BİZE ULAŞIN
Matthew Kirdahy
Yaklaşık 40 yıllık meslek hayatında borç tahsilat görevlisi Hank Leleu, nasıl davranmaları gerektiğini öğrenmesine yetecek kadar ekonomik kriz gördü. İnsanlar “oyuncaklarının” ödemelerini geciktirmeye başladığında, bir fırtına geliyor demektir. Tamamen deneyimine dayanarak bunu söylüyor.
Leleu’nun kariyerinin her on yıllık döneminde ülkenin zor zamanlar geçirdiği günler olmuş ve yaşananın hep aynı eski hikaye olduğunu söylüyor. İşler iyiyken insanlar satın alır, genellikle imkanlarının ötesinde satın alır. İşler kötüleşince, ki şu anda ABD’deki durum bu, haciz görevlileri ve borç tahsil görevlileri aramaya başlıyor. Bir anlamda başkalarının zor durumda olmasından yararlanıyorlar ve genellikle arayacakları daha pek çok kişi oluyor.
[**Resimlerde: İşler Kötü Olduğunda, Yapılabilecek İyi İşler
[**Resimlerde: Kariyer-Doğru Eylem Planı
[**Resimlerde: Cennette Yapabileceğiniz İşler
[**Resimlerde: Kendi Çabalarıyla Zengin Olanların Sırları
[**Resimlerde: Dünyada Kimler İşe Alım Yapıyor?
[**Resimlerde: En Yüksek Performanslı Küresel Şirketler
Ancak bu sefer farklı olan bir şey var diyor, özellikle de aranan kişilerle ilgili farklılıklar var.
Aslında bu döngünün gerçekten dışında kalabilen yok," diyor ARB Las Vegas’ı işleten Leleu.
Kasım 2006’dan Mart 2007’ye kadar ARB, borçlarını ödeyemeyenlerin borçlarına karşılık ayda 43 üst sınıf araba haczediyordu. Bir sonraki yılın aynı dönemi için ARB’nin ayda ortalama haczettiği üst sınıf araba sayısı 55 oldu. Bu rakamlar Mercedes, Porsche ve Bentley gibi markaları kapsıyor.
Leleu bir yıl önce haczedilen arabaların yaklaşık yüzde 75’inin 35,000 dolar ile 80,000 dolar arasında etiket fiyatına sahip C- ve E- sınıfı arabalar olduğunu söylüyor. Bir yıl sonra haczedilen araba sayısı yaklaşık yüzde 20 arttı ama resmin gerçek tarafında ise artık ARB’nin haczettiği üst sınıf arabaların yüzde 75’i, 100,000 dolar ile 500,000 dolar fiyat aralığında.
“Mortgage bankalarından, gayri menkul şirketlerinden çekiyoruz arabaları,” diyor Leleu. “Yüksek kademedeki insanlardan bahsediyoruz. Kimsenin tümseği aşmalarını sağlayacak tasarrufu veya ek borçlanma imkanı yok gibi görünüyor.”
Bu tümseğin büyüklüğüyle ilgili açık bir tahmin yok. Biz diğer tarafa geçene kadar, diğer insanların mali kayıplarından kazanç sağlayan ister rehinciler ister iflas hukuku şirketleri zenginleşmeye devam edecek. Kişisel bir konu değil; bir iş ve döngünün tersine işleyen bir iş. Ekonomik krizler sırasında talep patlaması yaşanan sektörler var.
Teminat haczi popülerlerden biri. Ekonomi tarihi boyunca bu kişiler “repocular” olarak adlandırıldı.
Sizi nasıl buluyor? Skip Smasher yöntemlerinden biri.
California merkezli eski bir özel dedektif Robert Scott tarafından işletilen şirket temelde insanları bulmanızı sağlıyor. Haciz şirketleri ve borç verenlerin ücreti karşılığında irtibat bilgilerine erişim sağlayabildiği yasal bir veri tabanı.
Scott, web tabanlı hizmetin kullanıcı sayısının yüzde 30 arttığını ve Kasım’dan bu yana aynı seviyede kaldığını söylüyor. Rakamlar vermedi.
"İş faaliyetimizdeki artışa dayanarak kuşkusuz resesyonda olduğumuzu söyleyebilirim," diyor.
Belki de Leleu'nun hikayesi işlerin gerçekten ne kadar kötü olduğunun açık bir işareti. Geçen yıl Ekim-Kasım aylarından bu yana, ARB Las Vegas’ın günlük takip ettiği 18 - 20 hesabın bugün 40 – 45 hesaba ulaştığını söylüyor. Her hesaptaki nesne farklılık gösteriyor; bir otomobil veya iki sokak temizleme aracı veya inşaat makineleri olabiliyor.
Leleu yaklaşık 10 – 15 yıl önce bir kişinin uçağına haciz koyduğunu hatırlıyor. Bir seferinde takma diş seti bile haczetmek zorunda kalmış.
Hala en çok haczedilen nesne olan otomobiller için, Leleu şirketinin ayda 160 araba haczettiğini söylüyor; geçen yıl bu rakam aylık 100’müş. Haftada yaklaşık 2.000 dolar veya araba başına 65 ila 100 dolar arası kazanan iki çalışanı var. ARB Las Vegas kredi verenlerden haciz için ortalama 300 ila 325 dolar ve arabanın anahtarları için ayrıca 125 ila 150 dolar arası ücret alıyor.
Bu hacim artışı Leleu’nun bölgesine özel değil. Ülkenin farklı yerlerinden borç tahsil görevlileriyle karşılaştığını ve Oklahoma’dan Virginia’ya, Colorado’dan Florida’ya durumun aynı olduğunu söylediklerini belirtiyor.
Kişisel bir mesele değil.
Bill Bartmann’a sorabilirsiniz. Bu eski Forbes milyarderi 1980’lerin ortalarında bankadan 13.000 dolar kredi alarak karısıyla birlikte bir borç tahsilat acentesi kurdu. Şu anda faal olmayan Commercial Financial Services şirketi sonunda halka açıldı ve 3.5 milyar dolar piyasa değerine ve 1 milyar dolar yıllık gelire sahipti.
"Bu bir işti ve insanlar para borçlanmıştı," diyor Bartmann. Aynı zamanda borçlu olanlarla da empati kuruyor; kendisi de bir zamanlar aynı durumdaymış.
"Harcamalarının meyvesinin tadını çıkardılar ve ben de yükümlülüklerini yerine getirmelerine yardımcı olmaya çalışıyordum."
Bartmann dikkate alınmaya veya hiç geri dönülmeyen telefon aramalarına bağlı bir işe özel bir yaklaşım getirdiğini söylüyor. Kısa sürede insanların yüzde 90’ının borçlarını ödemek istediğini ancak 10 faturadan yaklaşık sadece altısını ödemeye güçlerinin yettiğini öğrendi. İş hedefi, ödenen altı faturadan birisi olmaktı.
Her şeye yeni baştan başlayacak olsa, olmak isteyeceği piyasa bu olurdu diyor.
