HALUK YÜKSEL - Gemi, Yat ve Hizmetleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Orhan Gülcek, sektör ihracatının yılın ilk 4 ayında yüzde 40,4 azaldığını ancak yüklü siparişlerin olduğunu belirterek, "Bu sene başlayan çok sayıda yeni gemi inşaları var. Sene sonuna doğru hatta yaz döneminde, eylül, ekim aylarında ihracatımızda ciddi bir artış olacak." dedi.
Gülcek, AA muhabirine yaptığı açıklamada, gemi ve yat sektörünün 2017'yi bir önceki yıla göre yüzde 37,6'lık rekor artış ve 1 milyar 338 milyon dolarlık dış satımla kapattığını söyledi.
Bu yılın ilk 4 ayında ise gözle görülür bir düşüş yaşandığını ve ihracatın geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 40,4 gerilediğini dile getiren Gülcek, "Geçen sene gemi sektörü ihracatını en fazla artıran sektörlerden biriydi hatta rekor kırdığımız aylar oldu. Bunda yeni inşa edilen gemilerin ve yatların ihraç edilmesi, ikinci el çalışan gemilerin satılması etkili oldu." ifadesini kullandı.
Geçen sene sektör ihracatının tahminen yüzde 60'ını yeni inşa edilen, yüzde 40'ını da ikinci el gemilerin satışının oluşturduğunu anlatan Gülcek, bu yılın ilk 4 ayında ise çok fazla ikinci el gemi satışı olmadığını, satılanların yüzde 90'ından fazlasının yeni inşa edilen gemiler olduğunu söyledi.
Gülcek, geçen sene tekne ve yatlardaki KDV ve ÖTV'nin düşürülmesinin ardından ciddi oranda Türk bayrağına geçiş olduğunu belirterek, "5 binin üzerinde gemi Türk bayrağına geçti. Bizim yerli imalatçı zorlandı çünkü yurt dışı fiyatları cazip noktalara gelmiş oldu. Bizim küçük yat ve tekne imalatında ciddi bir düşüş oldu. Olumlu etkileri de olumsuz etkileri de var. İhracat açısından olumsuz etkiledi bizi." diye konuştu.
- "Çok sayıda yeni gemi inşa ediliyor"
Yeni inşa edilen gemilerin imalatının kısa sürede tamamlanamadığına, kontratların neticesinin yaklaşık 2 sene sonra alınabildiğine işaret eden Gülcek, "Bu sene başlayan çok sayıda yeni gemi inşaları var. Sene sonuna doğru hatta yaz döneminde, eylül, ekim aylarında ihracatımızda ciddi bir artış olacak. Benim görüşüm, biz firma olarak geçen seneki ihracatımızın çok daha üzerinde ihracat yapacağız. Sektör olarak da aynı rakamları yakalayacağız, hatta artıracağız diyebiliriz." değerlendirmesinde bulundu.
- "Toparlayacağız, kötümser olmaya gerek yok"
Gülcek, ikinci el gemileri de saydıklarında belki çıtayı çok yükseltemeyeceklerini ama aynı rakamları yakalayacaklarını vurgulayarak, şunları kaydetti:
"Ülkemiz için avantajlı olan şu; yeni yapılan gemilerin ihracatında bir artış söz konusu olacak. Katma değeri yüksek gemiler yapılmış olacak. Benim tahminim geçen yılki ihracat rakamının yüzde 5 üzerine çıkarız. Toparlayacağız, kötümser olmaya gerek yok, zaten şu andaki tablo da gayet iyi gözüküyor, alınan siparişler, doluluklar... Artı Koster Projesi var, sayın bakanımız destek vereceklerini açıkladı. Böyle bir şey olduğu zaman da gemi imalat sektöründe tüm tersanelerimizde doluluk oranları çok yükseklerde olacak. Şu anda sektörümüzde çalışan sayısı toplamda 32 binlerde, bu rakamlar 40-45 binleri çok rahatlıkla bulacak."
- "Bizim isteğimiz, stabil olsun, önümüzü görebilelim"
Gülcek, döviz kurundaki dalgalanmalara değinirken de şunları söyledi:
"Döviz olayının aslında bize kısa süreli etkileri oluyor. Uzun dönemde baktığımız zaman aldığımız, kullandığımız malzemeler genelde zaten dövize bağlı malzemeler, işçiliklerde bir tek fark oluyor ama zamanla bu da aynı seviyeleri yakalıyor. Dövizin çok yüksek olması bizim karlı olduğumuz manasına da gelmiyor. Bizim isteğimiz, stabil olsun, önümüzü görebilelim, ani çıkışlar inişler olmasın. Bu da ekonomimizin refaha çıkmasıyla oluşacaktır."