FİNANS

Bize Ulaşın BİZE ULAŞIN

Murat Uysal - Merkez Bankası'nın yeni başkanının 'yüksek lisans tezinde intihal' tartışması hakkında ne biliniyor?

Merkez Bankası'nın yeni başkanı Murat Uysal'ın 2001 yılında kaleme aldığı yüksek lisans tezinde intihal yaptığı ve aralarında Merkez Bankası araştırmacılarının da olduğu ekonomistlerin çalışmalarını kopyaladığı öne sürüldü.

Murat Uysal - Merkez Bankası'nın yeni başkanının 'yüksek lisans tezinde intihal' tartışması hakkında ne biliniyor?

Hafta sonu yaymlanan Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle Merkez Bankası Başkanlığı görevine atanan Murat Uysal'ın 2001 yılında yazdığı yüksek lisans tezinde intihal yaptığı ve tezin önemli bölümünde birkaç kaynaktan aldığı metinleri kullandığı yönündeki iddialar, yeni başkanın akademik geçmişinin tartışılmasına yol açtı.

Uysal'ın yüksek lisans tezi ve intihal tartışmasıyla ilgili bilinenleri derledik.

Murat Uysal'ın yüksek lisans tezinin konusu neydi?

Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü'nde yüksek lisans programını tamamlayan Murat Ünsal, Tezinin savunmasını 3 Ekim 2001'de yaptı ve tez jürisi tarafından başarılı bulundu.

Tezin konusu "Enflasyon hedeflemesi: Dünya'da ve Türkiye'deki Uygulamaları" idi.

Uysal tezinde enflasyon hedeflemesinin gelişmiş ülkelerde ve gelişen ülkelerde nasıl kullanıldığını inceliyor ve bu uygulamanın merkez bankalarının para politikası stratejileri açısından avantajları ile dezavantajlarını sıralıyor.

Tezde ayrıca Türkiye'deki enflasyon hedeflemesi deneyimine de yer veriliyor.

Uysal'ın tez danışmanı ise Prof. Dr. Erişah Arıcan. Arıcan, 1998 - 2005 yılları arasında Marmara Üniversitesi Bankacılık ve Sigortacılık Enstitüsü'nde Müdür Yardımcılığı ve Yönetim Kurulu Üyeliği yaptıktan sonra, 2006 - 2015 döneminde Enstitü'nün müdürlüğünü yapmıştı.

Erişah Arıcan geçen yıl Varlık Fonu Yönetim Kurulu üyesi, bu yıl ise Borsa İstanbul Yönetim Kurulu Başkanı olarak atandı.

Murat Uysal hakkındaki intihal bulguları nasıl ortaya çıktı?

İntihal konusu ilk kez Ankara Üniversitesi Ekonomi Bölümü'nden öğretim üyesi Kemal Kızılca tarafından Twitter'da gündeme getirildi.

Kızılca, Uysal'ın tezi ile Merkez Bankası ekonomistleri Ferya Kadıoğlu, Nilüfer Özdemir ve Gökhan Yılmaz'ın yazdığı raporlardaki benzerliği "Gerçekten şaşırtıcı!" olarak niteledi.

https://twitter.com/fkkizilca/status/1147578017151102976

Ardından siyaset ve ekonomi analisti Can Okar, Twitter'dan paylaştığı mesajlarda Uysal'ın tezi ile ABD'li ekonomist Frederic Mishkin ve bir diğer Merkez Bankası araştırmacısı olan Melike Altınkemer'in kaleme aldığı akademik çalışmalar arasındaki benzerlikleri ortaya koydu.

https://twitter.com/canokar/status/1148116373677232128

Mishkin'in Mart 2000'de yayımlanan "Gelişen Piyasa Ülkelerinde Enflasyon Hedeflemesi" başlıklı makalesinin girişi ile Murat Uysal'ın tezinin İngilizce özetinin girişi bire bir aynı paragraflardan oluşuyor.

Uysal'ın tezinin İngilizce özetinin 'Sonuç' bölümü de yine Mishkin'in makalesinin son paragrafıyla bire bir örtüşüyor.

Mishkin'in makalesi, Uysal'ın tezinin Kaynakça bölümünde yer alsa da, İngilizce özetteki bölümlerde herhangi bir referans verilmiyor.

Benzer şekilde Merkez Bankası araştırmacılarının imzalarıyla yayımlanan makalelerin bölümleri de Uysal'ın tezinde değişiklik yapılmadan ve referans gösterilmeden kullanılıyor.

ABD'li ekonomist Frederic Mishkin, New York'taki Columbia Üniversitesi'nde öğretim üyesi olarak görev yapıyor. Murat Uysal'ın tezinde, Mishkin'in 2000 yılında kaleme aldığı makaleden kapsamlı alıntılar bulunuyor.

Melike Altınkemer'in İngilizce olarak kaleme aldığı makalenin "Enflasyon hedeflemesi gerçekçi bir seçenek mi?" sorusuna yanıt aranan bölümü, Murat Uysal'ın tezinin İngilizce özetinde "Türkiye'de enflasyon hedeflemesi" başlığı altında kullanılıyor.

Söz konusu bölümde enflasyon hedeflemesinin başarıya ulaşabilmesi için iki ön koşulun bulunduğu, bu koşullardan ilkinin merkez bankası bağımsızlığı, ikincisinin ise enflasyon dışında kur gibi başka bir değişkende hedefleme yapılmaması olduğu belirtiliyor.

Altınkemer'in makalesinden bölümler Uysal'ın tezinde kullanılsa da, Melike Altınkemer'in "Dalgalı kur krizini nasıl yönettiler: Kore, Meksika ve Brezilya örnekleri" adlı makalesi Uysal'ın tezinin kaynakçasında da bulunmuyor.

İntihal nedir?

'Akademik hırsızlık' ya da 'bilimsel sahtecilik' olarak da nitelenen intihal, başka kişilerin ifade, çıkarım ve fikirlerini kaynak göstermeden akademik yayınlarda kullanmak olarak tanımlanıyor.

Marmara Üniversitesi'nin Lisans Üstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği'nde de intihal, "Başkalarının fikirlerini, metotlarını, verilerini veya eserlerini bilimsel kurallara uygun biçimde atıf yapmadan kısmen veya tamamen kendi eseri gibi göstermek" olarak tanımlanıyor.

Akademik yayınlarda, yararlanılan kaynakların dipnot ve kaynakça bölümlerinde gösterilmesi isteniyor. Bu referansların verilmediği ve farklı eserlerin kopyalandığı yayımlarda intihal yapılmış oluyor.

YÖK

Türkiye'de intihalin cezası ne?

Türkiye'de intihal yaptığı tespit edilen öğrenciler ve öğretim üyeleri için farklı yaptırımlar uygulanıyor.

Öğrencilere uygulanan yaptırımlar konusunda yetki Yüksek Öğretim Kurumu'na verilmiş durumda.

2013 yılına kadar intihal yaptığı tespit edilen öğrencilere yarım yıl uzaklaştırma cezası verilebiliyordu. 2013'te yapılan yasal düzenlemeyle birlikte intihale verilen cezanın belirlenmesi esnek hale getirilmişti.

İntihal suçu, disiplin suçları altında sınıflandırılmış ve disiplin cezası gerektiren eylemler için "bir haftadan bir aya kadar uzaklaştırma, bir yarıyıl veya iki yarıyıl uzaklaştırma, yükseköğretim kurumundan çıkarma" yaptırımlarının uygulanabileceği kararlaştırılmıştı.

Uysal'ın tezini verdiği Marmara Üniversitesi'nin Lisans Üstü yönetmeliğinin intihalle ilgili bölümünde "Enstitü söz konusu teze ilişkin intihal yazılım programı raporunu alarak danışmana ve jüri üyelerine gönderir. Rapordaki verilerde gerçek bir intihalin tespiti halinde gerekçesi ile birlikte karar verilmek üzere tez enstitü yönetim kuruluna gönderilir" deniyor.

Angela Merkel'in en yakın destekçilerinden birisi olan eski Almanya Savunma Bakanı Karl-Theodor zu Guttenberg, 2011'de patlak veren intihal skandalı üzerine istifa etmek zorunda kalmıştı.

Almanya ve Macaristan'daki intihal skandalları

Küresel anlamda en çok ses getiren intihal skandallarından birisi Almanya'da gündeme gelmiş ve Başbakan Angela Merkel'in yakın müttefiklerinden Karl-Theodor zu Guttenberg'in doktora tezinde intihal yaptığı ortaya çıkınca Guttenberg 2011 yılında istifasını vermişti.

Guttenberg'in tezini aldığı Bayreuth Üniversitesi, intihalin ortaya çıkmasının ardından doktor unvanını geri almıştı.

Kasım 2011'de Guttenberg aleyhine kamu davası açılmış, ancak Guttenberg'in vakıflara 20 bin euro bağış yapmayı kabul etmesi üzerine dava düşürülmüştü.

2012 yılında ise Macaristan Cumhurbaşkanı Pal Schmitt hakkında intihal suçlaması yapılmıştı.

1992 yılında modern Olimpiyat oyunları ile ilgili bir doktora tezi kaleme alan Schmitt'in tezinin iki farklı akademisyenin çalışmalarından alındığı tespit edilince, Schimitt'in üniversitesi Semmelweis Üniversitesi Cumhurbaşkanı'nın doktora unvanını geri almıştı.

Schmitt, 2012'de Parlamento'da yaptığı konuşmada 'kişisel konuları' gerekçe göstererek sembolik önemi olan Cumhurbaşkanlığı görevinden istifa ettiğini açıklamıştı.


En Çok Aranan Haberler