'Kurban' alarmı!
**Düşmeyen et fiyatı hükümeti ‘kurbanlık’ alarmına geçirdi
**
Et fiyatlarında yaşanan artışın kurbanlıklara yansımaması için harekete geçen hükümet, yılsonuna kadar karkas et ithalatına izin verirken, canlı hayvan ithalinde gümrük vergisini ikinci kez düşürdü. Ortalama bir kurbanlık koyun fiyatının 800 TL’ye tırmanabileceğini öngören hükümetin aldığı önlemlerle fiyatı geçen yılki ortalama 450 TL’lik fiyat düzeyinde tutmaya çalıştığı ifade ediliyor.
ANKARA - Et fiyatlarında istenilen düşüşü bir türlü yaratamayan Tarım Bakanlığı, Kurban Bayramı’na 1.5 ay kala kurbanlık et fiyatlarında yaşanabilecek olası fiyat artışları tespit edince, hükümet “kurban” teyakkuzuna geçti. Hükümetin bir kaç ay önce canlı hayvan ve kırmızı et ithalatı için izin vermesine rağmen et fiyatlarının yükselişini sürdürmesi, “Bayramda vatandaşa pahalı kurbanlık satılacak” kaygılarını da artırdı. Ortalama bir kurbanlık koyunun fiyatının 800 TL’ye tırmanabileceğini gören hükümet, “kurbanlık” önlemleri teker teker uygulamaya sokuyor. Hükümet bu önlemlerle kurbanlık koyun fiyatlarını geçen yılki ortalama olan 450 TL düzeyinde tutmaya çalışıyor.
Hedef geçen yılki fiyat
Tarım Bakanlığı’nın kurban bayramına doğru kurbanlık ette tespit ettiği spekülatif hareketleri ve kurbanlık fiyatlarında yaşanabilecek fiyat artışlarını Bakanlar Kurulu gündemine getirmesi üzerine hükümet, geçen hafta bir dizi karar almıştı. Bu kapsamda yılsonuna kadar karkas et ithalatına izin verirken, bir süre önce başlattığı canlı hayvan ithalinde de gümrük vergisini ikinci kez düşürdü. Ayrıca canlı hayvan ithalinde yılsonunda bitecek olan süreyi Nisan 2011’e kadar uzattı. Kararda kurbanlık hayvan fiyatlarında geçen yılın sonuna göre yüzde 45’e yakın artış eğilimi başladığının tespit edilmesi ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın bu konudaki tepkisinin etkin olduğu belirtiliyor.
Bilgi veren kaynaklar “Başbakan’ın kesin talimatı var. Kurban kesecek vatandaşa, fahiş fiyatla kurbanlık satılmasını mutlaka engeleyin, talimatı verdi” diye konuştu.
Geçtiğimiz yıl Türkiye genelinde tanesi ortalama 350-450 TL’den satılan kurbanlık koyun fiyatının, bayrama doğru artacağına dönük piyasadan sinyaller alındığı belirtilirken, bu rakamın 800 TL’ye çıkabileceği kaygısıyla harete geçildiği öğrenildi. Son bir kaç aya kadar ortalama kilogram başına 7-8 TL düzeyinde seyreden kurbanlık koyun fiyatlarının Kurban Bayramı’na yaklaştıkça 10 TL’yi gördüğü, fiyatın 15 -17 TL düzeyine çıkabileceği belirlendi. Halen ortalama bir koyunun ağırlığı 50 kg. düzeyinde hesaplanıyor.
Buna göre kurbanlık koyunda ortalama fiyat 350-400 TL düzeyinde bulunuyor. Buna göre ortalama kurbanlık et fiyatı kg. başına 7-8 TL’ye karşılık geliyor. Ancak kg. fiyatının 10 TL’ye doğru yükselişe geçmesi, bayrama yakın kg. başına 15-16 TL gibi fiyatların telaffuz edilmeye başlanması Hükümette tedirginlik yarattı. Böyle bir durumda kurbanlık hayvan fiyatlarında yüzde 45’e yakın artışlar başlayınca vatandaşın ortalama bir kurbanlık koyuna 800 TL’ye ulaşan paralar ödemek zorunda kalacağı anlaşılınca hükümet acil karar aldı.
İthalat izinleri ve gümrük vergilerinin düşürülmesinin ardından da Et ve Balık Kurumu ihale açtı. Hükümet kararı çerçevesinde, 5 bin ton taze dondurulmuş karkas sığır eti ithalatı için ihalenin 6 Ekim’de yapılacağı açıklandı. İthalat, Estonya, Litvanya, Letonya, Macaristan, Almanya, Çek Cumhuriyeti, Finlandiya, Malta, İtalya, İsveç Polonya, Yunanistan, Slovakya ve Slovenya’dan yapılabilecek.
Fiyatlar düşmüyor
İthalat izniyle birlikte devletin Et ve Balık Kurumu acil olarak ihale açmış, ilk iki ihale iptal edilmişti. Sonraki ihalelerde ise tatmin edici sonuçlar elde edilemedi. Kemikli karkas gövde fiyatı 19 TL iken ithalat kararından sonra 12.50 TL’ye kadar geriledi. Ancak fiyatlar kısa bir süre sonra tekrar yükseldi. Halen ortalama fiyatlara göre, kemikli karkas etin kilosu 18.5 TL iken, kemiksiz karkas et 24 TL, kıymanın kilosu 28 TL iken, kuşbaşı 30, antrikot ise 34 TL düzeyinde satılıyor. Bakanlık, bu gelişmeleri “spekülatörlere” dayandırırken, Et ve Balık Kurumu’nun belirlenen miktarda canlı hayvan getirdiği bilindiğinden, içerde zaten az sayıda kalmış hayvanları satın alarak fiyatları yükselttikleri anlatılıyor. Bu planın farkedildiğini belirten yetkililer, özellikle Kurban Bayramı öncesi bu planın bozulmaya çalışıldığını belirtti.
Et fiyatlarındaki yükseliş durmadı
2009 Sonu 2010 Eylül
Koyun (Erkek canlı kg fiyatı) 5.5-6 TL 8-12 TL
Koyun (Dişi canlı kg fiyatı) 4.5-5 TL 7.5-10 TL
Koyun (adet) 250 -450 TL 350-650 TL
Sığır (Erkek tosun canlı kg fiyatı) 6 TL 8-10 TL
Sığır (Dişi düve canlı kg fiyatı) 5-5.5 TL 8-9.5 TL
İnek (Canlı kg fiyatı) 4.5-5 TL 8-9.5 TL
Canlı tosun (tane) 1.500-3.500 TL 2.000-4.500 TL
Haber Gönder
