İhracata Karadeniz ve İç Anadolu dopingi

İSTANBUL (AA) - BELGİN YAKIŞAN MUTLU - Son yıllarda verilen destekler sayesinde üreticilerin global pazarda söz sahibi olduğu Türkiye'de, ihracatın yüzde 64,8'i Marmara Bölgesi'nden gerçekleştirilirken, ocakta geçen yılın aynı ayına göre dış satımını en fazla artıran illerin Karadeniz ve İç Anadolu'da yer aldığı görüldü.

Ekonomik açıdan birçok zorlukla mücadele edilen 2018'de, ülke büyümesine en büyük katkı ihracattan geldi. Bu dönemde verilen destek ve teşviklerin karşılık bulduğu ihracat alanında, Cumhuriyet tarihinin en iyi seviyelerine ulaşıldı.

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine bakıldığında, bu yıl da ihracatta elde edilen başarıların devam ettiği ve ocak ayına iyi bir performansla başlandığı görüldü. İhracatçı birlikleri kaydından muaf olan rakamlar hariç tutulduğunda, ocakta ihracat geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,4 artarak 12 milyar 827 milyon 129 bin dolar oldu.

İlk ay ihracatın 13 milyar dolara dayanmasına en büyük katkı ise Marmara Bölgesi'nden geldi. Türkiye'nin toplam ihracatının yüzde 64,8'inin gerçekleştirildiği Marmara Bölgesi'nde, ocakta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5,3'lük artışla 8 milyar 309 milyon 858 bin dolarlık dış satıma imza atıldı.

Marmara Bölgesi'nin ardından ihracata miktar bazında en büyük katkı sağlayan bölge ise 1 milyar 481 milyon 922 bin dolarla Ege oldu. Ege Bölgesi'nde ihracattaki katkıya karşın geçen yılın ocak ayına kıyasla yüzde 0,9'luk kayıp yaşandığı da dikkati çekti.

- Doğu Anadolu ihracatının 3'te 1'ini kaybetti

Yılın ilk ayında ihracatı en fazla artan bölgeler yüzde 16,2 ile İç Anadolu ve yüzde 16,1'le de Karadeniz olarak kayıtlara geçti. Bu dönemde ihracat, İç Anadolu Bölgesi'nde 1 milyar 109 milyon 997 bin dolara, Karadeniz'de ise 342 milyon dolara ulaştı.

Aynı dönemde ihracat Akdeniz Bölgesi'nde yüzde 6,8'lik artışla 810 milyon 362 bin dolar, Güneydoğu Anadolu'da ise yüzde 3,1 yükselişle 718 milyon 318 bin dolar düzeyinde gerçekleşti.

Doğu Anadolu Bölgesi'nin yılın ilk ayında ihracatın neredeyse 3'te 1'ini kaybettiği görüldü. Bölgenin ihracatı ocakta 2018'in aynı ayına göre yüzde 29,6 azalarak 77,7 milyon dolardan 54,7 milyon dolara geriledi.

Doğu Anadolu Bölgesi ihracatındaki düşüşe en fazla etki Elazığ'dan geldi. Elazığ'ın ihracatı yüzde 55 azalarak 24 milyon 137 bin dolardan 10 milyon 869 bin dolara indi. Öte yandan ihracatta Iğdır 3,4 milyon dolarlık, Hakkari 2,9 milyon dolarlık kayıp yaşayan iller olarak sıralanırken, Kars sıfır çekti.

- İhracatta en büyük artış Bayburt'ta

Bu yılın ilk ayında ihracatı en fazla artan illere bakıldığında Bayburt başı çekerken, Gümüşhane ve Rize de ilk üçte yer alan iller oldu.

Geçen yılın ocak ayında ihracatta sıfır çeken Bayburt'un, 2019'un aynı ayında 143 bin dolarlık ihracat gerçekleştirdiği görüldü. Bu dönemde ihracatını Gümüşhane 54 bin dolardan 11 milyon 324 bin dolara, Rize ise 3 milyon 16 bin dolardan 9 milyon 799 bin dolara yükseltti.

Konya, Niğde, Aksaray, Nevşehir, Kırşehir ve Ankara ise İç Anadolu ihracatındaki yüzde 16,2'lik artışta öncü iller oldu. Söz konusu illerde ihracat ocakta 2018'in aynı ayına göre sırasıyla, yüzde 27,6, yüzde 26,7, yüzde 23,1, yüzde 19,5, yüzde 19,3, yüzde 18,9 düzeyinde gerçekleşti.

- İhracatın yüzde 43'ü İstanbul'dan

Türkiye ekonomisinin kalbi konumundaki İstanbul, ihracatta da kilit illerin başını çekti. İhracatın yüzde 42,9'una imza atan İstanbul'un dış satımı, ocakta geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 7,6 artarak 5 milyar 511 milyon 831 bin dolar düzeyinde gerçekleşti.

İstanbul'un ardından en fazla ihracat gerçekleştirilen il 1 milyar 312 milyon 543 bin dolarla Kocaeli, 883 milyon 590 bin dolarla da Bursa oldu.

TİM verilerine göre; bölgelerin, 2018 ve 2019 ihracat rakamları, yıllık ihracat değişimi ve Türkiye ihracatından aldıkları pay şöyle:

Bölgeler 2018 (Bin dolar) 2019 (Bin dolar) Değişim (%) Türkiye ihracatından aldığı pay (2019) Karadeniz 294.472 341.938 16,1 2,7 Akdeniz 758.559 810.362 6,8 6,3 Marmara 7.893.655 8.309.858 5,3 64,8 Doğu Anadolu 77.714 54.733 -29,6 0,4 Güneydoğu Anadolu 696.811 718.318 3,1 5,6 Ege 1.495.277 1.481.922 -0,9 11,6 İç Anadolu 955.283 1.109.997 16,2 8,7 12.171.771 12.827.129 5,4 100,0