Dünyada kıyamete doğru gidiyoruz şeklinde bir izlenim kaplamaya başladı.
ABD’de geçmiş krizlere ve süreçlerini izlediğimizde panik olmak için ya da korunmak için geç kalındığı gösteriyor. ABD tarihinin en büyük krizi 1929 - 1932 arasında 810 gün yaşandı.
1970 yıllarında yaşanan büyük petrol krizi 450 gün sürdü. 2000 yılında Nasdaq balonun patlaması sonrasında kriz 660 gün sürdü. ABD’de Mortgage krizi 26 Şubat 2007 yılında patladı. Dünya krizde önümüzdeki ay ikinci yılını matemini gerçekleştirecek. Yani önümüzdeki ay ile birlikte krizde 730 gün geride kalacak. İşlem günü olarak ise önümüzdeki ay 506 güne ulaşacağız. Şimdi rakamlara bakarak bir daha kıyamete doğru gidip gitmediğimizi düşünmek gereklidir. Krizin borsalara etkilerine bakıldığında ABD piyasaları 1929 krizinde yüzde 90 kaybetmiş. 1970 krizinde yüzde 48 kaybetmiş.
2000 krizinde yüzde 49 kaybetmiştir. ABD piyasaları 2007’den bu yana 14.000’den 7500’e gerilemiş ve yüzde 50 değer kaybetmiştir. Krizler getiriler ve süreler anlamında zaten sonlarına yaklaşmaktadır. ABD piyasaları düşüşleri ve günleri tüketmektedir. 2000 yılında yaşanan krizde İMKB 1/3’üne gerilemişti. İMKB son bir yılda yine 1/3’üne geriledi. Krizin süresinin ve kayıplarının çoğu gitti, azı kaldı. Olan oldu, dahası olmadı. 2009 krizden nasıl korunmanın değil, krizden nasıl faydalanacağının düşünmenin zamanıdır.
Roubini krizin başlangıç tarihini mortgage krizinden başlatmıyor ve Temmuz 2007 tarihinde başladı diyor ve buna göre krizin bitiş tarihini 2010’nun başı diyor. ABD’de 1970 ve 2000 yıllarında krizlerinde yüzde 50 değer kayberken, 1929 krizinde yüzde 90 değer kaybetmişti.
Roubini’nin yüzde 20 daha düşer söylemi geçen sene yaşanan dip noktalara ve geçmiş dönem ile uyumlu. Fakat onun söylemlerine gösterdiği çıkış planına bakıldığındada sürecin çoğu bittiğini, azının kaldığını görüyoruz.
(Turkish Yatırım Menkul Değerler)