Asya-Avrupa navlunlarına yüzde 50 zam geliyor

Dünyanın en büyük ticaret hattında düzenli konteyner servisi veren gemi operatörleri, kayıplarını telafi etmek için 1 Kasım’dan itibaren taşıma ücretlerine yüzde 50’ye varan zam yapacak. Uzakdoğu-Avrupa ticaret rotasında yeni bir fiyat savaşı yaşanabilir. Uzakdoğu hattında servis veren 20 konteyner operatörü zararlarının önüne geçmek için kapasite azaltma ve taşıma ücretlerini yüzde 50 artırmayı planlıyor.

Konteyner marketinde oluşan gemi arzı, yeni siparişleri bıçak gibi kesti. 2008’de yüzde 57 olan yeni gemi sipariş defterinin filoya oranı, Eylül 2012’de yüzde 22’ye geriledi. Fakat buna rağmen filonun büyümesinin önüne geçilemedi. Alphaliner’ın verilerine göre; 21 operatörün son dört yılda teslim aldığı yeni gemiler, pazarda 3.5 milyon teu ilave kapasite yarattı. En büyük kapasite artışı dünyanın en büyük ticaret rotasında oldu. Konteyner operatörleri teslim aldıkları 11 bin ve 13 bin teu kapasiteli gemileri bu hatta servise aldı. Oluşan arz fazlalığı Avrupa-Uzakdoğu rotasındaki taşıma ücretlerinin Mayıs’tan buyana yüzde 40 oranında düşmesine neden oldu.

Maersk, MSC ve CMA CGM gibi dünyanın en büyük operatörlerinin de içinde olduğu 20 armatörlük şirketi zararları telafi etmek için 1 Kasım’dan itibaren yeni zam yapacak. Plana göre Asya-Avrupa hattında 20’lik konteyner başına 500, 40’lık konteyner başına ise bin dolar zam yapılması öngörülüyor. Çünkü Avrupa rotasındaki fiyat savaşı, temmuzda bin 800 dolar olan 20’lik konteyner (teu) taşıma ücretini ekimde bin 150 dolara gerilemesine neden oldu. Maersk, MSC ve CMA CGM, Asya-Avrupa rotasındaki haftalık konteyner trafiğinin yarısına sahipler. Bundan dolayı bazı armatörler servislerden kar edebilmek için hatta aşırı kapasitenin de düşürülmesi gerektiğini belirtiyor.

DVB, Maersk’in son altı ayda Asya rotasında kapasitesini yüzde 6.5 oranında azaltmasına rağmen, MSC’nin aynı dönemde kapasitesini artıran tek firma olduğuna dikkat çekti. DVB’ye göre navlunların işletme maliyetlerinin üstüne çıkması için, zamların yanında, kapasite azaltma, düşük hızda gitme ve gemi teslimatlarının ertlenmesi gerekiyor. Operatörlerin piyasadaki gemi arzını azaltma girişimi, boşta bekleyen gemi filosunu artırıyor. Alphaliner’ın verilerine göre boşa çekilen tonaj miktarı ekim başında yarım milyon teu’yu aştı.

Bugün arz fazlasıyla zor günler geçiren operatörlerin en büyük korkusu ise gelecek yıl filoya girmesi beklenen 1 milyon teu’luk kapasite. Çünkü 21 konteyner operatörünün toplam yeni gemi yatırımı 25 milyar doları buluyor. Filoya katılacak bu ilave tonajın doğru kullanılmaması halinde yeni bir fiyat savaşı yaşanabilir.