"Uluslararası piyasalarda riskler arttı"
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, ''ABD'deki herhangi bir kuruluşun yaptığı işlem sonucundaki riski, Almanya'da herhangi bir bankanın muhasebe kayıtlarında bulabiliyorsunuz'' dedi.
Yılmaz, Kayseri Sanayi Odası ve Dünya Gazetesi ile birlikte Kayseri Hilton Otel'de düzenledikleri ''Para Politikaları'' konulu konferansta yaptığı konuşmada, uluslararası piyasalarda önemli bir dalgalanma olduğunu, risklerin ve belirsizliklerin arttığını söyledi.
Geçen yılın ortalarından itibaren finans piyasalarında özellikle gelişmiş ülkelerde, ABD'de bir dalgalanmanın ortaya çıktığını, buna ''eşik altı'' denilen konut kredilerinde ortaya çıkan ödeme güçlüklerinin neden olduğunu ifade eden Yılmaz, dalgalanmanın boyutunun 2006 yılına göre daha yüksek seyrettiğini anlattı.
Şu anda içinden geçilen dalgalanmaya, şeffaf olmayan işlemlerin yol açtığını belirten Yılmaz, artan mühendislik uygulamaları sonucunda ortaya çıkan riskleri, bunları ortaya koyanların tam bilmediğini söyledi. İş yapma yöntemlerinin de bunda etkili olduğunu vurgulayan Yılmaz, şöyle konuştu: "ABD'deki herhangi bir kuruluşun yaptığı işlem sonucundaki riski, Almanya'da herhangi bir bankanın muhasebe kayıtlarında bulabiliyorsunuz. Yapılan işlemin kontrol ve takibi, işlemi yapan tarafından risk başkasına aktarıldığı için takip edilmiyor. Edilmediği için de riskin ne zaman, nerede ortaya çıkacağı bilinmiyor. Bugün yaşanan en önemli sorunların başında bu geliyor. Risk var, adı da belli, fakat nerede, ne zaman ortaya çıkacak, bu bilinmiyor.''
Merkez Bankalarının uzun müddet faiz oranlarını düşük seviyede tuttukları için yatırımların getiri oranlarının düştüğünü ifade eden Yılmaz, yüksek getiri oranlarına alışan yatırımcıların riskli işlemlere girişerek, düşük getiriden uzaklaşıp, yüksek getiri peşine düştüklerini savundu.
Finansal dalgalanmadan toplam zararın 600 milyar dolar civarında olacağının tahmin edildiğini anımsatan Yılmaz, bugün itibariyle 180 milyar dolar civarında bir zarar gerçekleştiğini, bunların muhasebe kayıtlarında yerini aldığını söyledi. Yılmaz, konuşmasını şöyle sürdürdü:''Merkez Bankaları, bugüne kadar ortaya çıkan sorunu çözebilmek için piyasaya likidite verdiler. Şu ana kadar yaşadığımız sorun likidite sorunuydu, fakat bundan sonra artık iş, iflas sorununa doğru gitmek üzere. İflas sorununa gittikçe eğer verilen krediler geri dönmeyecekse, faiz oranları artık işlevini kaybediyor demektir. Dolayısıyla yavaş yavaş bu konuda piyasadan sinyaller gelmeye başladı. Yaşanan finansal dalgalanmanın dünyadaki büyümeyi yavaşlatacağı tahmin ediliyor. Önümüzdeki dönemde bütün ülkelerde bir yavaşlama olacağına kesin gözüyle bakılıyor. Bu yavaşlamanın süresi ve derinliğinin ne olacağı konusundaki görüşler farklı.''
Yılmaz, Türkiye'nin bugün itibariyle ihracatının yüzde 10'dan biraz azını ABD piyasasına yaptığını, bu ülkedeki bir ekonomik daralmanın Türkiye'ye önemli bir etkisi olmayacağının düşünebileceğini söyledi. İhracatın yüzde 60'tan fazlasının Avrupa Birliği (AB) piyasasına yapıldığı göz önüne alındığında, AB ile ABD piyasası arasındaki ilişkinin güçlü olduğunu anımsatan Yılmaz, ABD'deki bir ekonomik yavaşlamanın AB ülkelerini, oradan da Türkiye'yi etkileyeceğini kaydetti. Yılmaz, yabancıların risk alma iştahının azalıp, başka piyasalarda ortaya çıkan zararlarını telafi etmek üzere Türkiye'deki yatırımlarını bozmaya kalkmaları, satışa geçmeleri durumunda bunun Türkiye piyasasına etkisi olacağını vurguladı. Merkez Bankasının, son günlerdeki dalgalanmada faiz oranlarını düşürmediği yönünde eleştirildiğini anımsatan Yılmaz, şöyle konuştu: ''Şu andaki koşulları dikkate aldığımızda fiyat istikrarı, ekonomik büyüme ve finansal istikrar, birbirlerinden farklı hedefler değillerdir. Bütün ülkelerin yapmaya çalıştığı husus, üretimde ekonominin temellerini zarara uğratmadan bu hengameden çıkmak. Dolayısıyla fiyat istikrarı, ekonomik büyüme, finansal istikrar, birbirlerinin alternatifi değil, tamamlayıcılarıdır.''
Haber Gönder
