BİZE ULAŞIN
DApp, yani merkeziyetsiz uygulamalar tıpkı dijital para birimi olan kripto paralar gibi P2P sistemini kullanırlar. Blok zinciri teknolojisi ile oluşturulan bu uygulamalar tek merkezli uygulamaların aksine daha şeffaf ve güvenilir veri akışı sunmaktadırlar. Şimdilik başlangıç noktasında olan ve geleceği teknoloji dünyasınca merak edilen DApp nedir?
DApp, merkezi olmayan uygulamalar için kullanılan bir terimdir. DApp’ın açılımı İngilizce bir ifade olan “Decentralized Applications” cümlesidir. Merkeziyetsiz uygulamalar, tıpkı Bitcoin ve Ethereum ağı gibi blok zinciri veya P2P teknolojisini kullanırlar.
DApp, tek merkezli çalışan uygulamalardan farklı olarak daha güvenlidir. Tek merkezli uygulamalardaki veriler kolayca maniple edilebilir ve sansürlenebilirken merkeziyetsiz uygulamalar, yani DApp’lardaki veriler daha şeffaftır.
DApp verileri konsensüs sisteminden geçtikten sonra kesinlikle değiştirilemez.
DApp, merkeziyetsiz uygulamalara verilen isimdir. Bu uygulamar,
DApp’lar bir merkez tarafından kontrol edilmemesi, verilerin halka açık olması ve şifreleme sistemleri ile verilerin saklanması gibi nedenlerle güvenilirdir. Bu özellikleri sayesinde güçlü yetkililer veya siyasi birimlerce kontrol edilemezler. Veriler değiştirilemez, maniple edilemez ve sansürlenemez.
Bir uygulamanın DApp sayılabilmesi için bazı özelliklere sahip olması gerekir. Bunlardan ilki ve en önemlisi herhangi bir kişiye veya kuruluşa bağlı olmamasıdır. Bir uygulamanın merkeziyetsiz olması için tek bir ağa bağlı olmaması, açık kaynaklı çalışması ve bir ödül token’ine sahip olması şarttır. Ödül tokeni, DApp ağlarındaki operatörlere verilir.
Bir DApp, P2P yani eşten eşe çalışan ağlar ile işlem görür. Bu ağlar üzerindeki veri akışları merkezi olmayan konsensüs mekanizması ile gerçekleşir. Konsensüs algoritması verileri kaydeden ve işlemleri yürüten düğümler ile çalışır. Düğümler herhangi bir ağ kullanıcısı tarafından oluşturulabilir.
Düğüm operatörleri, bir işlemin gerçekleşmesi için onay veren ağ kullanıcılarıdır. Yeterince düğüm operatörü işlem onayı verdiğinde bu işlem yerine ulaşır. Düğüm operatörleri ağa ait olan token ile ödüllendirilir.
DApp’ların çoğu merkezi olan uygulamalar gibi uygulama mağazasında bulunmazlar. Bu uygulamalar genellikle bilgisayara indirilip çalıştırılırlar veya web tarayıcıdan açılırlar.
İos ve Android işletim sistemli cihazlarda DApp tarayıcı uygulamasının kullanılması gerekmektedir. DApp tarayıcı uygulaması ile çeşitli merkeziyetsiz uygulamalara erişmek mümkündür. Şimdilik merkeziyetsiz uygulamalar arasında Cardano, EOSIO, DFINITY, Zilliqa ve TRON bulunmaktadır.
