Kredilerdeki sıkılaştırma sürecek
Merkez Bankası tarafından düzenlenen Banka Kredileri Eğilim Anketi sonuçlarına göre, bankaların 2009 yılı ilk çeyreği için beklentileri, tüm kredi türlerinde standartlardaki sıkılaştırmanın azalarak da olsa süreceği yönünde oldu.
Anket sonuçlarına göre, bankalarca işletmelere verilen kredilere uygulanan standartların beklentilerle uyumlu şekilde sıkılaştırılmaya devam edildiği görüldü.
İnceleme döneminde bankaları standartları sıkılaştırmaya yönelten en etkili faktörler genel ekonomik faaliyetlere ilişkin beklentiler ile endüstri ya da firmalara ilişkin görünüm olarak belirlendi. İşletmelere verilen kredilerin koşul ve kurallarını 2008 yılı boyunca sıkılaştırmaya devam eden bankaların bu eğilimi yılın son çeyreğinde de sürdü.
Daha riskli krediler üzerindeki kar marjını önemli ölçüde artıran bankaların, bu dönemde özellikle vade, teminat ihtiyacı ve kredi sözleşmesi özel koşullarındaki sıkılaştırmaları dikkat çekti.
Genel olarak işletmelere verilen kredi talebindeki artış eğilimi sürdü ve geçen dönemde yavaşlayan talep artış hızı, bu dönemde tekrar yükselmeye başladı.
Talepteki değişimler kredi türleri detayında incelendiğinde ise bankaların bu dönem için bildirdikleri talebe yönelik beklentilerinin hiçbir kredi türünde gerçekleşmediği, hızla artacağı tahmin edilen küçük ve orta ölçekli işletmelere verilen kredi talebinin beklentilerin aksine oldukça azaldığı, azalış beklenen büyük işletmelerin kredi taleplerinin arttığı, daha yüksek oranda artması beklenen kısa vadeli kredi talebindeki artışın beklentileri karşılamadığı ve uzun vadeli kredi talebinde de tahminlerin çok üzerinde düşüş olduğu gözlendi.
Ocak-Mart 2009 dönemine ilişkin beklentiler, uzun vadeli krediler haricindeki tüm kredi türlerinde talebin artacağı yönünde oldu.
Bireysel Kredilere uygulanan standartlar açısından, tüm kredi türlerinde önceki dönemlerde görülen sıkılaştırmanın bu dönemde beklentilerin de üzerinde dikkat çekici artışlarla sürdüğü ve bankaların 2009 yılı ilk çeyreğinde de sıkılaştırmaların devam etmesini beklediği görüldü.
Standartlarda en fazla sıkılaştırma diğer bireysel kredilerde beklenmekte. Konut kredilerindeki standartların sıkılaştırılma-sında genel ekonomik faaliyetlere ilişkin beklentiler ile emlak piyasasına ilişkin beklentiler en etkili faktörler oldu. Genel ekonomik faaliyetlere ilişkin beklentiler taşıt kredilerinde daha da önem kazanarak tüm bankalarca sıkılaştırmanın en önemli nedeni olarak bildirildi.
