BİZE ULAŞIN
Türkiye’de işverenin mavi yakalı olarak tanımlanan işçi bulamadığı ortaya çıktı. Ücretlendirmede beyaz yakalılar için en önemli kriter olarak eğitim ve deneyim, mavi yakalılar için ise firmaya sağladığı katma değer gözönüne alındı. Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı’nın (SETA), Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile ortak yaptığı, “Türkiye’nin İnsan Kaynağının Belirlenmesi Projesi” açıklandı. Projede, sanayi sektöründeki firmaların işgücü ararken tercih ettikleri kriterler, işe alımlarda kullandıkları kaynak ve yöntemler firmalarla yapılan mülakatlar ve anketlerle ortaya koyuldu. Mavi yakalı (beden gücüne dayalı çalışanlar) ve beyaz yakalı (beyin gücüne dayalı çalışanlar) işçilerle ilgili çarpıcı sonuçlar çıkan 304 sayfalık rapordan öne çıkan başlıklar şöyle:
İLK TERCİH MESLEK LİSELİLER
İşverenler için işe almada en belirleyici kriter eğitim oldu. Bazı firmalar meslek lisesi mezunlarını iş tecrübesi olmasa bile daha fazla tercih etti. Bunun nedeni olarak da bu kişilerin kısa sürede iş öğrenebilmeleri gösterildi. Bazı firmaların meslek lisesi mezununa ihtiyaç duymasına rağmen, kaliteli meslek lisesi mezunu bulmakta zorlandığı tespit edildi. Firmaların beyaz ve mavi yaka işgücü için işe alım kriterlerinin farklı olduğu da belirlendi. Büyük ve küçük ölçekli firmalar, mavi yakalı işçiyi işe alırken teknik becerilere dikkat ediyor.
Araştırmaya göre birçok firma iş alımında askerliğini yapmış erkekleri ve evli olanları tercih ediyor. Büyük ölçekli firmaların mavi yaka işgücünün işe alım noktasında referans yöntemi ve tavsiyeler önemliyken, beyaz yaka işgücü için ilan verme yolu ve CV havuzu yöntemi tercih ediyor. Mülakata katılan firmaların yüzde 49.4’ü aradığı nitelikli işgücünü bulamadığını ifade etti. Firmaların yüzde 61.5’i işe alınacak beyaz yaka eleman ücretini, mesleki tecrübeyi bakarak belirledi. Mavi yaka eleman ücretinin belirlenmesinde ise mesleki tecrübeyi en önemli kriter arasında gösterenlerin oranı yüzde 54.8’e geriledi. Firmaların yüzde 33’ü son bir yılda eleman bulamama nedeniyle doldurulamayan pozisyon olduğunu belirtti.
DİSİPLİN VE AHLAK ÖNEMLİ
İş disiplini ve iş ahlakına sahip olmanın önemli olduğunu belirten firmaların oranı mavi yakalı iş pozisyonları için yüzde 97.7, beyaz yakalı iş pozisyonları için de yüzde 95.2 oldu. Firmaların yüzde 57’si önümüzdeki bir yıl içinde en çok mesleki ve teknik beceriye ihtiyaç duyacağını açıkladı. Katılımcı firmaların yüzde 59’u başvuran kişilerin istediği ücreti yüksek bulmadı. İşe başvuran adayların yüzde 70’i ise başvurduğu işi beğenmedi.
