MUSTAFA ÇALKAYA - Türkiye Süt, Et, Gıda Sanayicileri ve Üreticileri Birliği (SETBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Tarık Tezel, süt ürünleri sektörünün geçen yılki ihracatının yaklaşık 320 milyon doları, ithalatının da 104,2 milyon doları bulmasını beklediklerini bildirdi.
Tezel, AA muhabirine, SETBİR'in hazırladığı "Süt ve Et Sektörlerinde 2018 Yılı Değerlendirmesi-2019 Yılı Beklentileri Raporu"ndaki tespitlere ilişkin değerlendirmede bulundu.
Türkiye'de geçen yıl çiğ süt üretiminin bir önceki yıla göre yaklaşık yüzde 10 artışla 22,7 milyon ton seviyesinde gerçekleşmesinin beklendiğini ifade eden Tezel, çiğ süt üretiminin bu yıl da geçen yıla göre yüzde 7 artmasını öngördüklerini söyledi.
Tezel, süt ürünleri sektöründe geçen yıl ihracatın yaklaşık 320 milyon dolar seviyesine ulaştığının tahmin edildiğini, ithalatın ise yaklaşık 104,2 milyon dolar seviyesini bulmasının beklendiğini bildirdi.
Türkiye süt ürünleri ihracatının artmasının rekabet gücüne bağlı olduğuna işaret eden Tezel, "İhracatımızın artması, rekabet gücümüzün artmasına bağlı. Rekabet gücümüzü artırmaya yönelik bir toparlanma ise ancak çiğ sütte kalite-fiyat dengesiyle oluşacak. Bu kapsamda verilecek ihracat desteklemeleri de elimizi güçlendirecek." dedi.
- Kırmızı et üretimi arttı
Tezel, kırmızı et üretiminin geçen yıl bir önceki yıla göre yüzde 3,5 artışla 1 milyon 165 tonu bulmasını beklediklerini vurgulayarak, "2018 yılında piyasanın regülasyonunu sağlamak üzere yapılan ithalat, bu yıla stokla girilmesini sağladı. Şimdi ihtiyaç olan damızlıkların belli bir plan dahilinde temin edilerek, kendine yeten bir kırmızı et sektörü için 2020 sonrası planlarımızı yapmalıyız." diye konuştu.
Çiğ süt tavsiye fiyatının, bir taban fiyat olarak yılda bir kez belirlenmesini ve takvim yılı boyunca ülkenin her yerinde uygulanmasının sağlanmasını öneren Tezel, bu taban fiyatla taban kalite değerlerinin de açıklanması gerektiğini dile getirdi.
Tezel, mevsimsellik nedeniyle oluşan arz-talep kaymalarını telafi edecek bir müdahale sisteminin kurulması gerektiğine dikkati çekerek, şunları kaydetti:
"Süt fiyatıyla hayvan besleme maliyeti arasında bir parite belirlenmeli ve yıl boyunca bu paritedeki sapmaları telafi edecek bir çiğ süt destekleme sistemi oluşturulmalı. Çiğ sütün toplanmasında, süt hijyeni riskleri ve toplama maliyetlerini yükselten uygulamalar israfa yol açıyor. Bunu önleyebilmek için sütün üretildiği yerleşim merkezlerine süt toplama ve soğutma merkezleri kurulmalı. Üretici, sütünü bu merkezlere mutlaka kendisi getirmeli. Sıcak süt, destekleme kapsamından çıkarılmalı."
Kırmızı et sektöründe ise kesimden başlayarak tüketiciye kadar olan zincirde kayıt dışını destekleyen, haksız rekabete yol açan ve ivedilikle iyileştirilmesi gereken uygulama alanlarının olduğunu belirten Tezel, eski, hijyen şartlarından yoksun, çevre duyarlılığı olmayan mezbahaların çağın ve yasaların gereklerine uygun hale getirilmesi gerektiğini bildirdi.