22 Kasım önemli ekonomi başlıkları: Merkez Bankası faiz kararını duyurdu, BIST-100 yükseldi

Türkiye'de ve dünyada ekonomik gelişmeler devam ediyor. TCMB, dünkü Para Politikası Kurulu toplantısında faizi değiştirmedi ancak karar metninde ilk kez gevşemeye yönelik sinyaller verdi. BIST-100 endeksinde metnin ardından alımlar hızlandı. Endeks, 3,72 artışla 9.367,77 puan seviyesine yükseldi.

İş Bankası CEO’su Hakan Aran, Antalya’da düzenlenen toplantıda ekonomiye dair kritik mesajlar verirken 2025 öngörülerine ilişkin detaylar paylaştı. Aran, “Yüzde 50’lik faiz yükü ekonomiyi zorluyor, böyle bir indirim ekonomiye nefes aldırır" dedi.

Rusya Devlet Putin, Ukrayna’nın Batı destekli füze saldırıları sonrası yaptığı açıklamada, Batı’yı küresel çatışmayı kışkırtmakla suçladı. Rus televizyonları, dün gece yayın akışını keserek herhangi bir duyuru yapmadan Putin’in açıklamasını yayımladı.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), zorunlu karşılıklar ve TL mevduat hedeflerinde sadeleşme yönünde adımlar attığını duyurdu. Yeni düzenlemelere göre, kısa vadeli TL mevduat için zorunlu karşılık oranı %15'ten %17'ye çıkarılırken, yabancı para mevduatlar için TL cinsinden tesis edilmesi gereken oran ise %5'ten %4'e indirildi.

BUGÜN NELER OLACAK?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, kasım ayına ilişkin finansal hizmetler istatistikleri ve finansal hizmetler güven endeksini açıklayacak.

Türkiye İstatistik Kurumu, 2023 yılı dolaylı AR-GE teşvikleri istatistiklerini ve bu yılın üçüncü çeyreğine ilişkin iş gücü girdi endekslerini yayımlayacak.

Ford Otosan, hisse başı net 12,82 TL temettü dağıtacak.

MERKEZ BANKASI KARAR METNİNDE NELER SÖYLEDİ?

TCMB Para Politikası Kurulu (PPK), kasım toplantısında politika faizini beklentilere paralel olarak %50 seviyesinde sabit tuttu. Böylece Merkez Bankası, art arda 8 aydır faiz oranlarında değişikliğe gitmedi. Ancak karar metninde yapılan dil değişiklikleri, faiz politikası ve enflasyon görünümü açısından yeni mesajlar içeriyor.

Yurt İçi Talep ve Enflasyon: Önceki metindeki "yurt içi talebin yavaşlamaya devam ederek enflasyondaki düşüşü destekleyici seviyelere yaklaştığını ima etmektedir" ifadesi, bu ay "seviyelere geldiğini" şeklinde revize edildi. Bu, talepteki yavaşlamanın enflasyon üzerindeki etkisinin belirginleştiğine işaret ediyor.

Hizmet Enflasyonu: Daha önce kullanılan "Hizmet enflasyonundaki iyileşmenin son çeyrekte gerçekleşmesi beklenmektedir" ifadesi yerine, "Hizmet enflasyonunda iyileşmeye dair sinyaller belirginleşmiştir" denilerek, bu alanda olumlu bir gelişme vurgulandı.

Gıda Enflasyonu: Metinde ilk kez, "Geçici arz koşullarına bağlı olarak işlenmemiş gıda enflasyonu yüksek seyrini sürdürmektedir" ifadesi yer aldı. Bu, gıda fiyatlarının enflasyon üzerindeki baskısının devam ettiğine işaret ediyor.

Enflasyon Riskleri: Önceki metindeki "Enflasyondaki iyileşmenin hızına dair belirsizlik ise son dönemdeki veri akışı ile artmıştır" ifadesi, bu toplantıda "Enflasyon beklentileri ve fiyatlama davranışları iyileşme eğilimi sergilemekle birlikte, dezenflasyon süreci açısından risk unsuru olmaya devam etmektedir" şeklinde değiştirildi. Bu, iyileşmeye rağmen risklerin sürdüğünü gösteriyor.

Maliye Politikasının Rolü: İlk kez, "Maliye politikasının artan eşgüdümü de bu sürece önemli katkı sağlayacaktır" ifadesiyle, maliye politikalarının dezenflasyon sürecine katkısına vurgu yapıldı.

Politika Faizi ve Dezenflasyon Süreci: Karar metnine eklenen "Bu doğrultuda, politika faizinin seviyesi, enflasyon gerçekleşmeleri ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak şekilde belirlenecektir" ifadesi, faiz indirimi başlasa bile parasal sıkılaşmadan taviz verilmeyeceğini gösteriyor.

BIST 100 ENDEKSİ YÜKSELDİ

BIST-100 endeksi, gelen PPK metninin ardından dün güçlü bir performansla %3,72 artışla 9.367,77 puan seviyesine yükseldi. Toplam işlem hacmi 103,4 milyar lira olurken, bankacılık ve holding endeksleri sırasıyla %6,78 ve %3,76 oranında değer kazandı. Tüm sektörler yükseliş kaydederken, en fazla artış %9,09 ile madencilik sektöründe gerçekleşti.

İŞ BANKASI CEO'SUNDAN KRİTİK AÇIKLAMALAR

İş Bankası CEO’su Hakan Aran, Antalya’da düzenlenen toplantıda ekonomiye dair kritik mesajlar verirken 2025 öngörülerine ilişkin detaylar paylaştı. Aran, faiz politikasında aralık ayında 2,5 puanlık bir indirimin masada olabileceğini vurgulayarak, “Yüzde 50’lik faiz yükü ekonomiyi zorluyor, böyle bir indirim ekonomiye nefes aldırır" dedi. 2025’e yüzde 44 enflasyon ve yüzde 47,5 faiz oranı ile başlanmasını beklediğini ifade eden Aran, enflasyonun 2025 yılında yüzde 24-25 bandına gerileyebileceğini ifade etti. Aran, faiz indirimiyle birlikte konut piyasasında patlama beklemediğini, sıkılaştırma politikalarının devam edeceğini belirtti. Bankacılık sektörüne ilişkin ise “Net faiz marjları sıfır seviyesinde, mevcut konjonktür kârlılık için uygun değil” dedi. Bankaların ekonomideki dengelenme sürecinde üzerlerine ciddi bir yük aldığını vurguladı.

FAİZ İNDİRİMİ İÇİN BEKLENTİLER ARTTI

Faiz indirimleriyle birlikte yabancı yatırımcıların 2025’te Türk tahvillerine yönelmesini beklediğini belirtti. Özellikle 2 ve 5 yıllık tahvillerin ilgi görebileceğini ifade etti. Swap limitlerinin enflasyon kontrol altına alındıktan sonra artırılabileceğini belirten Aran, sıcak para risklerine karşı temkinli olunması gerektiğini vurguladı. Aran, enflasyon muhasebesi ile ilgili de konuştu. Bankacılık sektöründe vergilerin enflasyon muhasebesi olmadan ödendiğini vurgulayan Aran, “Biz vergileri enflasyon muhasebesiz olarak ödüyoruz. Buna 2025 yılında da devam edeceğiz. Bu nedenle enflasyon muhasebesine geçmemizin bir anlamı yok. 2 iş yapmış olacağız. Teknik olarak fazladan bir süreç yaşanacak. Mevcut sistemin devam etmesi ve geçişin bankalar için 1 yıl ötelenmesi mümkün olabilir” dedi.

PUTİN'DEN BATI'YA SUÇLAMA

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın Batı destekli füze saldırıları sonrası yaptığı açıklamada, Batı’yı küresel çatışmayı kışkırtmakla suçladı. Rus televizyonları, yayın akışını keserek herhangi bir duyuru yapmadan Putin’in açıklamasını yayımladı. Bu açıklama, bir süre sonra Kremlin’in internet sitesinde de paylaşıldı. Putin, Ukrayna’nın ABD yapımı ATACMS ve İngiltere yapımı Storm Shadow füzeleriyle düzenlediği saldırıların ardından Rusya’nın Güney Makine İmalat Tesisi’ne Oreşnik hipersonik balistik füzesiyle yanıt verdiğini belirtti. Oreşnik’in modern hava savunma sistemlerince engellenemediğini vurgulayan Putin, bu füzelerin ABD’nin füze konuşlandırma planlarına bir karşılık olduğunu ifade etti.

ABD VE NATO'YA YÜKLENDİ

Putin, ABD ve NATO’nun Ukrayna’daki çatışmayı küresel bir nitelik kazandırdığını iddia ederek, Ukrayna’nın Batı füzelerini kullanmasının bu silahların üretildiği ülkelerin doğrudan katılımı olmadan mümkün olmadığını söyledi. ABD’nin orta ve kısa menzilli füzelerin sınırlandırılmasına ilişkin anlaşmadan çekilmesini bir hata olarak nitelendiren Putin, Rus topraklarına yönelik saldırıların devam etmesi durumunda misilleme yapacaklarını ve Rusya’nın askeri operasyonlarının planlandığı şekilde sürdürüleceğini belirtti.

RESMİ GAZETE'DE YAYIMLANDI

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), zorunlu karşılıklar ve TL mevduat hedeflerinde sadeleşme yönünde adımlar attığını duyurdu. Resmi Gazete'de yayımlanan yeni düzenlemeyle TL mevduat ve yabancı para (YP) mevduatlar için zorunlu karşılık oranlarında değişiklik yapıldı. Yeni düzenlemelere göre, kısa vadeli TL mevduat için zorunlu karşılık oranı %15'ten %17'ye çıkarılırken, yabancı para mevduatlar için TL cinsinden tesis edilmesi gereken oran ise %5'ten %4'e indirildi. Zorunlu karşılık düzenlemeleri, 6 Aralık 2024 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanacak.

S&P RİSK TRENDİNİ GÜNCELLEDİ

S&P Global Ratings, Türkiye’de dış dengesizliklerin azalmasının Türk bankaları için ekonomik riskleri hafiflettiğini belirtti. Kurum, yayımladığı yeni raporunda ekonomik ve sektörel risklere dair değerlendirmelerde bulundu ve risk trendlerinde değişikliklere gitti. Raporda ekonomik risk trendi "pozitiften durağana", sektörel risk trendi ise "durağandan pozitife" revize edildi. Bu değişiklik, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) uyguladığı sıkı para politikasına bağlandı. Raporda, bu politikanın kredilerde yavaşlama, enflasyonun düşüşü, Türk lirasındaki istikrar ve dış hesaplarda yeniden dengelenme sağladığı ifade edildi.

YABANCILARIN İLGİSİ ARTTI

Haftalık menkul kıymet istatistiklerinde yabancı ilgisi gözlemliyoruz. Yabancıların tahvil alımı son dokuz haftanın zirvesine ulaşarak 1,6 milyar dolar oldu. Hisse senedi piyasasına baktığımızda, yabancı yatırımcıların piyasa fiyatı ve kur etkilerinden arındırılmış verilere göre 138,6 milyon dolarlık alım yaptığı görüldü. Bu durum, hisse senetlerinde bir süredir hakim olan satış trendinin ardından yabancı ilgisinin yeniden canlandığına işaret ediyor.

32 YILIN EN DÜŞÜK SEVİYESİNDE

ABD'li doğalgaz üreticileri, sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) ihracatına yönelik artan talebin, 2025'te üretim artışını desteklemesini bekliyor. Enerji Bilgi İdaresi'nin (EIA) son raporuna göre, 2024 yılında üretimin bir miktar düşmesi beklenirken, 2025'te üretim seviyelerinin yeniden toparlanacağı öngörülüyor. Louisiana’daki Henry Hub benchmark spot fiyatlarının 2023'te 32 yılın en düşük seviyesine gerilemesiyle birçok üretici, arzı kısmıştı. Ancak analistler, artan LNG ihracat talebinin önümüzdeki yıl gaz fiyatlarını 2024 seviyelerine kıyasla %40'tan fazla artıracağını tahmin ediyor.

GÖREVİNİ BIRAKIYOR!

SEC Başkanı Gary Gensler, 20 Ocak 2025'te görevini bırakacağını açıkladı. Gensler, 2021 yılında GameStop piyasa olaylarının ardından SEC Başkanlığı görevine başlamış ve görev süresi boyunca sermaye piyasalarının düzenlenmesi ve yasaların uygulanmasında önemli rol üstlenmişti. Gensler, özellikle kripto para endüstrisine yönelik sert yaklaşımı nedeniyle sık sık eleştirilerin hedefi oldu. Gensler, başkanlık döneminde kripto borsalarına karşı dolandırıcılık, kayıt ihlalleri ve diğer usulsüzlükler nedeniyle birçok dava açmış, bu da kripto ekosisteminde tepki çekmişti. Trump, seçim kampanyası sırasında Gensler'i ilk iş olarak görevden alacağını açıklamıştı.

DÜŞÜŞ GÖRÜLÜYOR

Çarşamba günkü bültenimizde carry pozisyonlanmasında değişiklik olduğunu ve bazı TL long pozisyonların kapandığından bahsetmiştik. TCMB rezervlerinde bu etkiyle kısmi düşüş görüyoruz. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) brüt rezervleri bir önceki hafta 157,3 milyar dolarken, 15 Kasım itibarıyla 156,7 milyar dolara geriledi. Net rezervler, aynı dönemde 60,7 milyar dolardan 59,3 milyar dolara düştü. Swap hariç net rezervler ise bir önceki hafta 45,1 milyar dolarken, 15 Kasım haftasında 44,3 milyar dolar seviyesinde kaydedildi.
KAYNAK: Fintables