İşverenler ve herhangi bir gelir kaleminin yükümlülüğü altında olanlar stopaj sözcüğünün ne demek olduğunu öğrenmek ister. TDK kapsamındaki temel anlamı kısaca açıklanabilen stopaj aynı zamanda bir vergi ödeme yöntemi olarak da ele alınmalıdır. Bu bağlamda stopaj kesintisinin hangi durumlarda yapıldığı ve nereye ödendiği açıklanmalıdır. Daha sonra stopaj vergisi oranlarına da değinilmesiyle birlikte bu kesintinin hangi formülle hesaplandığı belirtilebilir.
Ticaret alanına yönelik bir kavram olan stopaj, Fransızcadan Türkçeye ödünçlenen sözcüklerdendir. Özellikle şirket sahipleri ve serbest meslek çalışanları tarafından sıklıkla araştırılır. Bu sözcüğün temel anlamından yola çıkılarak "Stopaj kesintisi nedir?" sorusuna da yanıt sunulabilir. Stopaj sözcüğü, TDK tarafından ön kesinti şeklinde tanımlanır. Bu kesintinin gelir ve kurumlar vergisine bağlı olan kazançlar üzerinden tahsil edildiği bilinir. Dolayısıyla "Stopaj kesintisi ne demek?" diyenlere bu ödemenin devlet tarafından belirlenen oranlara göre yapıldığı söylenebilir. Stopaj kesintisinin yapıldığı belli başlı gelir kalemleri ise aşağıdaki gibi sıralanabilir:
Bir çeşit vergi ödeme yöntemi olarak bilinen stopaj kesintisinin ne olduğunun tam anlamıyla kavranabilmesi için bu uygulamaya dair detaylara değinilmelidir. Vergi stopajı ve stopaj vergisi olarak da adlandırılan bu kesinti, kurumlar vergisinin yükümlülüğü altında olan kişiler veya işverenlerden tahsil edilir. Dolayısıyla mevcut gelir sahibine geçmeden önce bu tutardan belli bir oranda stopaj kesintisi yapılır. Kesilen stopaj vergisinin de vergi dairesi tarafından tahsil edildiği söylenebilir. Yani işverenlerin stopaj kesintisini devlet tarafından belirlenen tutarda vergi dairesine yatırması gerekir. Böylelikle bu işverenin şirketine bağlı olarak çalışan bireylerin gelirleri için ödeme yapmaları ya da vergi beyan etmeleri gibi bir durum oluşmaz.
"Vergi stopajı nedir?" sorusuna yanıt arayan kişilerin yalnızca işverenler olmadığı bilinir. Dolayısıyla bu kesintinin farklı gelir kalemleri üzerinden nasıl tahsil edildiğine de değinilmelidir. Kurumlar ve Gelir Vergisi Kanunu'na göz atıldığı zaman stopaj vergisi kapsamında yer alan ödeme yöntemleri öğrenilebilir. Böylelikle ilgili vergi ödemesini yapması gereken kişiler, devlet tarafından belirlenen stopaj kesintisi oranlarını da keşfedebilir. Tüm özellikleri göz önünde bulundurulduğu zaman stopaj kesintisinin vergi maliyetlerini azalttığı ve ödemelerin kaybolma riskini ortadan kaldırdığı söylenebilir. Ayrıca stopaj kesintisi, tahsilat sürecinin güvenli olması ve ödemelerin daha hızlı bir şekilde yapılması bakımından da avantaj sağladığı belirtilen bir uygulamadır.
Herhangi bir gelir kalemi için stopaj hesaplama adımlarının sıralanması gerektiği zaman ilk olarak kesinti oranlarının bilinmesi elzemdir. Dolayısıyla stopaj kesintisi oranlarının sabit olmadığı ve ödeme türüne göre şekillendiği belirtilmelidir. Bununla birlikte devlet tarafından belirlenen stopaj vergisi oranları yıllık olarak güncellenir. Ancak stopaj vergisi oranlarının genel olarak %2, %3, %7, %10, %15 ve %20 arasında değiştiği söylenebilir. Sıralanan bu oranlar gelir kalemine veya işverenin çalışanlarına ödediği maaşın miktarına göre belirlenir. Özellikle maaş ödemelerinde mevcut tutara göre stopaj kesintisi hesaplaması yapılırken birden fazla işlem uygulanabilir. Stopaj hesaplama formülü:
Vergi stopajının hangi oranda olduğunun yıllık olarak devlet tarafından belirlendiği bilinir. Bu bağlamda stopaj kesintisi hesaplamasının yapılması için vergi oranının öğrenilmesi ilk adımdır. Daha sonra gelir türünün brüt miktarı formüle dahil edilmelidir. Söz edilen bu hesaplamanın daha iyi bir şekilde açıklanması amacıyla birkaç farklı gelir kalemi üzerinden örnek verilmesi de mümkündür. Buna bağlı olarak bir hurda mal alımında stopaj kesintisinin nasıl hesaplandığı aşağıdaki gibi açıklanabilir;
Farklı bir stopaj kesintisi hesaplama örneğinin bir meslek erbabına ödenen maaş üzerinden açıklanması mümkündür. Bu bağlamda 5.000 TL değerindeki iş için %20 stopaj kesintisinin nasıl uygulandığı aşağıdaki gibi açıklanabilir;