Yeni teşvik paketinin ilk yankıları
İş dünyası ve işçi örgütlerinden yeni teşvik sisteminin ilk yankıları gelmeye başladı. Teşvik paketinden işveren memnun kalırken, işçi paketi yetersiz buldu.
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, yeni teşvik sistemini olumlu bulduklarını, teşvik sisteminin beklentilerini karşıladığını belirtirken, Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği (MÜSİAD) Genel Başkanı Ömer Cihad Vardan paketin yatırımcılar ve işadamları için olumlu sonuçlar doğuracağını kaydetti.
Türk-İş Genel Başkanı Mustafa Kumlu ise teşvik ve istihdam paketinin üretimi, yatırımı, iç talebi ve istihdamı artıracak nitelikteki yaklaşımları ön plana çıkarmasıyla olumlu özellikler taşıdığını ancak yetersiz olduğunu ifade etti.
İşte kurumların yaptıkları açıklamalar;
*****
TİM: “YENİ TEŞVİK SİSTEMİ BEKLENTİLERİMİZİ KARŞILIYOR”
TİM Başkanı Mehmet Büyükekşi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan yeni teşvik sistemini özellikle kriz ortamından çıkış için son derece olumlu bulduklarını belirterek, yeni teşvik sisteminin beklentilerini karşıladığını kaydetti. Yeni sistemle beraber belli bölgelerde sektörel yoğunlaşmaların artacağını ifade eden Büyükekşi, “Bu yasa yalnızca Türkiye’nin krizden çıkmasına yardımcı olmayacak, aynı zamanda orta ve uzun vadede rekabet gücünün artışına çok büyük katkıda bulunacaktır” dedi.
*****
MÜSİAD: “ORTA VADEDE KRİZİN ETKİLERİNDEN SIYRILMADA ÖNEMLİ KATKISI OLACAK”
MÜSİAD Genel Başkanı Ömer Cihad Vardan’ın mevcut ekonomik koşullar dahilinde son derece kapsamlı bir çalışma sonucunda detayları belirlenmiş olan paketin yatırımcılar ve işadamları için olumlu sonuçlar doğuracağını ifade ederek, şöyle devam etti:
“Üretime, yatırımı teşvik etmeye ve daha fazla istihdam sağlamaya odaklı olarak hazırlanan istihdam ve teşvik paketinin, dünya ekonomisinde krizin etkilerinin devam ettiği bir dönemde, Türkiye’nin orta vadede krizin etkilerinden sıyrılmasında önemli bir katkısı olacağı görüşündeyiz.”
*****
TÜRK-İŞ: “TEŞVİK VE İSTİHDAM PAKETİ OLUMLU AMA YETERSİZ”
Türk-İş Genel Başkanı Mustafa Kumlu, açıklanan teşvik ve istihdam paketinin üretimi, yatırımı, iç talebi ve istihdamı artıracak nitelikteki yaklaşımları ön plana çıkarmasıyla olumlu özellikler taşıdığını belirterek, şöyle devam etti:
“Getirilen düzenlemeler, piyasa ekonomisine devletin müdahalesinin gerekli olduğunun fark edildiğini göstermektedir. Ancak öyle anlaşılmaktadır ki yapısal sorunlara çözüm aramak yerine kısmi önlemler alınarak krizden olumsuz etkilenen bazı sektörlere ve kesimlere destek sağlanması amaçlanmıştır. Ulusal istihdam stratejisinin belirlenmediği Türkiye’de istihdamı teşvik amacına yönelik olarak getirilen düzenlemelerin etkili olması mümkün değildir.”
*****
İHKİB: TEKSTİL VE HAZIRGİYİM SEKTÖRÜ YENİ TEŞVİK PAKETİYLE DOĞU'YA ZOR TAŞINIR
İstanbul Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği (İHKİB) Başkanı Hikmet Tanrıverdi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın açıkladığı Yeni Teşvik Sistemi Çalışması'nın Türkiye genelinde bir yatırım iklimi başlatabileceğini belirterek, "Ancak yapılan açıklamada ifade edilen sınırlı desteklemelerle hazır giyim ve tekstil sektörünün Doğu'ya taşınması oldukça zor" dedi.
İHKİB Başkanı Hikmet Tanrıverdi yaptığı yazılı açıklamada, oldukça kapsamlı bir şekilde hazırlanan teşvik paketini olumlu bulduklarını bildirdi. Tanrıverdi, bu noktada teşvik paketine ilişkin uygulama esaslarının önem taşıdığını ifade ederek, bunun da aynı pratik yaklaşımla hayata geçirilmesi gerektiğini belirtti.
Tekstil ve konfeksiyonun Doğu ve Güneydoğu'ya taşınması için ortaya konan söylemin yeterli olmadığını vurgulayan Tanrıverdi, sözlerini şöyle sürdürdü: "Sadece SSK işveren payı üstlenilerek ve nakliye desteği verilerek, tekstil ve hazır giyim sektörünün kolay kolay Doğu'ya taşınacağına inanmıyorum. Bu iki desteğin taşınma alt yapı destekleri ve çeşitli finansal enstrümanlarla da desteklenmesi gerekiyor. Diğer yandan 7 yıl ile sınırlanan Doğu ve Güneydoğu'ya taşınacak fabrikalara ilişkin verilecek desteklerin en az 10 yıllık bir zamana yayılması gerekiyor. Değişim-Dönüşüm Destek çalışmaları kapsamında sektörümüzün uzunca bir süredir dile getirdiği taleplerin teşvik paketine eklenmesi halinde programın başarı şansı daha da artacaktır."
Hikmet Tanrıverdi, Başbakan Erdoğan'ın işsizlik sorununa ilişkin yaklaşımında istihdam deposu olan hazır giyim sektörüne yönelik daha net bir yaklaşım beklediklerini de sözlerine ekledi.
*****
PAKETİN ETKİLERİNİ UZUN SÜREDE GÖRECEĞİZ
İstanbul Sanayi Odası Başkanı Tanıl Küçük, Başbakan Erdoğan tarafından açıklanan paketteki teşviklerin çoğunun orta ve uzun vadede sonuç vereceğini, ekonomiye geri dönüşlerinin ise zaman alacağını söyledi.
Bugün açıklanan Yeni Teşvik ve İstihdam Paketi ile ilgili yazılı bir açıklama yayınlayan İSO Başkanı Küçük, paketin, genel çerçeve itibarıyla kendilerinin bu konularda geliştirdiği çözüm önerileri ile örtüştüğünü ve beklentilerine bir ölçüde cevap verdiğini ifade etti.
Teşvik unsurlarını genel olarak olumlu bulduklarını kaydeden Küçük şöyle devam etti: "İstihdamla ilgili önlemler bugüne kadar açıklananlar arasında en kapsamlı olanlardır. Ümit ediyoruz ki, daha sonraki aşamalarda, işletmelerde mevcut istihdamın korunmasına yönelik özel prim ve vergi destekleri de gündeme gelecektir. Sonuç olarak paket olumludur ama geç kalmıştır. Getirilen teşviklerin çoğu orta ve uzun vadede sonuç verecek, ekonomiye geri dönüşleri zaman alacaktır. Fakat, kısa vadede paketin moral etkisi çok önemlidir. Son ekonomik göstergeler kötü gidişte makas değiştirmek için uygun bir zeminin ortaya çıkmak üzere olduğuna işaret ediyordu. Bu nispeten olumlu zeminin böyle bir paketle desteklenmesi yerindedir. Paketin getirdiği olumlu psikolojik etki, ekonomideki kıpırdanma eğilimini destekleyecektir. Kısa vadede olumlu etki açısından, bir diğer çok önemli konu, KDV ve ÖTV indirimlerinin tüm sektörleri kapsayacak şekilde devam etmesidir. Bu konuda olumlu sinyallerin gelmesi ayrıca teşvik edicidir."
*****
TÜGİK: TEŞVİK PAKETİ KRİZİN AŞILMASI KARARLILIĞINI GÖSTERİYOR
Türkiye Genç İşadamları Konfederasyonu (TÜGİK) Başkanı Hazim Sesli, Başbakan’ın bugün açıklamış olduğu teşvik paketinin yatırım ve istihdamı ayna anda kapsamasından memnuniyet duyduklarını belirterek, “Bu hassasiyet, hükümetimizin krizin aşılması noktasındaki kararlı yaklaşımının bir neticesidir” açıklamasında bulundu.
Hükümetin, daha önce açıkladığı paketlere ek olarak bu kez kapsamı daha geniş ve somut tuttuğu bir ekonomik paketin açıklandığı değerlendirmesinde bulanan Sesli, “Teşvik ve İstihdam Paketi’nde en çok dikkatimizi çeken, uzun zamandır iş dünyası ve sivil toplum kuruluşlarının talep ettiği, sektörel, bölgesel ve teknoloji bazlı teşvik sisteminin nihayet hayata geçiyor olmasıdır. Bunun yanı sıra Ekonomik Paket de denge unsurları da dikkate alınmış, büyük yatırımların yanı sıra KOBİ yatırımlarına da aynı anda destek sağlanmıştır. 12 ana sektöre verilecek destekle birlikte 81 ilin de kademeli bir şekilde Teşvik Paketi’nden yararlanması amaçlanmıştır” görüşlerine yer verdi.
*****
TUSKON: YENİ TEŞVİK YATIRIMLARIN ANADOLU'YA ÇEKİLMESİNİ SAĞLAYACAK
Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON), hükümetin açıkladığı yeni teşvik paketi ile yurt dışına gidecek olan yerli ve yabancı yatırımların, Anadolu’ya gelmesine çok ciddi katkı sağlayacağını açıkladı.
Konuyla ilgili yazılı bir açıklama yapan TUSKON, teşvik paketinin 12 sektöre verilmesi ve finansmanda getirilen desteklerin etkisi ile küresel krizin en kısa sürede atlatılmasına katkı sağlayacağı değerlendirmesinde bulundu. Alınan kararlar sayesinde yeni iş alanlarının açılacağını teşvik edileceği ifade edilen açıklamada, “Böylece istihdamın da artacağını düşünüyoruz. Ayrıca, eski yatırımların bu teşviklerden yararlanacak olması haksız rekabeti ortadan kaldıracaktır” denildi.
Ancak, yeni teşvik paketinde sonuçların hızlı bir şekilde alınabilmesi için bürokrasinin minimum düzeyde ve maksimum hızda olması gerektiği bildirilen açıklamada, şu görüşlere yer verildi: “Hükümetin bundan önce açıklamış olduğu paketler, krizin bazı sektörlerde etkisini hafifletmişti. Açıklana bu paket sayesinde diğer sektörlerde krizin etkilerinin azalacağını düşünüyoruz. Şimdi görev işadamlarına düşmektedir. İşadamlarımızın bu teşvik paketindeki fırsatları en iyi şekilde değerlendireceklerine inanıyoruz. Açıkladıkları teşvik paketlerinden dolayı Hükümetimize teşekkür ediyoruz.”
*****
HAK-İŞ: "AÇIKLANAN PAKET OLUMLU ANCAK EKSİK YANLARI VAR"
Hak-İş Genel Başkanı Salim Uslu, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan yeni teşvik ve istihdam paketinin son derece sistematik, tüm parametreleri iyi düşünülmüş ve kapsamlı bir çalışma olduğunu belirterek, ancak olumlu yanları olduğu gibi eksik taraflarının da bulunduğunu kaydetti.
Hak-İş Genel Başkanı Salim Uslu Başbakan Erdoğan tarafından açıklanan yeni teşvik ve istihdam paketine ilişkin yaptığı açıklamada, teşvik ve istihdam paketinin son derece sistematik, tüm parametreleri iyi düşünülmüş ve kapsamlı bir çalışma olduğunu ifade etti. Hükümetin açıkladığı paketle elini taşın altına koyduğunu, işveren çevrelerinin taleplerini ve ihtiyacını büyük oranda karşıladığını vurgulayan Uslu, şöyle devam etti: “Yeni teşvik ve istihdam paketi ile işverenlerin, istihdam yaratma konusunda isteksiz davranmak için artık hiçbir mazereti kalmamıştır. Pakette yer alan teşvik sisteminin Türkiye için ekonomik, sosyal ve politik anlamda olumlu sonuçları olacaktır. Ancak istihdama yönelik paketin ise olumlu yanları olduğu gibi eksik tarafları da bulunmaktadır. Özel istihdam bürolarının mesleki faaliyet olarak geçici iş ilişkisi kurmasına olanak tanıyan yeni düzenleme sosyal diyalog süreci işletilmeden sadece işverenlerin talebiyle hayata geçirilmek istenmektedir. Söz konusu geçici iş ilişkisinin diğer anlamı kiralık işçiliktir. Bu uygulamayla düşük ücretle çalışan, iş güvencesi olamayan çalışanlar ordusu yaratılması tehlikesi bulunmaktadır. İşverenler tarafından suiistimal edilebilecek bir düzenlemedir.”
*****
DOGÜNSİFED: "YENİ TEŞVİK SİSTEMİ GENEL İTİBARİYLE BEKLEDİĞİMİZ RADİKAL UNSURLARI İÇERMEMEKTEDİR"
Doğu ve Güneydoğu Sanayici ve İşadamları Dernekleri Federasyonu Başkanı Tarkan Kadooğlu, bugün Başbakan Erdoğan tarafından açıklanan teşvik sistemini değerlendirdi.
Doğu ve Güneydoğu Sanayici ve İşadamları Dernekleri Federasyonu (DOGÜNSİFED) Başkanı Tarkan Kadooğlu, bugün Başbakan Erdoğan tarafından açıklanan teşvik sistemi ile ilgili açıklama yaptı. Kadooğlu yaptığı açıklamada, "2007 yılından itibaren üzerinde çalışılan yeni teşvik sistemi, nihayet açıklandı. Kapsamlı ve çok sektörlü olan yeni teşvik sistemi, daha önce kamuoyuna yansıyan izleri takip edip bizleri şaşırtmadı. Özetle; 4 kategoriye ayrılmış 81 ilde özellikle 12 sektör teşvik edilecek. Bunlar genelde istihdam sağlayan ve gelişmişlik katsayısı yüksek olan sektörlerdir. Doğu ve Güneydoğu'nun içinde bulunduğu 4. bölgede ise özellikle tarım, tekstil gibi sektörlerde teşvik edilecek. DOGÜNSİFED olarak yeni teşvik sisteminin tartışıldığı günlerden itibaren üzerinde durduğumuz husus şu idi; tüm sektör ve bölgelerde en az gelişmiş bölgeye en fazla teşvik temel ilke olmalı idi. Önümüzdeki günlerde netleşecek ayrıntılar elbette önemli ancak yeni teşvik sistemi genel itibariyle beklediğimiz radikal unsurları içermemektedir. Açıkça bu teşvik sistemi Türkiye'nin ekonomik canlanmasına önemli oranda katkı sunacaktır. Ancak bölgesel eşitsizlik noktasında çarpıcı bir katkısı olmayacaktır. 4. bölge kategorisi içerisinde farklı görüntülerdeki pek çok il belirtilmiş. Dolayısıyla Karadeniz'de bir il dururken, kimse gelip Hakkari'ye yatırım yapmayacak. Bölgemize faydadan çok zarar veren 5084 sayılı kanunda öngörülen teşviklerden kurumlar vergisi gibi bazı başlıklarda ayrılan yeni teşvik sistemini, bölgeler arası eşitsizlikle mücadelede yetersiz görüyoruz. 2010 yılına kadar başlayan yatırımların bu teşviklerden yararlanabileceği belirtilmektedir. Detaylar açıklandıkça mevcut bulunan yatırımlar için de ne tür teşviklerin planlandığını da görmüş olacağız. Yeni teşvik sisteminin bu haliyle hayırlı olmasını diliyorum" dedi.
*****
GTO BAŞKANI ASLAN: "PAKETİ OLUMLU BULUYORUZ"
Gaziantep Ticaret Odası (GTO) Başkanı Mehmet Aslan, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan yeni teşvik ve istihdam paketini genel olarak olumlu bulduğunu söyledi.
Aslan, yeni teşvik ve istihdam paketini değerlendirdiği açıklamasında, yıllardan beri hem sektörel hem de bölgesel teşvik uygulamasının Türkiye için önemli olacağını dile getirdiklerini kaydetti. Teşvik ve istihdam paketinin kendi düşünceleri çerçevesinde hazırlandığını belirten Aslan, "Zaman içinde göz ardı edilen bazı sektörler de teşvik kapsamına alınabilir. Ama genel anlamda teşvik edilen sektörler önemli sektörler. Türkiye'nin geleceğine yönelik sektörler, bu bağlamda paketi olumlu buluyoruz.
Bölgesel yaklaşımı da olumlu buluyoruz. Gaziantep, bu çerçevede üçüncü bölgede. Aksi olsaydı, batıdan doğuya, doğudan batıya teşvikin uygulanma şansı olmazdı. Yine Güneydoğu Anadolu Bölgesi'ne yatırım yapacak firmalarla ilgili ayrı bir teşvik anlayışı var. Bu da olumlu, ama süresi kısa. 2010'a kadar belki o süre tekrar değerlendirilebilir. Çünkü süre kısıtlı" dedi.
Bütün olumlu gelişmelere rağmen teşvikin bir bacağının eksik olduğunu savunan Aslan, hazır tesislerle ilgili yaklaşımda biraz daha gayrete ihtiyaç olduğunu dile getirdi. Aslan, sözlerini şöyle sürdürdü: "Çünkü, Türkiye'deki işsizlik rakamları ve piyasadaki durgunluk ve hazır tesislerin sıkıntı içinde çalışması hem stokların fazla olması hem de vardiya düşüşüne gidilmiş olması piyasadaki durgunluktan kaynaklanıyor. Hazır tesisleri desteklemek gerektiği kanaatindeyim. Hazır tesislerin kredi ve finans kaynakları ulaşım konusunda da daha özendirici tedbirler ve bankalar nezdinde ihtiyaç olduğu kanaatindeyim. En azından şuanda çalışan tesisler, hem istihdam hem vergi yükü açısından biraz daha desteklenmelidir. Belki bu ayrı bir paket halinde değerlendirilebilir. Aksi takdirde yeni yatırımlara yönelik bu teşvik anlayışı, şuanda sıkıntıda olan tam kapasite çalışan sanayi tesislerine pek fayda sağlamayacak."
Aslan, Başbakan Erdoğan'a teşvik çalışmaları ile ilgili bazı isteklerini ilettiklerini ifade ederek, açıklanan teşvik kadar olmasa da hazırda çalışan işletmelere yönelikte bazı uygulamaların olmasını beklediklerini dile getirdi. Aslan, daha önceki teşvik anlayışının yanlış yaklaşım olduğunu hatırlatarak, gelecek dönemde hükümetten bazı isteklerde bulunacaklarını belirterek, yapılan çalışma dolayısıyla hükümete teşekkür etti.
*****
ATO BAŞKANI AYGÜN: “TEŞVİK SİSTEMİ YENİ BİR YATIRIM HAMLESİ BAŞLATACAK”
Ankara Ticaret Odası (ATO) Başkanı Sinan Aygün, yeni yatırım teşvik sisteminin yeni bir yatırım hamlesi başlatacağını belirtti.
ATO Başkanı Sinan Aygün yaptığı açıklama ile Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın açıkladığı yatırım teşviklerini değerlendirdi. Aygün, “Yıllardır üzerinde durduğumuz hem bölgesel hem de sektörel bazda yatırımları teşvik eden bir sistemin nihayet getirilmiş olması bizi sevindirdi. Sistem eğer uzun vadeli olarak ve amacına uygun işletilirse Türkiye hem bölgeler arasındaki gelişmişlik farkını azaltır hem de ihtiyaç duyduğu yatırım ortamına kavuşur” dedi.
Teşvik verilecek yatırımların bölgesel ve sektörel özelliklerine göre seçilmesinin ülkenin kıt kaynaklarının gereksiz yatırımlara gitmesini önleyeceğini ifade eden Aygün, önceki yıllarda uygulanan teşvik sistemlerinin Türkiye’nin ihtiyacı olmayan hatta fazla kapasitesi bulunan alanlara yatırım yapılmasına yol açtığını kaydetti. Yeni sistemin bu sakıncayı ortadan kaldıracağını belirte Aygün, şöyle devam etti:
“Türkiye’deki yatırımların önündeki en önemli engel vergi ve sigorta gibi kamu yüklerinin çok yüksek olmasıdır. Bu nedenle SSK primi işveren hissesinin bölgesine göre 2 yılla 7 yıl gibi bir süre devlet tarafından karşılanması yerinde bir teşviktir. Aynı şekilde yüzde 20 olan kurumlar vergisinin yüzde 2-10’a kadar indirilmesi büyük bir adım olarak görülmeli. Bence getirilen bu vergi indirimi ve sigorta yükünün devlet tarafından karşılanması özellikle Doğu, Güneydoğu ve Doğu Karadeniz ile Çankırı, Kastamonu, Sinop gibi geri kalmış bölgelerimizde büyük bir yatırım hamlesini başlatacaktır.”
*****
KOBİDER BAŞKANI ÖZGENÇ: "200 BİN İŞSİZE MESLEKİ EĞİTİM VERİLECEK OLMASI SEVİNDİRİCİ BİR GELİŞME"
Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmeler Derneği (KOBİDER) Başkanı Nurettin Özgenç, açıklanan yeni teşvik ve istihdam paketiyle ilgili olarak, "200 bin işsize mesleki eğitim verilecek olması sevindirici bir gelişme. Ancak KOBİ'lerin ihtiyacı olan vasıflı eleman yetiştiren meslek okullarının önünü kesen katsayı engelinin hala kaldırılamamış olmasını anlamak mümkün değil" dedi.
Özgenç, yaptığı yazılı açıklamada yeni teşvik ve istihdam paketini değerlendirdi. Girişimcinin önünü açan teşvik ve destekler devam ettiği sürece istihdama katkı sağlayacağına inançlarının tam olduğunu belirten Özgenç, 2 yıllık sürede toplam 1 milyar liraya mal olacak yeni teşvik ve istihdam paketinin KOBİ'lerin umudunu artırdığını ifade etti. Pakette yer alan 200 bin işsize mesleki eğitim verilecek olmasının sevindirici bir gelişme olduğunu kaydeden Özgenç, KOBİ'lerin ihtiyacı olan vasıflı eleman yetiştiren meslek okullarının önünü kesen katsayı engelinin hala kaldırılamamış olmasını anlamanın ise mümkün olmadığını belirtti. Özgenç, pakette yer alan Kredi Garanti Fonu'nun (KGF) desteğiyle KOBİ'lerin kredi alabileceklerini ve işletmelerini büyütemeseler de eski hareketli günler gibi çalışıp istihdam sağlayacaklarını ifade etti. Pakete ayrılan kaynağın geri dönüşümünün fazlasıyla olacağını düşündüklerini kaydeden Özgenç, hükümetin bu hedeflerinin acil olarak hayata geçirilmesini beklediklerini ifade etti.
