TÜPRAŞ'ın net karı yüzde 54 düştü
**Tüpraş'ın konsolide net karı yılın ilk altı ayında yaklaşık yüzde 54 oranında azalarak 332.32 milyon liraya düştü. Şirket geçen yılın ilk yarısında 715.14 milyon lira net kar elde etmişti.
**
Tüpraş'ın Kamu Aydınlatma Paltformu'nda (KAP) yayınlanan mali sonuçlarına göre net karın dramatik şekilde gerilemesinde miktar ve değer olarak satışlarda yaşanan azalma önemli rol oynadı. Şirketin ilk 6 aylık satış gelirleri geçen yıl 15.1 milyar lira iken bu yılın aynı döneminde 8.1 milyar liraya geriledi.
Şirketin ikinci çeyrek net karı da 679.98 milyon liradan 369.73 liraya indi.
Tüpraş'ın brüt rafineri marjı ise Haziran sonunda geçen yıl aynı döneme göre yüzde 11 oranında düşerek 9,31 $/varil olarak gerçekleşti.
Şirketin KAP'a açıkladığı faaliyet raporuna göre, küresel krizin piyasalar üzerindeki olumsuz etkileri, global ürün taleplerinin düşmesine ve zayıf rafineri marjlarına neden oldu.
Raporda şu görüşlere yer verildi:
"Gerçekleştirdiği operasyonel iyileştirmenin etkisi, şarj optimizasyonu ve beyaz ürün üretiminde sağladığı verimlilik artışları ile Tüpraş'ın rafineri marjı Akdeniz marjının üzerinde gerçekleşmiştir. 2008 yılı ilk altı ay ortalamasında 4,99 $varil seviyesinde gerçekleşen Akdeniz rafineri marjı, 2009 yılı ilk altı aylık ortalamada yüzde 51,5 oranında düşüşle 2,42 $/varil seviyesine gerilemiştir. Aynı dönemde 10,45 $/varil olan Tüpraş brüt rafineri marjı, sadece yüzde 11 oranında düşerek 9,31 dolar/varil olarak gerçekleşmiştir.
Planlama sürecinde kullanılan "Process Industry Modelling System (PIMS)" sayesinde alımı programlanan ham petrol ve diğer hammaddelerden, talep ve fiyatlar doğrultusunda optimizasyon yapılarak iç ve dış talebi karşılayacak en uygun ürün yelpazesi tespit edilir. Ürünlerimizin tamamı TSE tarafından belirlenen standartlarda üretilir. Üretilen her parti ürünün analizi yapılır, numuneleri saklanır, raporlanır ve etiketlendirilmesi yapılır.Yukarıdaki bölümlerde detaylı olarak irdelendiği gibi ihracatın karlı
olmaması, düşük stok tutma politikasının devam ettirilme zorunluluğu, sadece yurt içi talebi karşılayacak üretim yapılması sonucunda 2009 yılı ilk altı aylık dönemde yüzde 58 oranında toplam kapasite kullanımını gerçekleştirilmiş ve toplam 8.151 bin ton hampetrol işlenerek 7.538 bin ton ürün üretilmiştir.
Aşağıdaki tabloda işlenen hampetrolün 2009 yılı 6 aylık karşılaştırmalı dağılımı verilmiştir. Dönüşüm ünitelerinin etkin kullanımı sonucu toplam üretim içindeki (HVGO hariç) beyaz ürün payı, geçtiğimiz yıla göre yüzde 67,8'den yüzde 73,6'a yükseltilmiş ve yüksek marj elde edilmesinde önemli bir etken olmuştur.
2009 yılı ilk 6 ay'da ürün verimleri yüzdesel olarak incelendiğinde benzin verimini yüzde 19'dan yüzde 23'e, motorin ise yüzde 10'dan yüzde 14'e yükselmiştir. Asfalt verimliliği yüzde 3 oranında artırılırken, yerinde alınan operasyonel ve stratejik kararlar neticesinde, fuel oillerde yüzde 9 oranında azaltılmıştır.
Enerji sektöründe hızla değişen arz ve talep dengelerine karşı, esnek bir tutum sergilemenin öneminin farkında olan Tüpraş, talep fazlası ürünlerde ihraç yollarını ararken, iç piyasadaki ürün açıklarını ve dönemsel talep artışlarını karşılayabilmek için güçlü altyapısını kullanarak ürün ithal etme yoluna gitmektedir.
2009 yılı Ocak-Haziran döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre yurtiçi satışları 700 bin ton (yüzde 7,5) azalma ile 8.639 bin ton, toplam satışlarda ise önemli bir kısmı ihracat piyasasının daralmasından kaynaklanan 2.791 bin ton azalma ile 9.880 bin ton satış gerçekleştirilmiştir. İlk altı aylık dönemde yurt içi satışlarda benzin, jet yakıtı, düşük kükürtlü motorin, fuel oil ve askeri satışlarda geçtiğimiz yılın üzerinde satış gerçekleştirilmiş, jet yakıtı satışında şirket rekoru kırılmıştır.
İhracat pazarına ürün arz edilmesinin karlı olmaması nedeniyle, 2009 yılında bir önceki yılın aynı dönemine göre miktarsal olarak yüzde 63 azalarak, 574 milyon dolar değerinde 1.241 bin ton ürün ihracatı gerçekleştirilmiştir.
Ekonomik kriz nedeniyle oluşan küresel ürün talep daralmasına karşın ürün fiyatlarında yaşanan düşüşün olumlu etkisiyle bu dönemde yurtiçi satışlarda askeri satışlar dahil jet yakıtı satışları, geçen senenin aynı dönemine göre yüzde 9,3 veya 103 bin ton artarak 1,2 milyon ton'a ulaşmıştır. Diğer yandan düşük kükürtlü motorin satışlarında yüzde 11,3, benzin satışlarında yüzde 2,4 artış sağlanmıştır."
