Uluslararası Para Fonu (IMF) aralarında Türkiye'nin de bulunduğu Orta, Doğu ve Güney Doğu Avrupa bölgesinde ekonomik toparlanmanın geçen yıla göre güçlenmesine rağmen, gelişmiş ülkelerin sıkılaşan para politikaları ve jeopolitik riskler nedeniyle bölgenin ağırlıkla ihtiyaç duyduğu dış finansmanın koşullarının sıkılaşabileceğini belirtti.
IMF'nin Avrupa bölümü tarafından hazırlanan ve ilki geçen yıl yayımlanan Bölgesel Ekonomik Görünüm Raporu'na göre bölgede gayrı safi yurtiçi hasılanın (GSYH) bu yıl yüzde 1.9 artması, 2015'te de ise yüzde 2.6 büyümesini bekleniyor. IMF Türkiye için büyüme beklentisini ise daha önce açıkladığı tahminlere göre bu yıl için yüzde 3.5'ten yüzde 2.3'e indirmiş, 2015'te ise GSYH'nin yüzde 3.1 artacağını öngörmüştü.
Bölgenin gelişmekte olan ülkelerin ortalamasından daha yüksek oranda dış fonlamaya ihtiyaç duyduğuna dikkat çekilen raporda, ABD ve diğer gelişmiş ülkelerde para politikasının sıkılaşması ve jeopolitik risklerden dolayı bölgeden sermaye çıkışının ihtimalinin söz konusu olabileceğini belirtilerek, şöyle denildi:
"Geçen yıla oranla büyümenin belirgin olarak hızlanması beklense de dış fonlamaya 2013 ortasından bu yana da oynak bir hal aldı... Fon girişleri yılın son çeyreğinden itibaren toparlansa da bölgede jeopolitik gerilimin artması, gelişmiş ülkelerin para politikasının normalleşmesi ve euro bölgesinde ekonomik büyümenin zayıflaması tekrar baskı yaratabilir."
Raporda gevşek para politikası ve istihdamdaki iyileşmeye bağlı olarak çoğu ülkede iç talebin büyümede itici rolü oynayacağı ifade edilirken, Türkiye'nin ise büyümede bölge genelinden ayrıştığı ifade edildi.
TL'deki belirgin değer kaybının etkisiyle büyümede ihracatının rolünün artacağı belirtilen raporda, "Özel tüketimin ise daha sıkı politikası ve makro ihtiyati önlemlerin etkisiyle yavaşlaması bekleniyor" denildi.
Raporda incelenen ve 22 ülkeden oluşan bölge içinde farklı büyüklük ve temellere sahip ekonomiler bulunuyor. Bölgede Baltık ve Güneydoğu Avrupa ülkeleri gibi görece küçük ekonomilerin yanı sıra Rusya, Türkiye ve Polonya gibi ekonomisi ve piyasaları daha geniş ölçekli ülkeler de bulunuyor. Ülkelerin döviz kuru rejimleri farklılık arz etse de IMF bölgenin gelişmekte olan ülke genelinden daha yüksek oranda dış fonlamaya ihtiyaç duyduğuna dikkat çekiyor.
OLASI DIŞ ŞOKLAR KARŞISINDA POLİTİKALAR ÜRETİLMELİ
IMF ABD'nin para politikasını tahvil alımlarını azaltarak sıkılaştırması ve faizlerin yükselme eğilimine bağlı olarak bölge ülkelerinde büyümenin ve borç yönetiminde baskı altında kalacağını ifade ederek ülkelerin maliye veya para politikası araçlarını kullanarak potansiyel dış şoklardan kendilerini koruması gerektiğini belirtti.
Bölge içinde Türkiye ve Estonya dışındaki ülkelerin maliye politikasında hareket alanının kısıtlı olduğunu belirten IMF, bölgenin daha küçük ekonomilerin yatırımcı tabanını genişletmeleri gerektiğini belirtti.
Rapor ayrıca euro bölgesinde büyümesinde yavaşlamasıyla birlikte bölge ülkelerinde dezenflasyon trendini güçlenebileceğine dikkat çekti.