"Türkiye'de yenilenebilir enerji yatırımı için yüksek iştah var"

İSTANBUL (AA) - BELGİN YAKIŞAN MUTLU - EY Türkiye Enerji Sektör Lideri Erkan Baykuş, Türkiye'nin, yerli ve yabancı yatırımcılar için özellikle rüzgar ve güneş enerjisi alanlarında cazip yatırım fırsatları sunduğunu belirterek, "İhalelere yüksek miktarlarda talep gelmesi, Türkiye'de yenilenebilir enerji alanında yatırım ve uygulamalar için yüksek bir iştah olduğunu gösteriyor." dedi.

Baykuş, AA muhabiri ile 2018 değerlendirmelerini ve 2019'a ilişkin beklentilerini paylaşırken, Türkiye'de enerji piyasası için 2018'in, öngörüldüğü gibi hareketli geçtiğini ifade etti.

Geçen yıl Türkiye'nin ilk nükleer güç santrali projesi Akkuyu NGS'nin inşasına resmen başlanması, TANAP ve STAR Rafinerisi'nin açılması, ilk yerli sondaj gemisinin Akdeniz sularında petrol ve doğal gaz aramaya başlaması gibi sektörde önemli gelişmeler yaşandığını anımsatan Baykuş, ayrıca Enerjisa Enerji AŞ'nin halka arzının tamamlanmasıyla yerli ve yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretimini artırmaya yönelik dönüşüm çalışmaları da yürütüldüğünü anlattı.

Baykuş, 2018'de enerjide yeni teknoloji ve depolama tesisi yatırımlarının da desteklendiğine işaret ederek, hayata geçirilen Proje Bazlı Teşvik Sistemi'nden de 23 projenin yararlanmaya hak kazandığına dikkati çekti.

Türkiye'nin enerji sektörü 2019 yol haritasından bahseden Baykuş, "Yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarını mümkün olan en üst düzeyde değerlendirmeyi amaçlayan, nükleer teknolojiyi kullanmayı öngören, ekonominin enerji yoğunluğunu azaltmayı destekleyen, Türkiye'nin uluslararası enerji ticaretindeki stratejik konumunu güçlendiren rekabetçi bir enerji sektörüne ulaşılmasının 2019'da temel yol haritası olarak belirlendiğini görüyoruz." dedi.

Baykuş, bu yıl İkinci 100 Günlük Eylem Planı kapsamında enerji sektörüne yönelik hayata geçirilmesi planlanan icraatlara değinerek, şunları kaydetti:

"Bunların arasında 100 maden sahası için ihaleye çıkılması, Akdeniz'de hidrokarbon aramalarına devam edilmesi, Türk Akım boru hattının Türkiye topraklarındaki kara kısmının yapımına başlanması, kamuya ait sahalardaki yerli kömür üretiminin artırılması, YEKA-GES 2 yarışması için başvuruların alınması, kamu kaynaklı günlük doğal gaz üretiminin yüzde 18 artırılarak günlük 1 milyon metreküpe çıkarılması, kömür üretimi yapılmayan kamuya ait 4 adet sahanın özel sektöre devrinin tamamlanması, yurt dışı maden arama ve işletme faaliyetleri kapsamında Özbekistan’da iki adet metalik maden sahasının arama ruhsatının alınması ve yatırımcıların işlemlerinde bürokrasiyi azaltacak ve madencilik sektörüne hız kazandıracak elektronik maden (e-maden) projesinin faaliyete geçirilmesi gibi başlıklar yer alıyor."

- "Yenilenebilir enerji, kurulu güçler arasında önde yer alacak"

Erkan Baykuş, EY tarafından hazırlanan Yenilenebilir Enerji Ülke Çekiciliği Endeksi'nde, 2010'da 27. sırada olan Türkiye'nin geçen yıl 17. sıraya yükseldiğini bildirdi.

Türkiye'nin yenilenebilir enerjide daha fazla yabancı yatırımcının ilgisini çektiğini ifade eden Baykuş, "Ülkemiz, yerli ve yabancı yatırımcılar için özellikle rüzgar ve güneş enerjisi alanlarında cazip yatırım fırsatları sunuyor. İhalelere yüksek miktarlarda talep gelmesi, Türkiye'de yenilenebilir enerji alanında yatırım ve uygulamalar için yüksek bir iştah olduğunu gösteriyor." dedi.

Baykuş, sektör raporlarındaki iyimser senaryolara göre, 2019'da işletmeye girmesi beklenen kamu ve özel sektöre bağlı lisanlı ve lisanssız yenilenebilir enerji üretim tesislerinin toplam kurulu güçlerinde artış olacağını belirterek, şunları söyledi:

"Yenilenebilir enerji, önümüzdeki dönemde işletmeye girecek kurulu güçler arasında diğer kaynaklara göre önde yer alacak. Raporlarda; 2019 sonunda kurulu gücün 2018'e göre termik kaynaklarda 100 megavat, hidrolik kaynaklarda bin 435,5 megavat ve yenilenebilir kaynaklarda bin 940,2 megavat artacağı öngörülüyor. Ek olarak 2019 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı'nda yer alan veriler; Türkiye toplam elektrik üretim ve tüketiminin 317 milyar kilovat saat olmasını ve kişi başı elektrik tüketiminin 3 bin kilovat saate yükselmesini, elektrik santralleri toplam kurulu gücünün yaklaşık yüzde 5 artarak 94 bin 760 megavata çıkmasını, doğal gaz yakıtlı santrallerin toplam elektrik üretimindeki payının yüzde 29'a düşmesini, yenilenebilir kaynaklardan elektrik üretiminin toplam elektrik üretimi içindeki payının yüzde 33,3 ile bir önceki yıla göre bir miktar artış göstermesini öngörmektedir."

- "Enerji sektöründe istihdam artacak"

EY Türkiye Enerji Sektör Lideri Baykuş, Türkiye'nin, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanım potansiyelinin yüksek olduğu ülkeler arasında üst sıralarda yer aldığını vurguladı.

Son yıllarda bu sektöre yapılan yatırımların, gelecek yıllarda Türkiye'de yenilenebilir enerji alanında gerçekleşecek istihdam düzeyinin artacağı sinyalini verdiğine işaret eden Baykuş, "2019 ve gelecek yıllara ait projeksiyon rakamları göz önünde bulundurulduğunda, enerji sektöründeki istihdamın her halükarda artacağını ancak bu artışın 2018'e kıyasla ilerleyen yıllarda daha az bir oranda gerçekleşeceğini beklemek yanlış olmaz." değerlendirmelerini yaptı.

Baykuş, geçen yıl lisanslı ve lisanssız kurulu güç toplamında, santral sayısı, elektrik üretimi ve tüketimi göstergelerinde bir önceki yıla kıyasla önemli ölçüde artış yaşandığını kaydetti.

Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ) verilerine göre, 30 Kasım 2018 itibarıyla toplam kurulu gücün 2017 sonuna göre yüzde 3,7 artarak 88 bin 347,2 megavata ulaştığını aktaran Baykuş, şunları kaydetti:

"Bu artışta yenilenebilir enerjinin küresel ölçekteki gelişimine paralel olarak ülkemizdeki gelişimi, uygulanan vergi ve teşvik politikalarının da etkisiyle hız kazandı ve meydana gelen artışta lokomotif oldu. Bu çerçevede meydana gelen artışta en büyük payı kurulu güçte bin 581,8 megavat artışla güneş santralleri oluşturuyor. Güneş enerjisini, 980,2 megavatla hidroelektrik enerji kaynakları takip ediyor. Rüzgar ve jeotermal kaynakların kurulu güçlerinde ise sırasıyla 432,9 megavat ve 218 megavatlık artış yaşandı. Öte yandan, termik santrallerin toplam kurulu gücü 309,4 megavat azaldı.

Türkiye'de elektrik enerjisi üretim santrali sayısı, Kasım 2018 itibarıyla 2017 sonuna göre 2 bin 312 adet artarak 7 bin 333'e yükseldi. Mevcut santrallerin 652'si hidroelektrik, 42'si kömür, 248'i rüzgar, 48'i jeotermal, 250'si doğal gaz, 5 bin 787'si güneş, 306'sı ise diğer kaynaklı santrallerden oluşmaktadır. Yine meydana gelen artışta en büyük payı 2 bin 171 adetle güneş santrallerinin oluşturduğunu görüyoruz."