BİZE ULAŞIN
Bir çok yatırım bankası ve kredi kuruluşu kararın hemen ardından Türk piyasasında ralli yaşanacağını iddia etti. Türk Lirası dolar karşısında değer kazanmaya başladı, Türk tahvillerine olan ilgi bir anda arttı. Uzmanlar yatırımcılarına geçtikleri notlarda YTL'ye yüklenin mesajı verdi. Ancak pazartesi günü açıklanan ve beklentilerin oldukça üzerinde çıkan temmuz ayı enflasyon oranları bu rallinin beklenenden de kısa süreceğinin ilk işareti oldu.
Elektrik zammının etkisiyle temmuz ayında yüzde 12,1 çıkan çekirdek enflasyon haziran ayındaki yüzde 10,6'lık oranı açık ara sollayınca yabancının Türk ekonomisine ilişkin endişeleri yeniden su yüzüne çıktı. Yani bir anlamda beklenen oldu. Çünkü aslında mahkeme kararı sonrasında Türkiye'nin notunu artıran Standard&Poor's'da (S&P) da, bir diğer kredi derecelendirme şirketi Moody's'de de aynı endişe hakimdi: Mahkeme kararı olumlu ancak temel riskler hala geçmedi. Dün yüksek enflasyon rakamı karşısında bir rapor yayımlayan Almanya'nın önde gelen yatırım bankalarından Dresdner Bank, durumu şu başlıkla teşhis ediyor: Türkiye: Gerçeğe Dönüş!.
Moody's ve S&P de cari açığa dikkat çekmişti
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), temmuz ayında tüketici fiyatları endeksinin (TÜFE) yüzde 0,58, üretici fiyatları endeksinin (ÜFE) yüzde 1,25 arttığını açıklamıştı. Buna göre temmuz ayı itibarıyla yıllık enflasyon da TÜFE'de yüzde 12,06, ÜFE'de yüzde 18,41 çıkmıştı.
Araştırma raporunda Mahkeme kararı ile piyasalarda oluşan aşırı sevincin ardından gelen temmuz ayı enflasyon rakamları yatırımcının ilgisini yeniden Türkiye'nin halen devam etmekte olan sorunlarına çekti diyen Dresdner Bank'ın Dresdner Kleinworth birimine göre önümüzdeki aylarda enflasyon sorunu daha da artacak. Bir diğer yatırım bankası Danske Bank ise dün yatırımcılarına Türkiye'de enflasyonun halen ciddi bir problem olduğu yönünde bir not geçti. Notta Türk piyasalarında mahkeme kararı sonrasında bir toparlanma görüldüğü ancak enflasyon rakamı ile makroekonomik çerçeveden gelen kötü haberlerin Türk piyasasındaki ralliyi bozacağı yönünde uyarıda bulunuluyor.
Hafta içinde Referans'a konuşan uzmanlar da Türk piyasasında bir ralli beklendiğini ancak bunun kısa vadeli olacağını ve ekonomideki temel sorunların devam ettiğini belirtmişlerdi. Hatta kredi derecelendirme kuruluşlarından S&P'nin Türkiye Masası Şefi Farouk Soussa, Türkiye'nin notunu artırmasına rağmen sorunların sürdüğünü, notu değiştirmeyen Moody's'in Türkiye Masası Şefi Kristin Lindow da cari açık sorununun devam ettiğini belirtmişti.
Merkez bankası fazla kayıtsız kalamaz
Dresdner Kleinworth'un Emerging Markets Resarch birimi tarafından hazırlanan raporda 2008 yılına ilişkin yüzde 10,0, 2009'a ilişkin olarak ise yüzde 8,8 öngörülen çekirdek enflasyon beklentilerinin yukarı yönlü baskı altında kalmaya devam edeceği belirtiliyor.
Ayrıca elektrik ve doğalgazda yüzde 20'ye yaklaşan zamların ardından ekim ayına beklenen yeni zamların yanısıra, üretici fiyatlarındaki artış ve küresel emtia fiyatlarının yükselişi de enflasyon sorununun önümüzdeki aylarda da süreceğinin işareti olarak görülüyor. Enflasyonu yüzde 11,6 olarak beklediklerini ve beklentilerinin oldukça üzerinde gerçekleştiğini söyleyen Danske Bank ise, petrol fiyatlarının yeniden artmaya başlaması ve artan kredi endişeleri ya da siyasi durumun kötüleşmesi ihtimalleri halinde YTL'nin değer kaybetmesinin enflasyonu daha da körükleyeceği yönünde bir uyarıda bulundu.
2009'un ortalarına kadar enflasyonun çift haneli rakamlarda kalmaya devam edeceğini öngören Danske Bank, Merkez Bankası'nın da yüzde 7,5'lik 2009 sonu hedefinin üzerinde seyredecek olan enflasyona karşı kayıtsız kalamayacağı yönünde bir yorumda bulundu. Bu bağlamda Türkiye'da para politikasının daha da sıkılaştırılması gerektiğine dikkat çeken Danske Bank, bir sonraki faiz artırımının ne zaman geleceğinin belli olmadığının altını çizdi.
Temmuz enflasyon rakamlarının ardından 14 Ağustos'taki toplantıdan yine de artırım kararı çıkmayabileceğini belirten Danske Bank'a karşı Dresdner Bank'ın raporunda bu toplantıdan çeyrek puanlık bir faiz artırımının çıkacağına kesin gözüyle bakılıyor. Şu anda yüzde 16,75 seviyesi ile gelişmekte olan piyasalar arasında İzlanda'dan sonra en yüksek faiz verenlerden biri olan Türkiye, yüksek faizle yabancı sermaye çekerek cari açığını finanse etmeye çalışıyor.
Enflasyon beklentisi bozulursa 14 Ağustos'ta faiz artırımı yolda
Enflasyonun aslında çok da kötü gelmediğini savunan Morgan Stanley Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölüm Başkanı Tevfik Aksoy'a göre beklentilerin üzerindeki fark neredeyse tamamen gıda fiyatlarındaki artıştan kaynaklandı.
Bu enflasyondan genele yayılmış bir kötüleşme olmadığı anlamına geldiği için iyi bir gelişme diyen Aksoy piyasalarda mahkeme kararı ile beklenen rallinin devam etmeyeceği yönündeki raporlara ilişkin olarak ise Biz Morgan Stanley olarak diğer yatırım bankaları kadar negatif değiliz. Enflasyon verisi açıklanınca gerçeğe dönüş gibi bir düşünceye kapılmadım vurgusunu yapıyor. Referans'a konuşan Aksoy, ağustos ayında merkez bankasından bir faiz artırımı beklemediğini ancak enflasyon beklentilerinde bozulma olursa çeyrek puanlık bir artırımın olası olduğuna dikkat çekti.
Toplantıya kadarki 2 hafta boyunca Dresdner ve Danske Bank gibi yatırım bankalarından enflasyona ilişkin kötü yorumlar gelmeye devam ettiği takdirde enflasyon beklentileri bozulabilir diyen Aksoy, Ağustos'ta yüzde 12,6'ya kadar çıkmasını beklediği enflasyonun sonrasında düşüş trendine gireceğini öngörüyor. Öte yandan Aksoy, aslında iç piyasadaki toparlanmanın tam olarak mahkeme kararından kaynaklandığını söylemenin zor olduğunu, dış piyasalardaki sakinliğin de içeriyi etkilediğini belirtti.
Cari açığın uzun yıllar sorun olarak kalacağını söyleyen Aksoy'un petrolün varilinin 130 dolar olduğu varsayımından yaptığı hesaplamaya göre Türkiye'nin cari açığı 52 milyar doları buluyor. Geçen sene yabancı sermayenin cari açığın yüzde 55'ini finanse ederken dava öncesine kadar bunun yüzde 30'lara kadar indiğine dikkat çeken Aksoy'a göre dava sonrası bu oranda bir toparlanma başladı.
