"Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu" araştırması (2)

İSTANBUL (AA) - İstanbul Sanayi Odası'nın hazırladığı ''Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2017 Araştırması''nda Türkiye Petrol Rafinerileri AŞ (TÜPRAŞ) ilk sırada yer alırken, Ford ikinci, Toyota üçüncü oldu.

"Türkiye'nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu 2017 Araştırması"nın sonuçları İSO Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan tarafından açıklandı.

TÜPRAŞ, üretimden satışlarda 51,1 milyar lira 32 milyar 594 milyon lirayla listede ilk sırayı alırken, Ford 22,7 milyar lirayla ikinci, Toyota ise 17,8 milyar lira ile üçüncü oldu.

Listede Toyota'yı sırasıyla Tofaş, Oyak-Renault, Arçelik, İskenderun Demir Çelik, Ereğli Demir Çelik, İçdaş Çelik ve Hyundai Assan takip etti.

\

- Toyota yükseldi, Hyundai Assan geriledi

Geçen yıl altıncı sırada bulunan Toyota sürpriz bir çıkışla üçüncülüğe yükselirken, İskenderun Demir Çelik onunculuktan yedinciliğe, Ereğli Demir Çelik 11'incilikten sekizinciliğe yükseldi.

Tofaş üçüncülükten dördüncülüğe gerilerken, Oyak-Renault dördüncülükten beşinciliğe, Arçelik beşincilikten altıncılığa, Hyundai Assan sekizincilikten onunculuğa düştü.

Geçen yıl yedinci sırada yer alan EÜAŞ Elektrik AŞ'nin bu yıl 18. sırada yer alması dikkati çekti.

\

- Son 13 yılın en yüksek büyümesi

İSO 500'ün üretimden satışları son 13 yılın en yüksek büyümesi oldu ve yüzde 33,2 artışla 653 milyar TL'ye çıktı.

Satışlardaki artışta iç ve dış talepteki büyümenin yanı sıra ihracat gelirlerinde etkili olan döviz kurlarındaki artış rol oynadı. Gerçekleşen büyüme oranı da İSO 500'de son 13 yılın en yüksek büyümesi olarak dikkati çekti.

En büyük 500'ün ihracatı da ülkenin toplam ihracat artışını geçerek yüzde 17 büyüme ile 64,5 milyar dolara yükseldi. İSO 500, 2017 yılında Türkiye ihracatının yüzde 41,1'ini ve sanayi ihracatının da yüzde 42,8'ini gerçekleştirdi.

Sanayici esas faaliyet karının yarısını finansman gideri olarak ödemeye devam etti. Borçlanmada öz kaynakların payı gerilerken, kısa vadeli borçların payı ise arttı.

\

- Kar eden kuruluş sayısı arttı

İSO 500'ün faaliyet karı oranı sınırlı bir iyileşme ile yüzde 9,6 olurken, toplam faaliyet karı mutlak büyüklüğü 70,6 milyar TL'ye yükseldi. Karlılıkta temel belirleyici olmayı sürdüren finansman giderleri yüzde 21,3 artışla 29 milyar TL'den 35,2 milyar TL'ye çıktı.

Finansman giderlerinin net satışlara oranı yüzde 5,2'den yüzde 4,8’e gerilese de sanayici esas faaliyetinden kazandığının yarısını finansman gideri olarak ödemeye devam etti.

İSO 500'de kar eden kuruluş sayısı 392'den 422'ye yükseldi. Faiz, amortisman, vergi öncesi kar ve zarar eden firma sayıları ise 2017 yılında 488'e çıktı ve ölçülmeye başladığı son beş yıl içindeki en yüksek sayıya ulaştı.

\

- En fazla ihracat yapanlar

İSO 500 Büyük Sanayi Kuruluşu arasında en fazla ihracat yapan şirketlerin başında 4 milyar 797 milyon dolarla Ford Otomotiv yer aldı.

Onu 4 milyar 594 milyon dolarla Toyota, 3 milyar 270 milyon dolarla Tofaş izlerken, Oyak-Renault 3 milyar 182 milyon dolar dolarla en fazla ihracat yapan dördüncü kuruluş oldu.

Tüpraş'ın 2 milyar 786 milyon dolarla beşinci olduğu sıralamada, Hyundai Assan bir milyar 986 milyon dolarla altıncı, Arçelik bir milyar 933 milyon dolarla yedinci sırada yer aldı.

Sekizinci ve dokuzuncu sırada yer alan kuruluşlar açıklanmazken, Bosch bir milyar 53 milyon dolarla onuncu oldu.

İSO 500'ün ihracatı yüzde 17 artarak 64,5 milyar dolara ulaştı.

\

- En büyük 100 sanayi kuruluşu

Birinci 500 Büyük Kuruluş Sıra No: Kuruluşlar Üretimden
Satışlar (Net)
(TL) 2017 2016 1 1 TÜPRAŞ-Türkiye Petrol Rafinerileri A.Ş. 51.143.020.471 2 2 Ford Otomotiv Sanayi A.Ş. 22.669.355.014 3 6 Toyota Otomotiv Sanayi Türkiye A.Ş. 17.830.449.851 4 3 TOFAŞ Türk Otomobil Fabrikası A.Ş. 15.911.044.439 5 4 Oyak-Renault Otomobil Fabrikaları A.Ş. 15.673.395.350 6 5 Arçelik A.Ş. 12.582.252.953 7 10 İskenderun Demir ve Çelik A.Ş. 10.623.490.800 8 11 Ereğli Demir ve Çelik Fabrikaları T.A.Ş. 9.920.840.201 9 9 İçdaş Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım Sanayi A.Ş. 9.307.530.883 10 8 Hyundai Assan Otomotiv San. ve Tic. A.Ş. 8.361.235.000 11 14 Aygaz A.Ş. 6.768.921.616 12 15 Mercedes-Benz Türk A.Ş. 6.486.557.570 13 17 PETKİM Petrokimya Holding A.Ş. 6.473.545.885 14 19 Çolakoğlu Metalurji A.Ş. 6.314.022.611 15 12 Vestel Elektronik San. ve Tic. A.Ş. 6.295.924.137 16 13 İstanbul Altın Rafinerisi A.Ş. 6.199.419.278 17 16 BSH Ev Aletleri San. ve Tic. A.Ş. 5.749.012.324 18 7 EÜAŞ Elektrik Üretim A.Ş. Genel Müdürlüğü 5.202.939.442 19 22 Tosçelik Profil ve Sac Endüstrisi A.Ş. 5.003.862.517 20 20 Aselsan Elektronik San. ve Tic. A.Ş. 4.484.420.748 21 18 Unilever San. ve Tic. T.A.Ş. 4.480.411.691 22 28 Borçelik Çelik San. Tic. A.Ş. 4.453.651.886 23 24 Vestel Beyaz Eşya San. ve Tic. A.Ş. 3.957.671.084 24 34 KARDEMİR Karabük Demir Çelik San. ve Tic. A.Ş. 3.942.769.194 25 21 Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş. 3.874.621.336 26 33 Sarkuysan Elektrolitik Bakır San. ve Tic. A.Ş. 3.846.654.092 27 23 Bosch San. ve Tic. A.Ş. 3.836.458.324 28 29 TUSAŞ-Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. 3.608.591.419 29 25 Türk Traktör ve Ziraat Makineleri A.Ş. 3.488.988.451 30 38 Er-Bakır Elektrolitik Bakır Mamulleri A.Ş. 3.402.705.248 31 32 Milangaz LPG Dağıtım Tic. ve San. A.Ş. 3.277.138.474 32 37 Eti Maden İşletmeleri Genel Müdürlüğü 3.171.487.805 33 42 Kroman Çelik Sanayii A.Ş. 3.079.564.088 34 27 Eti Gıda San. ve Tic. A.Ş. 3.072.445.212 35 49 Yücel Boru ve Profil Endüstrisi A.Ş. 3.071.931.731 36 46 Eren Enerji Elektrik Üretim A.Ş. 2.996.978.472 37 26 Philsa Philip Morris Sabancı Sigara ve Tütüncülük San. ve Tic. A.Ş. 2.935.246.082 38 41 Assan Alüminyum San. ve Tic. A.Ş. 2.911.846.153 39 44 AKSA Akrilik Kimya Sanayii A.Ş. 2.834.463.303 40 36 Kastamonu Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş. 2.794.082.188 41 48 Baştuğ Metalurji Sanayi A.Ş. 2.762.845.955 42 30 Coca-Cola İçecek A.Ş. 2.748.964.462 43 31 Konya Şeker San. ve Tic. A.Ş. 2.715.924.904 44 35 İpragaz A.Ş. 2.688.052.228 45 39 Enerjisa Enerji Üretim A.Ş. 2.582.510.085 46 58 MMK Metalurji San. Tic. ve Liman İşletmeciliği A.Ş. 2.528.699.567 47 54 İzmir Demir Çelik Sanayi A.Ş. 2.526.646.667 48 53 Nadir Metal Rafineri San. ve Tic. A.Ş. 2.487.708.840 49 45 Hayat Kimya Sanayi A.Ş. 2.477.591.588 50 43 Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu 2.363.351.196 51 50 Yıldız Entegre Ağaç San. ve Tic. A.Ş. 2.341.158.360 52 52 Banvit Bandırma Vitaminli Yem Sanayi A.Ş. 2.340.255.026 53 47 Abalıoğlu Yem-Soya ve Tekstil Sanayi A.Ş. 2.316.306.588 54 51 SÜTAŞ Süt Ürünleri A.Ş. 2.272.649.261 55 61 Diler Demir Çelik Endüstri ve Ticaret A.Ş. 2.238.057.888 56 57 BRİSA Bridgestone Sabancı Lastik San. ve Tic. A.Ş. 2.088.116.619 57 76 Tezcan Galvanizli Yapı Elemanları San. ve Tic. A.Ş. 2.041.476.336 58 66 Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı 1.951.484.113 59 91 Modern Karton San. ve Tic. A.Ş. 1.935.833.374 60 103 Honda Türkiye A.Ş. 1.909.651.497 61 74 Kaptan Demir Çelik Endüstrisi ve Ticaret A.Ş. 1.897.507.044 62 56 Borusan Mannesmann Boru San. ve Tic. A.Ş. 1.896.851.037 63 59 Toros Tarım San. ve Tic. A.Ş. 1.881.568.475 64 - - - 65 40 Çay İşletmeleri Genel Müdürlüğü 1.794.596.001 66 75 Yazıcı Demir Çelik Sanayi ve Turizm Ticaret A.Ş. 1.773.752.598 67 69 Şenpiliç Gıda Sanayi A.Ş. 1.773.094.972 68 240 Gram Altın Pazarlama San. ve Tic. A.Ş. 1.749.593.967 69 72 Et ve Süt Kurumu Genel Müdürlüğü 1.719.897.064 70 86 Erdemir Çelik Servis Merkezi San. ve Tic. A.Ş. 1.695.223.886 71 73 İçdaş Elektrik Enerjisi Üretim ve Yatırım A.Ş. 1.671.590.249 72 79 ASAŞ Alüminyum San. ve Tic. A.Ş. 1.670.182.958 73 65 Namet Gıda San. ve Tic. A.Ş. 1.669.265.861 74 99 Yeşilyurt Demir Çelik Endüstrisi ve Liman İşletmeleri Ltd. Şti. 1.663.291.993 75 89 ROKETSAN Roket San. ve Tic. A.Ş. 1.661.390.598 76 55 Sanko Tekstil İşletmeleri San. ve Tic. A.Ş. 1.657.103.135 77 62 Soda Sanayii A.Ş. 1.646.088.266 78 82 Sasa Polyester Sanayi A.Ş. 1.630.567.373 79 137 BMC Otomotiv San. ve Tic. A.Ş. 1.612.176.712 80 68 Koç Metalurji A.Ş. 1.610.285.049 81 67 C.P. Standart Gıda San. ve Tic. A.Ş. 1.583.707.267 82 80 HES Hacılar Elektrik San. ve Tic. A.Ş. 1.575.100.454 83 81 Bosch Termoteknik Isıtma ve Klima San. Tic. A.Ş. 1.552.407.439 84 83 MAN Türkiye A.Ş. 1.538.334.565 85 77 Gülsan Sentetik Dokuma San. ve Tic. A.Ş. 1.513.709.475 86 110 Ekinciler Demir ve Çelik Sanayi A.Ş. 1.498.774.849 87 71 Otokar Otomotiv ve Savunma Sanayi A.Ş. 1.482.404.406 88 85 Goodyear Lastikleri T.A.Ş. 1.458.719.023 89 63 Akçansa Çimento San. ve Tic. A.Ş. 1.439.608.402 90 124 Tatmetal Çelik San. ve Tic. A.Ş. 1.422.039.435 91 221 Limak Çimento San. ve Tic. A.Ş. 1.396.187.363 92 64 JTI Tütün Ürünleri Sanayi A.Ş. 1.380.441.340 93 - - - 94 94 Autoliv Cankor Otomotiv Emniyet Sistemleri San. ve Tic. A.Ş. 1.370.439.409 95 101 Petlas Lastik San. ve Tic. A.Ş. 1.337.124.274 96 97 Köksan Pet ve Plastik Ambalaj San. ve Tic. A.Ş. 1.329.072.420 97 93 Erpiliç Entegre Tavukçuluk Üretim Pazarlama ve Tic. Ltd. Şti. 1.283.699.255 98 111 Trakya Cam Sanayii A.Ş. 1.278.360.722 99 - Kayseri Şeker Fabrikası A.Ş. 1.277.149.733 100 88 Çimsa Çimento San. ve Tic. A.Ş. 1.270.367.542