BİZE ULAŞIN
1996 yılında, ortağıyla birlikte kurduğu, altyapı kurulum şirketi Fornet’i 1999 yılında Koç.net’e 7.1 milyon dolara satarak bilişim sektörde adını duyuran Emre Kurttepeli, şimdi de 1999 yılında kurduğu Mynet’te ulaştığı rakamlarla internette rekordan rekora koşuyor. Şu an itibariyle toplam 2.5 milyon kayıtlı e – posta kullanıcısı olan Mynet, aynı zamanda Türkiye’nin ilk Türkçe portalı. Pek çok internet şirketinin kapatıldığı veya küçülme yolunu seçtiği günümüzde ayakta kalmayı başaran Mynet’in Yönetim Kurulu Başkanı Emre Kurttepeli, aynı zamanda Türk İnternet Derneği’nin de başkanı. Kurttepeli ile Mynet’in başarısını, internet sektörünü ve 1 Ocak 2004’te Telekom tekelinin kalkmasının ardından oluşacak telekomünikasyon piyasasına göz attık.
Kurttepeli, internetteki içeriğin, özellikle de e–posta hizmetinin başlangıçtan bu yana ücretsiz olmasının, yeni ekonominin çöküşünde etkili olduğuna inananlardan. İnternetteki gelir kalemlerini ve hangi hizmetlerden ücret alınması gerkteğini iyi belirlemenin şart olduğunu belirten Kurttepeli, “İnternette pek çok hizmet ücretsiz, bugüne kadar ücret alınmamış. İnsanlara para ödemeye ikna etmek zor. Bu durum verdiğiniz hizmetlerden ücret almanızın önüne geçiyor. Sadece e – posta ile kısa mesajı karşılaştırın, SMS’in kelimesi 50 bin lira e – posta limitsiz hem de ücretsiz. İnanılır gibi değil. Bu alışkanlık yüzünden ücretsiz hizmetler her zaman olacak. Ancak belirli hizmetlere ihtiyacı olanlar da parasını ödeyerek bu hizmetleri kullanacaklar. İşte Mynet’in yeni ekonomiye bakış açısı bu” diyor.
‘Türkiye – ABD kıyaslaması yanlış’
Kurttepeli, ayrıca, internette açılan pek çok sitenin gelir kaynağı olarak reklamı seçmesinin yanlış bir yol olduğuna inanıyor. “Reklamın tek başına bu işi kurtarmadığı kesin” diyen Kurttepeli, sözlerine şöyle devam ediyor: “Türkiye’de öncelikle portal yapısından kurtulmak gerekli. Orta ve ufak dereceli oyuncular, reklam alamayınca yaşayamıyor. Ancak içerik üretimi başlayınca, başka başka gelir kaynakları da ortaya çıkıyor.”
Kurttepeli, internete yatırım yapan Türk şirketlerinin düştüğü en büyük hatanın, ‘işlerini ve piyasayı ABD ile karşılaştırmak’ olduğunu belirtiyor. Kurttepeli, ABD’deki reklam pazarının Türkiye’den yüzlerce kat büyük olduğunu ve Türkiye – ABD kıyaslamasının kesinlikle yanlış olduğunu ifade ediyor.
‘Reklam gelirleri çok düşük’
Türkiye’de internetteki reklam pazarı tahminlere göre geçtiğimiz yıl 5 milyon dolarlık ciroya ulaştı. Bu yıl ise 7 – 8 milyon dolar arası bir rakam bekleniyor. Kurttepeli, reklam pazarının hızlı büyümediğine işaret ediyor. Kurttepeli, “Türkiye’de şu an itibariyle bir değişim başladı. Artık telekomünikasyon, bankacılık ve diğer finanstan 10 – 15 firmanın internet için reklam bütçesi var. Zaten bu üç sektör bilgisayar teknolojilerini ve interneti en çok kullanan firmaları da içinde barındırıyor. Ayrıca bu firmaların imajı açısından da oldukça uygun bir mecra” diyor. Kurttepeli, Mynet’in kurulduğundan bu yana sağlam bir yapı üzerinde yoluna devam etme sebeplerini şöyle açıklıyor: “İnternette öyle bir hava oluştu ki sanki tüm dünyada dükkân kalmayacak her şey buraya taşınacak. Ama kısa sürede hep birlikte gördük ki bu böyle olmadı. Mynet’in yaptığı en büyük doğru, internetin tek kanal olmadığını önceden görmekti. Türkiye’de herkes ‘ben herkesin her şeyi olayım’ peşinde. Bu yüzden de pazar sıkıştı. 30 oyunculu pazar üçlere beşlere geriledi. Ancak geçmişte de bunu söylüyordum, konsolidasyon mecburdu ve öyle de oldu. Başka bir tabirle ‘Bu kadar ata yem yok’ sonucunu çıkarabiliriz.”
2.5 milyon e–posta kullanıcısı var
Kurttepeli’nin belirttiğine göre Mynet’in 2.5 milyon aktif e–posta kullanıcısı var. Bu rakam Türkiye’deki internet kullanım sayısının 5 milyonlarda olduğu düşünüldüğünde, yüzde 50’lik bir bölümü kapsıyor. Toplam üyeler içinde yüzde 5’lik bir bölüm Mynet’in sunduğu paralı hizmetlerden yararlanıyor. Mynet, e – postanın üst versiyonu, yani yüksek kapasiteli ve virüs kontrollü sistem, kendi sitesini kuran kullanıcılar, bilgi ve buluşma servisleri ile kurumsal hizmetler üzerinden gelir elde ediyor. Şirketin gelirlerinin yüzde 80’i reklamdan, yüzde 20’si ise paralı hizmetlerden. Geçtiğimiz yıl ‘paralı hizmetlerden’ hiç gelir sağlanmazken, bütün gelir reklamdan elde edilmiş.
‘Paketin yanında ne veriyorsunuz?’
Kurttepeli, Türkiye’de satılan internete erişim paketlerine bakıldığında, yüzde 60’lık bir oranın bir aylık paketlerde gerçekleştiğini söylüyor. Bilgisayar kullanıcılarının yanlış yönlendirme sonucu, ilginç alışkanlıklar kazandığını belirten Kurttepeli, “Servis sağlayıcıları bu işi promosyon aracı haline getirdi. Düşünün, kullanıcılar çağrı merkezimizi arayıp ‘Bu ay ne veriyorsunuz’ diye soruyorlar” diyor.
‘Telekom’da aynı hataya düşülmesin’
1 Ocak 2004 tarihinde telekom piyasasında tekelin kalkmasının ardından internet hizmeti veren pek çok firma, bu pazarda yer almaya hazırlanıyor. En cazip görünen alan ise VoIP. Yani internet üzerinden telefon görüşmesi yaptırmak. Uluslararası telefon görüşmelerinde şu anki fiyatların 10’da birine görüşme yapılacağına dikkat çeken Kurttepeli’nin, pazarla ilgili beklentileri şöyle: “Öncelikle Telekom fiyat indirimi yapacak ve pazara girişleri engelleyecek. Çünkü pazarlama gücü olmadığından fiyat ile rakebet etme yolunu seçecek. 200’e yakın firma VoIP işine girmeyi bekliyor. Düşünün, yurtdışı görüşme ücretleri geçmişte 10 ise 1’e kadar düşecek. Ancak yoğun rekabet fiyatı 1’den de aşağı düşürürse ki, 200 oyunculu bir pazarda düşmesini bekliyorum, firma sayısı servis sağlayıcılarda olduğu gibi 200’lerden üçlere, beşlere düşecek. Biz altyapı yerine yine pazarlama yolunu seçip bu servisi veren firmalarla çalışacağız. Yani strateji olarak altyapı tarafına girmeyip pazarlama ile uğraşacağız.”
Emre Kurttepeli: İnternet pazarında at çok, yem az
