Son yıllarda cari işlemler açığı hızla büyüyen Türkiye, yıllık döviz kazancıyla ithalat faturasının ancak yüzde 94’ünü, toplam döviz harcamalarının ise yüzde 81’ini karşılayabiliyor.
ANKA’nın Merkez Bankası ödemeler dengesi verilerinden yaptığı hesaplamaya göre Aralık 2006-Kasım 2007’yi kapsayan bir yıllık dönemde Türkiye toplam 148 milyar 634 milyon dolar tutarında döviz geliri elde etti. Aynı dönemdeki döviz giderleri ise 157 milyar 761 milyon doları ithalat olmak üzere toplam 184 milyar 376 milyon dolara ulaştı.
Anılan bir yıllık dönemde döviz gelirleri, döviz harcamalarının yüzde 80.6’sı düzeyinde kaldı. Diğer bir deyişle Türkiye bu dönemde döviz kazancının yüzde 124’ü kadar döviz harcaması yaptı.
-DÖVİZ GELİRLERİ NEREDEN?-
Bir yıllık dönemde elde edilen döviz gelirinin 112 milyar 530 milyon doları ödemeler dengesindeki tanımına göre ihracat yoluyla sağlanan gelir oluşturdu. Bunun da 6 milyar 496 milyon dolarının bavul ticareti olduğu belirlendi.
İhracattan sonra büyük döviz geliri kalemi 18 milyar 261 milyon dolarla turizm oldu. Bir yıllık dönemde uluslar arası taşımacılık faaliyetlerinden 6 milyar 38 milyon, yatırımlar kaleminden 4 milyar 154 milyon dolar döviz geliri elde edilirken, 2 milyar 104 milyon dolar faiz geliri tahsil edildi, 1 milyar 232 milyon dolar işçi dövizi girişi kaydedildi. Dış müteahhitlik hizmetleri yoluyla sağlanan gelir de 775 milyon dolar oldu. Diğer alanlara yapılan döviz harcamalarının toplamı da 3 milyar 540 milyon dolar olarak gerçekleşti.
-İTHALATA YÜKLÜ FATURA-
Anılan bir yıllık dönemde ithalata ödenen fatura 157 milyar 761 milyon dolar olurken, faiz ödemeleri 8 milyar 848 milyon dolarla ikinci büyük döviz gideri kalemini oluşturdu. Aynı dönemde taşımacılık için yapılan döviz harcamaları 6 milyar 68 milyon, yatırım giderleri 5 milyar 594 milyon, turizm giderleri 3 milyar 196 milyon, diğer giderler de 2 milyar 909 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Yıllık döviz giderinin yüzde 85.6’sını ithalat oluşturdu. Yıllık ihracatla ithalatın yüzde 71.3’ü karşılanabildi. Toplam döviz gelirleriyle ithalatın ancak yüzde 94.2’si karşılanabilirken, toplam döviz gelirinin ithalatı karşılama oranı yüzde 94.2, toplam döviz giderini karşılama oranı yüzde 80.6’da kaldı.
Yıllık döviz gelir gideri(Milyon $)
GELİRLER 148.634
.İhracat 112.530
(Bavul ticareti) 6.496
.Turizm 18.261
.Taşıma 6.038
.Dış Müteahhitlik 775
.Yatırım geliri 4.154
.Faiz geliri 2.104
.İşçi dövizi 1.232
.Diğer 3.540
HARCAMALAR -184.376
.İthalat -157.761
.Turizm -3.196
.Taşıma -6.068
.Yatırım gideri -5.594
.Faiz ödemesi -8.848
.Diğer -2.909
FARK -35.742
Gelir/harcama(%) -80,6
Harcama/gelir(%) -124,0
İhracat/ithalat(%) -71,3
İthalat/gelir(%) -106,1
İthalat/harcama(%) 85,6
Topl. gelir/ithalat(%) -94,2