Düzeltme hareketi mi, kalıcı çöküş mü?

Piyasalarda yükseliş trendi sona mı erdi, yeni bir krizin eşiğinde miyiz?

Borsada düşüş de yükseliş gibi sert oldu. İMKB endeksi süratle 51 bin puandan 45 bin puana kadar gerilerken, kısa vadede kazançlarının büyük
bölümünü kaybeden yatırımcılar tedirgin.

Düşüşün düzeltme hareketi mi yoksa uzun süreli bir trend mi olduğu merak ediliyor. Analistler de bu noktada ikiye ayrılmış durumda. Kriz kâhini olarak ün yapan Roubini başta olmak üzere birçok analist, yeni bir dip yaşanacağını öngörürken, bazı ekonomistler son
hareketleri ‘düzeltme’ olarak yorumluyor.

İyimserlere göre kısa vadede yükseliş yeniden başlayacak.*****

Fortune Dergisi Genel Yayın Yönetmeni ALİ AĞAOĞLU:
Yükseliş bitti bundan sonra yokuş aşağı

DOW Jones endeksinin 14 bin 279’dan 6 bin 469’a düşüşü de bir düzeltme hareketiydi. Son dönemde yaşadığımız da bir düzeltme hareketi. Önemli olan “Piyasalarda ana yön nedir?” sorusunun yanıtı.

Piyasalar henüz yeni düzeni, bundan sonra dünyanın nereye gideceğini net olarak bilmediği için ana trend oluşmuyor. Ancak bu düzeltme hareketi 6 bin 400’e kadar sürmez. Ayrıca sürekli bir düşüş yaşanmayacak. Bu seviyelerden sonra Dow Jones’un yeniden 10 bin 450 puanı görme ihtimali var, ama belirttiğimgibi yükseliş trendi kırılmış durumda. Ben artık yükseliş trendinin sona geldiğini söylüyorum, bundan sonra yokuş aşağı olacak.

Şu ana kadar taşıma suyla döndürülen bir değirmen vardı, su kaynağı yavaş kuruyacak. Taşıma suyun kaynağı kuruyacak. Para sonsuzmu? Tabii ki hayır. Peki biz sonun geldiğini nasıl anlayacağız? Ülkeler borçlanmaya devam ettikleri sürece sıkıntı yok. Ne zaman ABD borçlanmada sorun yaşayacak, o zaman paranın sonu gelmiş olacak ve sıkıntı başlayacak.

Eğer bir de para basmaya başlarlarsa o zaman daha büyük sorunlar başlayacak. Ayrıca şu andaki piyasa fiyatlarını reel sektördeki gelişmeler desteklemiyor. En büyük gösterge de işsizlik oranlarında yükselişin sürmesi.*****

Anadolu Yatırım Stratejisti HALİL REÇBER:
Birkaç gün içinde yükseliş başlayacak

Son dönemde piyasalarda yaşanan gelişmelere baktığımızda, gelişmekte olan ülkelerle gelişmiş ülkeler arasında bir ayrışma başladığını görmek mümkün. Piyasalardaki geri çekilme de bir düzeltme hareketi. Türkiye başta olmak üzere gelişmekte olan ülke borsaları neredeyse yüzde 120 oranında yükseliş kaydetti. Gelişmiş ülkelerin borsaları ise gelişmiş ülkeler kadar prim yapmadı. Almanya ve ABD borsaları başta olmak üzere
gelişmiş ülke endekslerinde yukarı trend devam ediyor. Gelişmiş ülkeler ise aşırı prim olmalarından dolayı daha fazla satış baskısına girmiş durumda.

Bu durum çok uzun süre devam etmeyecek. Önümüzdeki birkaç gün içerisinde dünya borsalarında yeniden yükseliş trendinin başlamasıyla Türkiye gibi gelişmekte olan ülke borsalarında yükselişler başlayacak. Sadece borsalarda değil, euro/dolar paritesinde, altın fiyatlarında da yukarı trend devam ediyor. Ben petrolde 80-100 dolar hareketinin başladığını düşünüyorum. Orta vadede ise yeni bir yükselişten sonra
piyasaların bir süre yatay seyretmesini bekliyorum.*****

HABERTÜRK Gazetesi Yazarı ORAL ERDOĞAN:
Kasım sıkıntılı geçecek, martta önemli kararlar alınabilir

2009’un başlarında yaşanan krizden çıkılıyor imajı üretime dayalı olarak vardı. Üretimde özellikle Çin kaynaklı olarak hareket başlamıştı. Çin, talepgörmeme riskini de göze alarak üretime devam kararı aldı ve devlet bunu destekledi. Mayıs-haziran aylarında, vergi indirimlerinin de etkileriyle tüketimde canlanma eğilimi görüldü. Kasım ayına geldiğimizde, geçici canlanma durmuştur, ciddi olumsuzluk çıkmıştır. ABD parasal politikalarını kullanarak istediğine ulaştı, Çin pazar gücünü artırdı. ABD ve Çin’in istediğine ulaştığı bir ortamda geriye AB kalıyor. Kritik faktör Avrupa ülkeleri, çok ciddi önlemler alacaklar. Türkiye de AB ile ilgili her durumdan etkilenir.

Kasım’da şiddetli olumsuzluk olsa dahi bunun atlatılacağına inanıyorum.

Kısa vadede Türkiye’yi ilgilendiren ÇEAŞ, Telsim kararları var, IMF ile anlaşma imzalanmayacağı algılaması olumsuz etkiliyor. Kasım sıkıntılı geçecektir, ardından 2009 yılının piyasa riskinin artma eğilimi içinde olduğunu görüyorum. Özellikle mart ayında Türk ekonomisini çok etkileyecek çok önemli kararlar alınmış olabilir. 2009’da Türk mali sistemi dünyadan farklı olarak ayakta kalmış, kârlılığını artırmıştır. Buradan kazanılan mali sistem gücünün bir an önce reel sektör kalkınması için değerlendirilmesi gerekiyor. Aksi halde önümüzdeki yıl sadece reel sektör için değil mali sektör için de sıkıntılı geçer.*****

Finansbank Özel Bankacılık Müdürü MURAT SAĞMAN:
Yükseliş trendi zaten yoktu, ‘ayı piyasası’ rallisiydi

Piyasalar birkaç aydır reel ekonomide yaşanan toparlanmayı satın alıyordu. ABD’de büyüme rakamı da yüzde 3.5 ile beklenenden iyi geldi. Ancak teşviklerle yaratılan bu büyümenin devam edip etmeyeceği merak ediliyor. Ardından kötü bir tüketim verisi geldi ve bu veriler ışığında büyümenin devam edip etmeyeceği tartışılıyor. Piyasaların takip ettiği iki önemli nokta var.

Birincisi; Dow Jones endeksinin 10 bin 300 puanı geçip geçmeyeceği.

İkincisi ise sanayi endeksiyle ulaşım endeksinin aynı anda yükselişe geçmesi. Ekim 2007’de 14 bin puanı gören Dow Jones endeksi, krizde 6 bin 500 puana kadar geriledi. Bunun yüzde 50 düzeltmesi 10 bin 300 puana denk geliyor. Eğer Dow Jones, 10 bin 300 puanı geçerse o zaman bir ‘boğa piyasası’ndan söz edebiliriz. Yani sağlıklı bir yükseliş trendi başladı diyebiliriz. Diğer taraftan, piyasa Dow Jones sanayi endeksiyle ulaşım endeksini yakından izliyor.

Bu iki endeksin birlikte hareket etmesi gerekiyor. Son dönemde sanayi endeksinde bir yukarı hareket yaşanırken ulaşım endeksi bu yükselişi takip etmedi ve bir ayrışma yaşandı. Sanayi endeksiyle ulaşım endeksinin yeniden birlikte yukarı hareket etmeye başlaması halinde tam anlamıyla yükseliş trendinin başladığını söyleyebiliriz.Bu yükseliş ‘ayı piyasası’ rallisiydi. Zaten piyasalar bir yükseliş trendine girmemişti. Bundan sonra kısa vadede bir süre daha yatay ve aşağı eğilimli seyir izlenecek.*****

HABERTÜRK Gazetesi Yazarı GAZİ ERÇEL:
Düşüş yeni bir krizin işaretçisi değil

BEN son günlerde yaşanan düşüşün düzeltme hareketi olduğuna inanıyorum. Finans piyasası ile reel sektörün krizden çıkış hızında fark vardı. Bir düzeltme mutlaka gelecekti ve geldi de... Ama bunun yeni bir finansal kriz geleceği anlamında olduğunu, krizin eşiğinde olduğumuzu düşünmüyorum. Normal karşılıyorum. Daha önceki hareket anormaldi, şimdi normale döndü. Her düşüşün bir çıkışı olur, aşağı indikten sonra yukarı hareket de gelecek elbette ama bunun zamanını şu anda kestirmek zor.*****

İş Yatırım Uluslararası Piyasalar Bölüm Yönetmeni ŞANT MANUKYAN:
Yatırımcılar hisse portföyünü azaltsın

Piyasalardaki yönü bu hafta ABD’den gelecek veriler belirleyecek. Yılbaşı öncesi artan satışlar ve istihdam verilerinde olumlu bir gelişme piyasaları yeniden yukarı taşır, ancak bundan sonra yaşanacak her yukarı hareket satış için fırsat olarak kullanılacaktır.

Yatırımcıların önümüzdeki dönemde piyasalara bu çerçeveden bakması gerekir. Bana göre yükseliş trendi sona erdi ve bundan sonra aşağı yönlü bir seyir başladı. Şu an borsalarda oluşan rakamlar çok pahalı zaten. Bu seviyelerde yatırımcıların hisse senedi portföylerini azaltmasını öneririm. Profesyonellerde olduğu gibi her yukarı hareket, satış fırsatı olarak değerlendirilebilir.
(HaberTürk)