Bilgisayar faresinden yalan makinesi yaptılar

Padova Üniversitesi'nde geliştirilen teknik, bilgisayarda soru yanıtlarken gerçekleştirilen fare hareketlerini analiz ediyor. Araştırmacılar, analiz için yapay zekadan faydalanıyor.

Teknik, bir yalan makinesine göre oldukça farklı çalışıyor. Öncelikle yalan makinesinde olduğu gibi kişiye fiziksel bağlantı yapılması gerekmiyor. Başında bir operatör bulunmasını da gerektirmeyen sistemde, yazılım otomatik iş görerek sonuca ulaşabiliyor. Yalan makinesindeki kalibrasyon gibi bir uygulama da yazılımda yok. Yani kişiye adı, yaşı, oturduğu yer gibi herhangi bir duygulanım içermeden yanıtlayabileceği sorular da sorulmuyor.

Kırmızı fare hareketleri yalan, yeşil fare hareketleri ise doğru yanıtları temsil ediyor

Bugüne dek 60 öğrenciyle gerçekleştirilen denemelerde, katılımcılara bir kısmı 'beklenmedik' kabul edilen sorular soruldu. Katılımcıların yarısına sahte bir kişilik atanırken, bunun üzerine çalışmaları için kendilerine süre verildi. Doğruyu söyleyen kişiler fareyi doğru şıkka götürürken, yalan söyleyenler fareyle daha uzun bir yol izlediler.

Araştırmayı yöneten Profesör Hiuseppe Sartori, "Beynimiz dürüst yanıtlar vermek üzere programlanmış. Yalan söylediğimizde, genellikle ilk yanıtı bastırıyoruz ve bunun yerine sahte bir yanıt üretiyoruz" dedi. Sartori, teknolojinin Avrupa ülkelerine sahte kimlikle giriş yapan teröristleri yakalamakta, internetteki sitelere farklı yaş ile kayıt olan pedofilleri tespit etmekte kullanılabileceğini söylüyor.

Sistem, sorulan sorulardan hangisine dürüst hangisine yalan yanıtlar verildiğini başarıyla tespit edebiliyor, ancak yaygın kullanıma geçmesinin önünde belirli engeller bulunuyor. Zira, sisteme karşı doğru yönlendirilen bir kişi sorulara hızlı yanıt verebilir, ancak yine de tuzak sorular onları yakalamayı sağlayabilir.

Sistemdeki yapay zeka da kısıtlama yaratıyor, çünkü sadece üzerinde çalıştığı verileri doğru analiz edebiliyor. Sartori, daha fazla denek ile testleri sürdürmek istiyor. Böylece insan davranışını daha doğru yansıtabileceğini düşünüyor. Ekibin sıradaki adımı ise klavye kullanımını test etmek. Böylece analiz kaynakları çeşitlendirilerek daha doğru sonuçlara ulaşmak mümkün olacak.