Ek zamlar yolda
**Türkiye’nin IMF ile imzalayacağı 20. stand-by anlaşmasında 2010 yılı için 21.4 milyar, 2011 içinde 19.4 milyar liralık tedbir öngörülüyor.
**
Başbakan Tayyip Erdoğan’ın açıklamaları ile yeniden hareketlenen IMF anlaşması ile ilgili ayrıntılar ortaya çıkmaya başladı. Buna göre, 2 yıllık stand-by anlaşması çerçevesinde IMF’nin, ekonomide yeniden disiplinin sağlanması için, ekonomi yönetiminden 2010 yılı için 21.4 milyar liralık, 2011 yılı için de 19.4 milyar liralık tasarruf tedbiri alınmasını talep ettiği bildirildi. 2009 yılının son gününde yapılan zamlarla ilave 9 milyar liralık ek gelir elde etme imkanına kavuşan ekonomi yönetiminin ise IMF’yi geri kalan 12 milyar liralık tedbir konusunda “kademeli önlem” teklifi ile ikna ettiği belirtildi. Yaklaşık 20 aydır devam eden pazarlıklarda, IMF’nin son dönemde tutumunda değişiklik olduğu belirtildi.
NOT ARTIŞI YUMUŞATTI
Küresel krizin ardından IMF’nin daha katı tedbirler içeren bir program uygulanması gerektiği görüşünü savunurken, son dönemdeki gelişmeler, IMF’nin tutumunu değiştirdiği belirtildi. IMF’nin, program konusundaki tutumunu değiştirmesinde, kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye’nin notunu arttırmasının, Hazine’nin borçlanma ihalelerine rekor teklif gelmesinin ve ekonomi yönetiminin duruşunun etkili olduğu kaydedildi.
İSTİHDAM VE KALKINMA ÖNCELİK IMF ile imzalanacak olan anlaşmanın temel amacı, kalkınma ve istihdamın arttırılması olacağı belirtiliyor. Yeni anlaşmanın öncelikleri şöyle:
• Kalkınma ve istihdamın arttırılması ve yatırım ortamının iyileştirilmesine yönelik tedbirler desteklenecek.
• Krizden en fazla etkilenen düşük gelirli kesimler, mali disiplin bozulmadan desteklenecek.
• Sosyal güvenlik sistemi, belediyeler reformu, vergi reformu program süresince gerçekleştirilecek.
• Vergi gelirlerinin arttırılması için, idarenin yetkisi ve gücü arttırılacak düzenlemeler yapılacak.
VERGİ KAÇAKÇISINA HAPSİ FON İSTEDİ
Vergi cezalarının arttırılmasına ilişkin düzenlemelerin altından IMF çıktı. Kod 5 sistemi, vergi kaçakçılarına verilen hapis cezasının arttırılması gibi düzenlemelerin IMF’nin talepleri doğrultusunda gerçekleştirildiği belirlendi. Yine IMF ile 20’nci stand-by anlaşmasına ilişkin görüşmelerde, vergi cezalarının arttırılması konusunda görüş birliğine varıldığı bildirildi. IMF ile Mayıs 2008’de sona eren stand-by anlaşması kapsamında IMF’ye sunulan son niyet mektubunda, vergi cezaları ile ilgili ayrıntılı sözler bulunuyor. Niyet mektubunda 2008 yılı sonuna kadar yapılması kritere bağlanan düzenlemelerin başında ise, vergi cezalarının arttırılması ve hapis cezasının paraya çevrilmesinin önüne geçilmesi geliyor. Önceki stand-by anlaşması sırasında gündeme gelen vergi düzenlemelerin, imzalanma aşamasına gelen yeni stand-by anlaşmasında da yer aldığı bildirildi.
20 AYLIK PAZRLIĞIN SONU GELDİ Mİ? Erdoğan'ın, IMF ile sürdürülen görüşmeler konusunda, "IMF ile olan görüşmeler büyük ölçüde, şu anda aşılmış noktada. Bu konuyla ilgili olarak, artık 'Herhalde gün, hafta... Bu iş burada çözülecektir' diye düşünüyorum ve arkadaşlardan da haberleri bekliyorum" sözleri 20 aydır IMF anlaşmasıyla yatıp kalkan piyasayı umutlandırdı.
Ancak Başbakan'ın halkın ümüğünü sıktırmayacağı beklentisi yine boş çıktı.
IMF ile anlaşmanın faturası zamlar yoluyla yine halka ödetilecek.
Vatan gazetesinin haberine göre, IMF Orta Vadeli Ekonomik Program'ı olumlu bulsa da 2010 yılı bütçesini gerçekçi kılacak bazı ek gelir artırıcı önlemler talep etti.
Fon bu çerçevede Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın yüzde 1.5'i düzeyinde bir tedbir paketi hazırlanmasını istedi.
Bu talebin ardından hükümetin yeni yıl öncesinde yaptığı vergi artışlarının yol açtığı zamlara ek olarak 7.6 milyar liralık yeni bir tedbir paketi hazırladığı belirtiliyor. Bunlar da zam olarak halka dönecek.
IMF'nin radarına takılanlardan biri de BOTAŞ'ın kamu kurumlarından alacakları oldu.
Fon BOTAŞ'ın kamu kurumlarından alacaklarının tahsiline yönelik "gerçekçi ve ivedi" bir planlama istedi.
Fonun halkı üzecek bir talebi de olduğu söyleniyor. Edinilen bilgilere göre, IMF doğalgaz zammı ve diğer enerji KİT'lerinin borçlarını ödeyebilmeleri için elektrik fiyatlarına zam yapılmasını istiyor.
DOĞALGAZ VE ELEKTRİĞE ZAM İSTEDİ
IMF’nin radarına BOTAŞ başta olmak üzere enerji KİT’leri de takıldı. BOTAŞ’ın en çok kamu kurumlarından olmak üzere 15 milyar liraya ulaşan alacağını tahsil edemediği ve Maliye’ye olan vergi borçlarını ödeyemediği biliniyor.
2008’den kaynaklanan vergi borçları duran BOTAŞ’ın, toplam vergi borçlarının gecikme faizleri nedeniyle iki yılda 10 milyar liraya ulaştığı vurgulanıyor. Sadece KDV’den kaynaklanan vergi borcunun ise 7 milyar lirayı bulduğunun altı çiziliyor. Bu kapsamda IMF’nin BOTAŞ’ın kamu kurumlarından alacaklarının tahsiline yönelik “gerçekçi ve ivedi” bir planlama istediği, doğalgaz zammı ve diğer enerji KİT’lerinin borçlarını ödeyebilmeleri için elektrik fiyatlarına zam yapılmasını savunduğu gelen bilgiler arasında.
Haber Gönder
