Yeni iş kuran gençlere 3 yıl süreyle vergi istisnası ve prim desteği

DENİZ ÇİÇEK - Yeni iş kuran gençlere, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren 3 yıl boyunca, elde ettikleri kazancın bir kısmını vergi dışı bırakma imkanı tanınırken, sigorta prim teşviki de veriliyor.

AA muhabirinin, Gelir İdaresi Başkanlığının "Genç Girişimcilere Vergi ve Sigorta Prim Teşviki" kitapçığından yaptığı derlemeye göre, yeni iş kuran gençlerin teşvik edilmesi amacıyla vergi ve prim desteği sağlanıyor.

Genç girişimcilerin, faaliyete başladıkları takvim yılından itibaren 3 vergilendirme döneminde, elde ettikleri kazançların yıllık 75 bin liralık kısmı gelir vergisinden istisna tutuluyor.

Bu imkandan ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti oluşturulan, mükellefiyet başlangıcı itibarıyla 29 yaşını doldurmamış, tam mükellef gerçek kişiler yararlanabiliyor. Genç girişimciler, beyana tabi başka bir gelirinin olması durumunda sadece ticari, zirai ve mesleki kazançları dolayısıyla istisnayı kullanabiliyor. Vergi teşviki, üç vergilendirme dönemiyle sınırlı tutuluyor. Yeni bir faaliyete başlanılması teşvik süresini uzatmıyor.

Verilecek yıllık gelir vergisi beyannamesinin gelir bildirimi tablosuna, o yıl elde edilen gelirden teşvik tutarı düşüldükten sonra kalan tutar gelir olarak yazılacak.

İstisnadan yararlanacakların kendi işinde bilfiil çalışması veya işin kendisi tarafından sevk ve idare edilmesi gerekiyor. Faaliyetin adi ortaklık veya şahıs şirketi bünyesinde yapılması halinde, işe başlama tarihi itibarıyla ortakların tamamının tüm şartları taşıması isteniyor. Mevcut bir işletmeye veya mesleki faaliyete sonradan ortak olanlar bu destekten yararlanamıyor.

- Ölüm veya devir durumunda uyulacak kriterler

Ölüm dolayısıyla eş ve çocuklar tarafından işletmenin veya mesleki faaliyetin devralınması halinde, eş veya çocuklar istisnaya ilişkin şartların tamamını taşımaları kaydıyla teşvikten 3 vergilendirme dönemi boyunca yararlanabilecek.

Bir işletmenin veya mesleki faaliyetin devralınması halinde ise işletmenin devralındığı kişinin eş veya 3'üncü dereceye kadar kan veya kayın hısımlarından olmaması gerekiyor. Mükelleflerin mevcut bir işletmeye sonradan ortak olmaları durumunda, diğer tüm şartları taşısalar dahi vergi teşvikinden yararlanmaları söz konusu olamıyor.

Vergi teşvikinden yararlanan mükelleflerce daha sonra herhangi bir nedenle faaliyetin terk edilmesi durumunda, terk tarihine kadar elde edilen kazançlar dolayısıyla teşvikten yararlanılacak. Faaliyet terk edildikten sonra teşvik kapsamındaki söz konusu faaliyetlere tekrar başlanılması halinde ise adlarına ilk defa gelir vergisi mükellefiyeti tesis olunması şartı ihlal edilmiş sayılacağından, bu teşvikten yararlanılması söz konusu olmayacak.

Teşvikten yararlananların, bu süre içinde faaliyetlerini ticari, zirai ya da mesleki faaliyet olarak değiştirmeleri veya faaliyet konusunda değişiklik yapmaları durumunda, yararlanılmayan süre kadar söz konusu teşvikten yararlanmaları mümkün olacak.

Bir vergilendirme döneminde teşvik tutarının altında kazanç elde edilmesi durumunda, teşvikten yararlanılmayan tutar ertesi yıla devredilemeyecek.

- Prim teşviki

Genç girişimcilere, sigorta prim teşviki de veriliyor. Bu kapsamda, ilk defa sigortalı sayılan gerçek kişilerin primleri, tescil tarihinden itibaren bir yıl süreyle prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hazinece karşılanacak.

Bu teşvikten yararlanılması için mükellefiyet başlangıç tarihi itibarıyla 18 yaşından büyük ve 29 yaşından küçük olunması, kendi işinde bilfiil çalışılması ve Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamında sigortalı sayılan gerçek kişilerden olunması gerekiyor.

Söz konusu destekten yararlanmak isteyenlerin bağlı bulundukları vergi dairesinden "Genç Girişimcilere Kazanç İstisnası Belgesi" alarak sosyal güvenlik müdürlüklerine başvurması isteniyor.