BİZE ULAŞIN
Dünya Bankası, "Dünyanın 1973 yılından bu yana ilk kez rekor petrol ve gıda fiyatlarından etkilendiğini" bildirdi. Dünya Bankası'nın, 7-8 Temmuzda Japonya'nın Hokkaido adasında başlayacak G-8 zirvesinden önce yayımladığı "Çifte Tehlike: Yüksek Gıda ve Petrol Fiyatlarına Yanıt" başlıklı raporunda, yüksek petrol ve gıda fiyatlarının, enflasyon, büyüme ve dağılımsal etkileri nedeniyle küresel ekonomi için istikrarsızlaştırıcı bir etmen olduğu belirtildi.
Yüksek gıda fiyatlarının gelir dağılımı, enflasyon ve yoksulluk üzerindeki etkileri bakımından, yüksek petrol fiyatlarına göre daha fazla kaygı verici olduğu vurgulanan raporda, son zamanlarda petroldeki fiyat artışlarının, 2003-2005'deki fiyat artışlarıyla karşılaştırıldığında gelişmekte olan ülkelerin daha fazla zarar gördüğüne dikkat çekildi.
GIDA FİYATLARI 2008'DE HIZLA YÜKSELDİ
Hububat fiyatlarının Ocak 2006'dan bu yana iki kattan fazla arttığına, Ocak 2008'den bu yana gıda fiyatlarındaki yükselişin yüzde 60'dan fazla olduğuna işaret edilen raporda, yüksek enerji ve gübre fiyatları, ABD dolarının değer yitirmesi, biyoyakıt üretiminde hububat ve bitkisel yağların kullanımındaki hızlı artış ile ABD ve AB'deki güvenlik stokları politikalarındaki değişime bağlı olarak küresel gıda stoklarındaki azalmanın gıda fiyatlarını artırdığı ifade edildi. Gıda fiyatlarının düşmeye başlamadan önce 2008 ve 2009 yıllarında yüksek kalmaya devam etmesinin beklendiği, fiyatların 2015 yılına kadar muhtemelen 2004 seviyelerinin üzerinde kalacağı belirtildi.
PETROL FİYATLARI
Son yıllarda dünya ekonomisindeki hızlı büyümenin petrol piyasalarında kapasiteyi zorlayarak fiyatları eşi benzeri görülmemiş şekilde artırdığına işaret edilen raporda, 2001 yılında varili 20 dolar olan petrolün günümüzde 140 doların üzerine çıktığı, Ocak 2007'den bu yana iki kattan fazla arttığı vurgulandı. Petrol fiyatlarının başlangıçta talepten kaynaklandığı, ancak son zamanlarda arz kaygıları ve mali etmenlerin de buna katkıda bulunduğu, küresel gayrisafi yurtiçi hasıla büyümesi küçülürken, talep baskısı düşmesine rağmen, petrol fiyatlarının gelecek iki yılda mütevazi bir düşüş göstereceği kaydedildi. Petrol fiyatları, stokların düşük olması, sınırlı atıl kapasite, arz kaygıları, yeni rezervler bulunması ve petrol dışı kaynakların geliştirilmesi konusundaki belirsizlikler nedeniyle oynaklığını sürdürecek.
YÜKSEK GIDA VE PETROL FİYATLARININ ETKİLERİ
Raporda, yüksek gıda ve petrol fiyatlarının gelirlerin üreticilerden tüketicilere önemli biçimde yeniden dağıtımına yol açtığı ve hane halkında, ekonomilerde ve küresel istikrarda üzerinde önemli olumsuz etkileri olduğu ifade edildi.
Dünya Bankası'nın 8 ülkede yaptığı çalışmada, 2005 ve 2007 arasında gıda fiyatlarındaki artışın yoksulluğu yüzde 3 artırdığı, gıda fiyatlarındaki yükselişin sonucu olarak dünyada toplam yoksul sayısının 73 milyon artarak 105 milyona çıkabileceği vurgulanan raporda, gıda fiyatı krizinin sadece Afrika'da 30 milyon kadar insanı yoksulluğa itebileceği kaydedildi. Yüksek gıda fiyatlarının ülkeler arasındaki eşitsizliği artırabileceğine işaret edilen raporda, artan gıda fiyatlarının çatışmalar, istikrarsızlık, HIV ve kuraklıkla boğuşan çocukların durumunu kötüleştirebileceği bildirildi.
Doğu ve Güney Afrika'da 12 milyon öksüz çocuğun artan gıda fiyatlarından en çok etkilenenler arasında olduğu belirtilen raporda, "Somali'de, yarısından fazlası çocuk 2,6 milyon nüfus, zaten kuraklık ve uzayan çatışmaların sebep olduğu beslenme krizinden etkileniyor. Somali'de insani yardıma ihtiyaç duyan insan sayısının 2008 sonunda 3,5 milyona ulaşabileceği tahmin ediliyor" denildi.
G-8 ZİRVESİ
Bu arada ABD, İngiltere, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya ve Rusya'dan oluşan G-8 ülkelerinin liderlerinin katılacağı Japonya'daki zirvede enflasyon, yüksek petrol ve gıda fiyatları ele alınacak. Yüksek petrol fiyatları küresel ekonomiyi tehdit ederken ve gıda fiyatları yüzünden çıkan ayaklanmalar bazı ülkelerde siyasi istikrarı bozarken, G-8 ülkeleri, petrolde arz ve talep dengesini sağlayacak önlemleri belirlemeye çalışacaklar. G-8 ülkeleri liderleri, yüksek petrol fiyatlarının gerisindeki etmen olarak görülen ABD dolarının değerinin düşük olmasına ilişkin kaygıları görüşecek.
