20 Aralık önemli ekonomi başlıkları: Asgari ücret, Putin ve Ukrayna görüşmeleri

Yılın son günlerinde yaşanan maaş koşturması başladı. Milyonlarca vatandaşı etkileyecek asgari ücret için görüşmelerin üçüncüsü de yapıldı. TÜRK-İŞ’in komisyon toplantısı sonrası yaptığı basın toplantısında 2025 yılı için asgari ücret beklentisini 29 bin 583 olarak açıkladı.

2025 yılına doğru ilerliyorken Türkiye’de ve dünyada yaşanan tüm gelişmeleri Fintables aktarmaya devam ediyor…

ÖNEMLİ EKONOMİ BAŞLIKLARI

☑ Dün gerçekleşen üçüncü toplantının ardından işçi tarafı Türk-İş, asgari ücret beklentisini %45 enflasyon oranı ve %20 refah payı eklenerek 29 bin 583 TL olarak açıkladı. Önümüzdeki haftanın bu tartışmalarla geçmesi bekleniyor.

☑ Geleneksel yıllık basın toplantısında konuşan Rusya Devlet Başkanı Putin, Ukrayna ile görüşmeler için, “Herhangi bir ön koşulumuz yok, önden şart koşmadan görüşmeye hazırız. Ancak 2022'nin sonunda İstanbul’da yapılan müzakere sürecindeki maddelere ve sahadaki mevcut gerçeklere dayanarak görüşebiliriz.” dedi.

☑ Pegasus filosunu geliştirmek için Boeing’e geri dönüyor. KAP açıklamasına göre 100 + 100 opsiyonlu olmak üzere 200 uçak siparişinden bahsedildi. Teslimatlar, 2028’de başlayacak.

☑ Kredi derecelendirme kuruluşlarının Türkiye not kararları için 2025 takvimleri belli oluyor. Fitch’in ilk değerlendirmesi 31 Ocak 2025, ikincisi değerlendirmesi 25 Temmuz 2025 tarihinde olacak. S&P Global’in ise ilk değerlendirmesi 25 Nisan 2025, ikinci değerlendirmesi 17 Ekim 2025 olacak.

AJANDA

Türkiye İstatistik Kurumu, kasım ayına ilişkin motorlu kara taşıtları istatistikleri ile yurt dışı üretici fiyat endeksi ve aralık ayına ilişkin tüketici güven endeksi verilerini yayımlayacak.

TBMM Genel Kurulunda, 2025 yılı bütçesi üzerindeki son konuşmalar yapılacak, 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ile 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi oylanacak.

ASGARİ ÜCRET

Asgari Ücret Tespit Komisyonu, milyonlarca çalışanın merakla beklediği 2025 yılı asgari ücretini belirlemek üzere dün üçüncü toplantısını gerçekleştirdi. Daha önceki toplantılarda herhangi bir rakam telaffuz edilmezken, Türk-İş bu toplantıda asgari ücret için talep ettiği rakamı kamuoyuyla paylaştı. Türk-İş, asgari ücret beklentisini %45 enflasyon oranı ve %20 refah payı eklenerek 2025 yılı için 29 bin 583 TL olarak açıkladı.

Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay, basın toplantısında, “Açıklaması gereken öncelik işverende, ne vereceklerini söylemeleri gerekiyor. Asgari ücret şu anda alım gücü olarak 11 bin lira düzeyine düştü ve geçim ücreti oldu. Başkanlar Kurulu’nun kanaatini aldık. Alım gücü, emeklinin de, asgari ücretlinin de, kamu işçisinin de düştü. Önerimiz, %45 enflasyon oranı üzerine %20 refah payı eklenerek 29 bin 583 TL’dir. Bu rakamı verirlerse imza atarız, vermezlerse atmayız, orada olmayız.” diye konuştu.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, yeni yılda geçerli olacak asgari ücretin önümüzdeki hafta içinde açıklanacağını belirtti.

PUTİN

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ülkesindeki televizyon ve radyolarda ortak yayımlanan geleneksel yıllık basın toplantısında gazetecilerin ve halkın sorularını yanıtladı. Putin, Ukrayna ile olası barış görüşmelerine ilişkin yaptığı açıklamada, ön koşul aramadıklarını belirterek, “Herhangi bir ön koşulumuz yok, önden şart koşmadan görüşmeye hazırız.

Ancak 2022'nin sonunda İstanbul’da yapılan müzakere sürecindeki maddelere ve sahadaki mevcut gerçeklere dayanarak görüşebiliriz.” dedi.

Putin, Ukrayna’da başkanlık seçimlerinin yapılması durumunda seçilecek başkanla, Zelenskiy de dahil olmak üzere, barışçıl bir çözüm için görüşebileceklerini ifade etti. Ancak, Ukrayna’da bir ateşkese ihtiyaç duymadıklarını vurgulayarak, “Bize, Rusya ve vatandaşları için garantiler içeren uzun vadeli ve kalıcı barış gerekiyor. Bu garantilerin nasıl sağlanabileceği zor bir konu, ancak bunun arayışındayız.” diye konuştu. Rus doğal gazının Ukrayna üzerinden sevkiyatına yönelik yıl sonunda sona erecek olan anlaşmayı değerlendiren Putin, bu sözleşmenin yenilenmeyeceğini belirtti. Putin, Ukrayna’nın sevkiyattan yılda 800 milyon dolar gelir elde ettiğini ancak Rusya’nın küresel sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) pazarındaki payını artıracağını söyledi.

PEGASUS'TAN YENİ ANLAŞMA

Pegasus Havayolları, mevcut siparişlerine ek olarak Boeing ile toplamda 200 adet Boeing 737-10 tipi uçak için bir anlaşma imzaladı. Şirket, bu uçaklardan 100 adedi için kesin sipariş verirken, 100 adetini de opsiyon olarak ayırdı. Opsiyon kapsamındaki uçakların ilerleyen yıllarda kesin siparişe dönüştürülebileceği belirtildi. Sözleşmenin toplam değeri, tüm opsiyonların kullanılması durumunda, Boeing’in güncel liste satış fiyatları üzerinden yaklaşık 36 milyar ABD Doları seviyesinde olacak. Ancak, anlaşmada özel fiyat ve ödeme koşulları olduğu için bu rakam değişebilir.

Sipariş kapsamındaki uçakların teslimatlarının 2028 yılından itibaren başlayacağı açıklandı. Düşük maliyetli havayolları maliyet kontrolü amacıyla genelde filosunu tek tipe dönüştürmeyi tercih ediyor. Pegasus da bu doğrultuda filosunu Airbus’a dönüştürmüş ve A-320 yoğun bir filo tercih etmişti. Tek filo uçak parçalarından pilot lisanslarına kadar ciddi bir maliyet avantajı doğuruyor. Ancak Pegasus’un filo geliştirmeye ihtiyacı var ve bu yüzden çeşitlendirme kaçınılmaz. Ayrıca uçak siparişlerinde yoğunluk kaynaklı teslimatlar çok geç yapılıyor.

TÜRKİYE İÇİN TAKVİMLERİNİ DUYURDU

Kredi derecelendirme kuruluşları, 2025 yılı için Türkiye’ye yönelik planladıkları değerlendirme takvimlerini duyurdu. Fitch Ratings ve S&P Global tarafından yapılacak bu değerlendirmeler, Türkiye'nin kredi notu ve ekonomik görünümü hakkında uluslararası yatırımcılar için önemli bilgiler sunacak. Fitch’in ilk değerlendirmesi 31 Ocak 2025, ikincisi değerlendirmesi 25 Temmuz 2025 tarihinde olacak. S&P Global’in ise ilk değerlendirmesi 25 Nisan 2025, ikinci değerlendirmesi 17 Ekim 2025 olacak.

CEVDET YILMAZ KONUŞTU

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, İstanbul Finans Merkezi'nde düzenlenen Türkmedya Finans Zirvesinde yaptığı konuşmada, Türkiye'nin ekonomik ve çevresel hedeflerini detaylı şekilde açıkladı. Türkiye'nin 1,3 trilyon dolar milli gelir seviyesini aşarak 2027'de 1,8 trilyon dolara ulaşmayı hedeflediğini açıklayan Yılmaz, bu yıl kişi başına gelirin 15 bin doların üzerine çıkacağını, 2027'de ise 20 bin dolarlık bir seviyeye ulaşılacağını öngördüklerini belirtti.

CNBC-e’nin özel haberine göre Türk bankaları, 2024'ün son çeyreğinde yurtdışı borçlanma pazarlarına yeniden güçlü bir giriş yaptı. Özellikle 2022 ve 2023 yıllarında artan risk primleri ve yüksek sendikasyon maliyetleri nedeniyle zorluk yaşayan bankalar, 2024’ün son döneminde daha uygun maliyetler ve düşük risk ortamında borçlanma hacimlerini önemli ölçüde artırdı. Dolar bazlı sendikasyon yenileme oranı %139’a, Euro bazlı yenileme oranı ise %112’ye, çıkılan sendikasyon sayısı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre %67 arttı.

GARANTİ BBVA'DAN AÇIKLAMA

Garanti BBVA Genel Müdürü Mahmut Akten, ‘Bankacılık Söyleşileri’ etkinliğinde yaptığı açıklamada, ABD'deki politik değişimlerin ve Avrupa'daki ekonomik durumun, 2025 yılı itibarıyla küresel ekonominin yönünü belirleyecek önemli etkenler olacağını vurguladı. Akten, “Trump'ın uygulamak istediği maliye politikası enflasyon görünümünü etkileyecek. Bu durum, özellikle 2025’in ikinci yarısında ABD Merkez Bankasının (Fed) para politikasında gevşeme için daha temkinli bir yaklaşım sergilemesine yol açabilir.” dedi.

Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurulu (KGK), büyük ve orta boy işletmelerin finansal raporlama standartlarına, kripto varlıkların ölçümü ve sınıflandırılmasına ilişkin muhasebe ilkeleri ekledi. Düzenleme, Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yapılan düzenleme ile finansal raporlama standartlarına kripto varlıklar ve dijital varlıklar tanımları eklendi. Bu çerçevede, kripto varlıkların muhasebeleştirilmesi, sonraki ölçümü ve sunumu, varlıklarda değer düşüklüğü gibi hususlar detaylandırıldı.

MERKEZ BANKASI'NIN İSTATİSTİKLERİNE GÖRE...

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) yayımladığı haftalık menkul kıymetler istatistiklerine göre, yabancı yatırımcılar 13 Aralık haftasında 318,7 milyon dolarlık hisse senedi alımı gerçekleştirdi. Bu, 5 Nisan haftasından bu yana kaydedilen en yüksek hisse senedi alımı oldu. Yabancılar aynı hafta 243 milyon dolarlık tahvil satışı gerçekleştirdi.
Kaynak: Fintables