Kara bulutlar Çin ekonomisi üzerinde toplanıyor

İSTANBUL (AA) - MURAT ASLAN - ABD ile Çin arasında uzun süredir devam eden ticaret savaşlarının etkileri 2 ülkenin makro verileri üzerinde görülmeye devam ederken, ABD ile Çin arasındaki ticaret de gittikçe azalıyor.

Çin hükümeti ve Çin Merkez Bankası (PBoC), ticaret savaşlarının etkilerini azaltıcı önlemler almaya devam etse de ABD ile olan ticaret azalışını sürdürüyor. Çin'in dış ticaret verilerine göre, ülkenin hem global hem de ABD özelinde ticaret hacmi düşüş eğiliminde hareket ediyor.

Çin'in dış ticaret hacmi, son 4 aydır geçen yılın aynı dönemine göre gerilerken, ABD ile Çin arasındaki ticaret hacmi de son 9 aylık dönemde 2018'in aynı dönemine göre azalış kaydetti.

ABD Başkanı Donald Trump, geçen ay, 300 milyar dolarlık Çin ürününe yüzde 10 ilave vergi konulacağını duyurmuş, daha sonra bazı ürünlerde bu vergileri belirli bir süre ertelediğini açıklamıştı. Analistler, Trump'ın, bu kararı ABD'de artan resesyon beklentileri üzerine aldığını belirterek, aralık ayına kadar ek vergi olmadan alınabilecek ürünlerin ticaretinde önemli artış yaşanacağı beklentisinin boşa çıktığını söyledi.

- ABD ile Çin'in ticareti geriliyor

Verilere göre, 2 ülke arasındaki dış ticaret hacmi, geçen ay 2018'in aynı dönemine kıyasla yüzde 17,3 azalarak 47,7 milyar dolara geriledi.

Çin'in ABD'ye ihracatı, geçen ay 2018'in aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 16 düşerek 37,3 milyar dolara, ABD'den ithalatı da yüzde 21,8'lik azalışla 10,4 milyar dolara indi.

Çin'in ithalat rakamları, yılın başından bu yana azalış gösterirken, sadece nisan ayında 2018'in aynı dönemine göre arttı. Çin'in ABD'den yaptığı ithalat ise son 12 aydır yıllık bazda geriliyor.

Çin'in ihracatı ağustosta yıllık bazda yaklaşık yüzde 1 düşüşle 214,8 milyar dolar olurken, ithalatı da yıllık bazda yüzde 5,6'lık azalışla 180 milyar dolara indi. Dış ticaret rakamlarının son 4 aydır gerilediği Çin'de, dış ticaret hacmi ağustosta yıllık bazda yüzde 3,2'lik düşüş kaydetti.

- PBoC, ekonomiyi canlandırmak için her yolu deniyor

Analistler, ticaret savaşlarının Çin ekonomisinin en önemli sorunlarının başında geldiğini, bu konudaki belirsizliklerin tüketici alışkanlıklarını olumsuz etkileyerek talep bazlı düşüşte önemli rol oynadığını vurguluyor.

PBoC, bir süre önce yaptığı açıklamada, 16 Eylül'de, bankaların merkez bankasında tutmak zorunda oldukları zorunlu karşılık oranlarını indireceğini, bu hamleyle reel ekonominin desteklenmesi ve finansman giderlerinin azaltılmasının amaçlandığını kaydetmişti.

Zorunlu karşılık oranlarında 50 baz puanlık indirime gideceğini açıklayan PBoC, bu yıl üçünce kez indirim yaparak bu oranı 2007'den bu yana en düşük seviye olan yüzde 13'e çekmiş oldu.

Analistler, zorunlu karşılık oranındaki 50 baz puanlık düşüşle birlikte piyasaya yaklaşık 900 milyar yuan civarında likidite verilmiş olacağını bildirdi.

PBoC, Trump'ın ağustosta Çin'e uygulanan vergilerde yüzde 10'luk bir artış yapması üzerine dolar/yuan paritesinin son 10 yılın en düşüğü olan 7 seviyesinin üstüne çıkmasına izin vermişti. PBoC tarafından dolar/yuan paritesinin piyasa koşulları gereği 7 seviyesinin üzerine çıktığı açıklaması yapılsa da analistler, bu hamleyle gümrük tarifelerinin dış ticarete olan etkisinin hafifletilmesinin amaçlandığını kaydetti.

- Güncel durum pek umut verici görünmüyor

Çin hükümeti, kamu kurumları ve PBoC aracılığıyla ekonomideki olumsuz havayı kırmak istese de güncel durum pek umut verici görünmüyor.

Ülkede perakende satışlar, ağustosta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,6 artış gösterdi. Söz konusu oran, temmuzda yüzde 9,8 seviyesinde bulunuyordu.

Geçen hafta açıklanan Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) verileri de Çin'de yavaşlayan ekonomik aktiviteyi gözler önüne serdi. Çin'de ÜFE, ağustosta yüzde 0,8 azalarak son 3 yılın en keskin düşüşünü gerçekleştirmiş oldu.

Çin'de araç satışları da 14 aydır düşüş trendinde hareket ediyor. Araç satışları ağustosta geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 6,9 azaldı.

Ülkede, imalat Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verisi 2 ay aradan sonra 50,4 seviyesine yükselse de analistler, bu seviyenin Çin'in ihtiyaç duyduğu ivmeyi sağlamakta yetersiz olduğunu vurguluyor.