200 tonluk gizli altın satışı

İran’a uygulanan yaptırımlar sonrasında Türkiye İran arasında altın ticareti gündeme oturmuştu.

Dış ticaret verileri arasında önemli bir kalem haline altın ithalatı dünyanın gözünün Türkiye'ye dönmesine neden oldu.

800 milyar dolarlık Türkiye’nin 2013’te ekonomi bakanlığını üstlenen Zafer Çağlayan döneminde yapılan satışların sonuçlarının olumlu olmadığı da görülüyor. Türkiye ekonomisinde enflasyon yükselirken, büyüme yavaşladı ve Türk lirasında değer kaybı yükseldi.

Bloomberg’de yer alan haberde ticaret sonrasında finansal sağlık konusunda endişelerin arttığına dikkat çekildi.

Türkiye bu dönemde mal hizmet ve sermaye ithalatına devam ederken, Ekim ayında CNBC’nin Çağlayan ile yaptığı röportajda uçurumun sürdürmez olduğunu hükümetin bunu kapatmak için yeni adımlar atabileceğini kaydetmişti.

Çağlayan’ın açıklamalarında yer vermediği konu ise ihracatı güçlendirecek operasyonun alsında bir önce başlamış olduğuydu. Bloomberg haberine göre Zafer Çağlayan tapelerinin çıkması üç hafta önce ihracatın aylık bazda 1 milyar dolara yükseleceğini açıklamasına dikkat çekildi. Erdoğan ile iki saatlik toplantı sonrasında bu açıklama gelmişti.

Sürece dahil olan İran doğumlu iş adamı Rıza Sarraf eşsiz yöntemleri ile İran yaptırımları delindi. Türk hükümetinin ekonomik dengeyi sağlayabilmesi için anahtar haline gelen altın satışı Sarraf’ın çalışmaları ile yapılmış oldu. Türkiye ekonomisinin altın transferi ile hızlı yükseliş yapan ticareti dikkatleri üzerine çekmeye başladı. 2011’de 35 milyon dolar olan ihracat 2012’de 6.5 milyar dolara sıçradı. GlobalSource danşmanı Atilla Yeşilada’nın konu ile ilgili olarak Bloomberg’e yaptığı değerlendirmede yaşanan hızlı artışın Türkiye ticaret figüründe bozulmaya neden olduğunu belirtti. Ekonominin olduğundan yapay olarak daha güçlü hale getirildiğini kaydeden Yeşilada, bu konuda Çağlayan’ın motivasyonunun ne olduğunu anlamanın da zor olduğunu belirtti. Buna karşılık altın ticaretinin önemli savunucularından biri haline gelen Çağlanyan’ın bu hamlesinin ekonomik duyarlılıktan uzak olduğuna da vurgu yaptı. Güçlü ekonomilerde görülen bir durum olmadığını kaydeden Yeşilada, İran’a altın ticareti ile ilgili tatmin edici bir açıklamanın da gelmediğine dikkat çekti.

Çağlayan’ın ve ortaklarının gizli çabaları sayesinde Gana’dan Çin’e uzanan bir ağ kurularak tonlarca atının yer değiştirdiği hakkında yapılan soruşturmalar ile ortaya çıktı. İran parasının Türk bankaları ile kurtarılması Dubai güzergahının da kullanılması ile başarı olarak lanse edildi.

Temmuz 2013’te ABD’nin İran yaptırımlarının sıkılaştığı dönemde de Sarraf ve ortaklarının çalışmaları devam etti. Binlerce tonluk altın bazen de hayali olarak transfer edildi.(THE LİRA)