıyla 82,3 trilyon dolar düzeyine gerilese de geçen yıl sonu seviyesinin üzerinde kaldı.
Böylece dünya borsalarının toplam piyasa değeri, ilk yarıda 2018 sonuna kıyasla 7,6 trilyon dolarlık artış kaydetmiş oldu.
Uluslararası Para Fonu (IMF) verilerine bakıldığında, küresel milli gelirin 2019 sonunda 87,3 trilyon dolar düzeyine ulaşacağı öngörülüyor. Bu da dünya borsalarının piyasa değeri açısından küresel milli gelire yaklaştığını ortaya koyuyor.
- 3 büyüklerin borsa büyüklüğü milli gelirini aştı
Tahminlere göre 2019 sonunda 21,3 trilyon dolarla "dünyanın en büyük ekonomisi" unvanını koruması beklenen ABD'de, New York (NYSE) ve Nasdaq borsalarının toplam piyasa değeri 35,9 trilyon doları buluyor.
Bu yıl milli gelirini 14,2 trilyon dolara taşıması beklenen Çin'de ise Şenzen ve Şanghay borsalarının toplam piyasa değeri 7,8 trilyon dolar düzeyinde bulunuyor.
Japonya'nın ekonomik büyüklüğünün 5,2 trilyon dolara ulaşacağı öngörülürken, ülke borsasının 5,6 trilyon dolarlık piyasa değerine sahip olduğu belirtiliyor.
Böylece dünyanın en büyük 3 ekonomisinde bulunan borsaların piyasa değeri, ülkelerin milli gelirinden yüksek bir seviyeye ulaştığı hesaplanıyor.
- Piyasa değeri 16 borsada 1 trilyon doların üzerine çıktı
Yapılan tahminlere göre, dünyada ekonomik büyüklüğünün 2019 sonunda 1 trilyon doları aşması beklenen 16 ülke bulunuyor. Bu ülkeler; ABD, Çin, Japonya, Almanya, Hindistan, İngiltere, Fransa, İtalya, Brezilya, Kanada, Kore, Rusya, İspanya, Avustralya, Meksika ve Endonezya şeklinde sıralanıyor.
Borsalar açısından bakıldığında da piyasa değeri 1 trilyon doların üzerinde bulunan 16 borsa bulunuyor. Söz konusu borsalar arasında ilk iki sırayı ABD'de bulunan NYSE ve Nasdaq alıyor. Japan Exchange Group 3'üncü sırada bulunurken, bunu Paris, Brüksel ve Amsterdam borsalarının birleşmesi ile kurulan Euronext takip ediyor.
Piyasa değeri 1 trilyon doları aşan diğer borsalar ise Hong Kong, Londra, Çin, Kanada, Hindistan, Almanya, İsviçre, Avustralya, Kore ve Tayvan'da bulunuyor.
Türkiye'nin ise milli gelirinin 2019 sonunda 706 milyar doları aşması beklenirken, borsada işlem gören hisse senetlerinin toplam piyasa değerinin haziran sonu itibarıyla 147,2 milyar dolar düzeyinde bulunduğu görülüyor. Bu da sermaye piyasalarının derinleşmesi ve şirketlerin halka arza daha fazla önem vermesi gerektiği gerçeğini ortaya koyuyor.