Bakan Nebati açıkladı: 'Enflasyonu döviz kuru yükseltti'
15.04.2022 15:13
İçerik devam ediyor
Önerilen Videolar
İçerik devam ediyor
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Samsun’da “İş Dünyası Buluşması” programında konuştu. Bakan Nebati enflasyon ve döviz kuruyla ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Enflasyonun küresel kaynaklı bir problem olduğunu söyleyen Nebati, "Bizim özgüvenimiz yüksek, ne yaptığımızı biliyoruz. Bu işin üstesinden de geleceğiz" dedi.
Ekonomik açıdan oluşan olumsuzlukları ve karamsar tabloyu yıkacaklarının altını çizen Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, “İnsanımızı korkuya ve paniğe sevk etmeye çalışan korkudan beslenen bu çevrenin artık bir şeyi bilmesi gerekiyor. Hangi algı operasyonlarını, spekülatif cambazlıklarınızı yaparsanız yapın ne yüreğimizdeki memleket açlığını ne de gözümüzdeki ışığı söndürebilecek nefese sahip olamayacaksınız. Hiçbir zaman da bunu başaramayacaksınız. Bunların cız vız nefesleri ülkemize olan açlığımızı daha da korlaştırır. Onların gözünde ekonomi bir takım grafiklerden, istatistiklerden ve ezberlenmiş hazır formüllerden ibarettir. Unuttukları bir şey var. Bunların yanında ekonominin ve ekonomiyi yöneten paydaşlarının başta kendileri olmak üzere ülkelerine olduğu güvendir. Bu özgüven meselesidir. Özgüvenimizle, hedeflerimizdeki istikrarlı duruşumuzla bütün olumsuzlukları ve karamsar tabloyu yıkacak güce sahibiz. 2 yıl önce gene başta sosyal medyada önlerine akademik titrleri olanlar, kendilerini finansın dâhisi hissedip sununlar, bu ülkenin en akıllı olduklarını ilan edenler, ulusal ve uluslararası ortaklarıyla küresel krizin bütün dünyayı sardığı bir ortamda Türkiye’nin en çok göreceğini iddia edenler vardı. 2 yıl önce Mart ayında ülkemiz ve dünya kapanmaya başladığında karamsar tabloyu öyle bir yaydılar ki 2020 yılı Türkiye’nin yıkılış yolu olacak. Özgüven, vatanına, bayrağına, milletine, topraklarına, iş insanlarına ve çalışanlarına güven duyanlar kulaklarını tıkadılar e işe koyuldular. Hükümet ekonomi yönetimi her türlü tedbiri aldı. 2020 yılında Türkiye Çin’den sonra büyüyen bir ülke oldu. Bunlara rağmen. Dünya ne oldu? Küçüldü” diye konuştu.
Şu andaki sorunun enflasyon olduğunu ve üstesinden geleceklerini vurgulayan Bakan Nureddin Nebati, “Aynı kişiler 2021’de de açık arttırmaya girdiler. Ülke pandemi sürecinden çıktığında büyük bir işsizlikle karşı karşıya kalacak, fabrikalar kapanacak diye karamsar bir tabloyu öne serdiler. Dünya tek haneli büyürken Türkiye yüzde 11 ile bir büyüme sağladı. İşsizlik oranı patlayacak, 20’lere çıkacak diyenler, işsizlik oranı da 10,7’ye düştü. Kulağını korkaklara, her şey kötü olacak diyenlere, büyük bir ülkeyi görmezden gelenlere verenler kaybetti. Makro ekonomik göstergeleri görmezlikten gelenler, üretimdeki çeşitliği görenler kazandı. Merak etmeyin biz kazanıyoruz, siz kaybediyorsunuz. Bu ülke size de bakar. Bu ülke ile beraber herkes büyüyecek. Büyümeye de devam edeceğiz. Bizim önümüzü kimse kapatamaz. Aynı karamsarlar yine başladılar. Dünya problemlerle karşı karşıya kalıyor. Karadeniz’in kuzeyinde savaş var. Emtia, petrol, enerji, gıda fiyatları almış başını gidiyor. Sonuç dünyada, Avrupa’da, ABD’de son 5 yıllar diye başladılar son 70 yılın enflasyon rakamlarıyla karşı karşıya kalan ülkeler var. Ortada dünya ve Türkiye açısından ciddi bir problem var. Ne diyorlar; yandık, bittik, öldük. Kim diyor? Önünde önemli akademik titri olanlar, muhalefetin önde gidenleri, ülkenin akıllıları. Nerede konuşuyorlar, televizyonlarda. İş dünyasına sesleniyorum kapasite kullanım oranı yüzde 80’lerde, işsizlik oranı 10,7, ihracat oranımız 235 milyar dolarlarda, işinizi büyütmüyor musunuz, işleriniz iyi değil mi, ihracatta yarışa girmemiş misiniz, kazanmıyor musunuz, çalışanlarınızla paylaşmıyor musunuz? Bütün bunlar varken yandık bittik. Bu ülke yanmaz. Biz iyimseriz ama gözlerimizi kapatıp problemleri görmezden gelip, sorunları halı altına süpürenlerden değiliz. Her türlü sorun alanlarını halletmek için hep beraber kafa yoruyoruz. Sorunumuz ne? Makro ekonomik göstergeler kurun bu şekilde yükselmesini desteklemiyor. Göstergeler kurun bu noktalara gitmesini doğru bulmuyor. Aman vatandaşlar bunlara kulak vermeyin diyenler zarar gördü. Diyenler kimdi? Aynı güruh; ülke yandı, bitti, kül oldu diyenler. Şimdi kuru stabil hale geldi, kontrolümüz altında. Tam bu ülkenin beklediği öngörülebilir bir durumdayız elhamdülillah. Çözüldü mü bu iş, çözüldü. Sorun ne? Sorun enflasyon. Bir taraftan dünyadan kaynaklanıyor. İkincisi 2018’den beri döviz kurunun oynak olması, yükselmesi bütün bunlar enflasyon ile birleşince bu dönemde yurt dışındaki fiyatlarla birleşince enflasyonun artmasına sebep oldu. Bizi üzüyor mu, üzüyor. Bunu bir sorun alanı olarak görüyor muyuz, görüyoruz. Ama bildiğimiz bir şey var. Samsun’daki özgüven ruhu bizim ruhumuzdur. Bizim özgüvenimiz yüksek. Ne yaptığımızı biliyoruz. Bu işin de üstesinden geleceğiz. Birkaç ay önce söylemiştim. Sosyal medyadan yaygara yapanlara enflasyonla ilgili konuşacaksınız. Elinizde bir oyuncağınız var. Ama bu işten toplum anlamında zarar görecek kim varsa bunlara zarar verdirmeden yolumuza devam edeceğiz. 20 yıldır bu ülkeyi yönetiyoruz. 20 yıldır bu ülkede yaşanan değişim, gelişimi hepimiz yaşıyoruz. Evimizden, işimize, hastanemizden yolumuzdan okullarımıza kadar bu değişimi yaşıyoruz” şeklinde konuştu.
İşsizlik oranını tek hanelere çekeceklerini belirten Nureddin Nebati, “Dünyanın tamamının neredeyse etkilendiği hemen kuzeyimizde meydana gelen bu sorunu çözecek olan kim? Diplomasi önderliği yapan, Rusya ile Ukrayna arasında her türlü uzlaşmanın sağlanması için elindeki tüm imkanları kullanan Türkiye, Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan. Bu bir liderliktir. Dünyaya güçlü olmanın, sorunların üstesinden gelmenin, olayların insancıl ve adaletli bir şekilde bakmanın tam bir tezahürüdür. Gözlerinizi kapatın cumhurbaşkanımızın olmadığı, bu problemlerle kim nasıl hareket edecekti. Çözüm üreten, sorunların üstesinden gelen Türkiye Allah’ın izniyle bu enflasyonun üstesinden de gelecek olan gene Türkiye ve bizleriz. Biz yolumuza yürümeye devam edeceğiz. Güvenimiz yolumuz tamam. Borsa İstanbul her gün rekor kırıyor. Borsada da işler iyi. Büyüme, öncü göstergeler birinci çeyrekte de aynı performans ile yoluna gittiğini devam ediyor. İşsizliği de inşallah tek haneli seviyeye getirmiş olacağız. Geçen yıl 30 milyon turist geldi. 24,5 milyar dolarlık gelirimiz oldu. Bu yıl inşallah turist sayısındaki artış ve gelirimiz artarak devam edecek. Rusya’dan turizm ile ilgili sıkıntımız var ama hemen alternatif pazarlara yöneldik. Oradaki eksiliği giderek önemli bir turizm gelirini bekliyoruz” ifadelerini kullandı.
Samsun’dan iş adamlarına kredi müjdesi de veren Bakan Nebati şöyle devam etti:
“Cumhurbaşkanımız iş adamlarına müjde açıkladı. Samsun’daki müjdemiz Cumhurbaşkanımızın ifade ettiği 150 milyar liralık ve yüzde 9’a kadar faiz oranı ile enflasyonun yüksek seyrettiği dönemde Türkiye ekonomisinin modeline uygun bir şekilde üretim, ihracat, turizm, teknolojik alanlarda yatırım yapacak tarım da dahil olmak üzere kim varsa önlerine bunları sunuyoruz. 150 milyar en son neyi açıklamıştık, KGF 60 milyar lira. Veriyoruz, yüzde 70’i KOBİ’lere gitmek üzere ciddi bir şekilde şu ana kadar da 45 milyar lirası kullandırılmış iyi bir performans ile gidiyoruz. Üretim odaklı, imalat odaklı, yatırım odaklı teşviklerimizi veriyoruz. Şimdi 150 milyar liralık kısmın 100 milyar lirası ihracat ve ithal ikamesine dönük yatırımlara verilecek. Lütfen yatırım yapın. Yatırımlara devam. Ucuz kredi veriyoruz, çok ucuz. Niye, çünkü biliyoruz. Eski yok, yeni uygulamalara bakın. Enflasyonun altında bir kere, çok çok altında. Yüzde 9’a varan. Kalkınma bankamız ve kamu bankalarının iş birliği ile bu imkanları kullandıracağız. 50 milyar lirasını da turizm ve döviz getirici firmalara kullandırılacak. Bu krediler amacımız belli. Türk Lirasına güvenin. Türk Lirası ile işlem yapın. Yüksek oranlı bir enflasyonda iş dünyasına net olarak sesleniyorum. Bu güne kadar enflasyonun kat ve kat altında esnafımızdan KOBİ’lerimize, KOBİ’lerden büyük işletmelere kadar bu oranlardan yatırım yapabildiniz mi? Yüzde 9’dan bahsediyorum. Kim yapacak bu yatırımları siz (iş insanları) yapacaksınız. Yaptığını yatırımlar ile işsizlik düştü. Göreceksiniz hızlı bir şekilde tek rakamlı işsizliğe doğru gidiyoruz. Çarklar dönüyor, işler iyi elhamdülillah. Bu verdiğimiz kredileri sıkı bir şekilde takip ediyoruz. Al parayı dövize git, yata, kata altına değil, istihdam oluşturacak yerlere götüreceksiniz. Proje bazlı çalışıyoruz, selektif kredi anlayışını net olarak uyguluyoruz ve asla taviz vermiyoruz. Şikayetler geliyor krediyi kullanamadıklarına dair. Kusura bakma üretim yapacaksan, ülkeye katma değer sağlayacaksan emrindeyiz. GES konusunda da önemli destekler vermeye devam ediyoruz. Yenilenebilir enerji anlamında güneşi kullanabilmek adına her türlü imkanı sunduk. Bunu da yapın ve yapmaya devam edin.”
Türk Lirası ile iş yapılması çağrısında bulunan Nureddin Nebati, “Türk Lirasına güvenin. Türk Lirası işe iş yapın. Bu ülke Türk Lirasına olan güveni yakalayan bir sürece girdik. Bundan sonra bütün yatırımcılara sesleniyorum. Döviz ile işlem yapmaktan vazgeçin. Ülkemizdeki tüm paydaşlarımıza sesleniyorum. Ülkenize ve paranıza güvenin. Paranız üzerine işlem yapın. Hem finansal alanı düzenlemiş olalım hem Türk Lirasını daha kuvvetli bir şekilde kullanabilir hale getirelim. Onun için yatırım taaddüt avans kredisi, ihracat ve ithalat için; yatırım taaddüt avans kredisi verecek olup bu kredi 2 yıl ödemesiz, en az 3 en fazla 10 yıla kadar vade seçenekleri ile programa katılan yatırım kalkınma bankası ve kamu bankaları üzerinden olacak. Alın ve yatırım yapın. Bizim yatırıma yapacak imkanlarımız sınırsızdır. Yeter ki yatırım yapın. Biz 2023’e farklı bir hava ile gireceğiz. 2023’te verdiğimiz bu kredilerin hızlı bir şekilde döndüğünü ve işlerin açıldığını zaten biliyoruz. 2023’te Karadeniz gazının ilk vanasını çevireceğiz. TOGG denemesini yaptık. Yollarda göreceksiniz. Akkuyu Nükleer Santralini birinci ünitesini açmış olacağız. 2023’ü 2023’ün ruhuna layık bir şekilde karşılayacağız. 2053’te çocuklarımıza çok farklı bir ülkeyi, güçlü, lider bir ülkeyi bırakacağımızdan da özgüvenimizle, inancımızla, ruhumuzla tam bir şekilde adeta iman etmişiz. Kulaklarınızı yandım, bittim öldüme değil, istikametinizi ülkenin geleceğine bağlayın. Göreceksiniz ki aldığınız istikamet en doğru istikamet olacaktır. Her sancılı geçişin sonu hep berekettir” açıklamasında bulundu.
Dünyada yükselen enerji giderlerinden de bahseden Bakan Nebati şunları söyledi:
“Küresel enerji fiyatları artmış ve böylesine bir durumda biz olumsuz etkisini azaltacak tedbirler alıyoruz. Enflasyon az önce bahsettim; kuraklık ve artan savaşın patlak vermesi ile adeta dünyanın ve bu dönemin problemi haline geldi. Bunları aşa aşa yolumuza devam edeceğiz. Enflasyonla ilgili bu işi kalıcı olarak ortadan kaldıracağız. Lütfen beklentilerinizi buna göre oluşturun. Hesabınızı ve kitabınızı buna göre yapın. Bakın kur korumalı ile nasıl döviz kurları üzerinde oynaklığı kaldırdık. TL cinsi varlıklara ciddi bir şekilde eğilimi arttırdık. Bundan sonra alacağımız tedbirlerle de döviz kurlarında önemli bir oranda artışın olmadığını savaşta, görerek kanıtlamış olduk. Altın tasarruf sistemini kurduk. Çok iyi gidiyor. Bir rafineri bu işi yapıyordu. Şimdi 4 rafineri ve darphane dahil 5 tanesi çok ciddi bir şekilde bankacılık sektörüyle de, kuyum sektörü ile de iyi çalışarak her ay katlamalı şekilde bir sistemi yakalamış durumdadır. Altını da tasarruf sistemi olarak ekosistemini kurmuş durumdayız. Önümüzdeki süreçte gerek fiyat istikrar komitesi, gerek finansal istikrar komitesi, gerek gıda komitesi ile gerekse de EGK ile toplantıları sürekli bir hale güncelleme yaparak her türlü sorunun üstesinden gelecek adımlar atıyoruz. Şimdi ürün takibinin anlık olarak yapılmasına yönelik yeni bir dijital sistem kurulmasına karar verdik. Dijital sistem sayesinde fiyatların aşırı bir şekilde şişirilmesi, beklentiler oluşturulması, stokçuluk gibi her türlü eylemi ortadan kaldırılmasını sağlayacak ve paydaşlarla birlikte bütüncül bakış açısıyla adımlarımızı atıyoruz. Dün en son Tarım ve Orman ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile toplantılar yaptık. Tarımsal üretimin artırılması, arz güvenliğinin sağlanması ve muhtemel problemlerin izole edilmesi noktasında bir takım kararlar aldık. Enerji giderlerini azaltmaya yönelikte destekleri belirlemeye devam ediyoruz. Biliyorsunuz bazı bakliyat ürünlerine, yemlik ürünlere, karkas et ve yağlık bitkilere ihracat kısıtlaması getirdik. Bitkisel yağlarda 30 Haziran’a kadar gümrük bitkisini de sıfırladık. Gıda ürünleri, temel ihtiyaç maddeleri ve tarımsal sulamada ve meskenlerde kullanılan elektrikte KDV oranını düşürdük. Enflasyon ile mücadele timlerimiz birçok sektöre ilişkin yaptığı detaylı risk analizi çerçevesinde ülke genelinde denetimler yapmaya devam ediyor. Denetim planları doğrultusunda faaliyet alanları ile ciro büyüklükleri dikkate alınarak bakanlık risk analiz sonuçlarına göre belirlenen gıda, otomotiv, yağ, gübre, şeker, inşaat malzemeleri, alkollü içecek, tütün ürünler, sıvı yakıt, demir, çelik, tahıl, kahve ve canlı kümes hayvanları toptan ticareti gibi 30’ayakın sektörde faaliyet gösteren mükelleflerin ilgili adreslerinde saha denetimi çalışmasını icra ediyoruz. İş yerlerinde usulsüzler tespit edilen yerlerde cezai işlemler uygulanıyor. Şu ana kadar 40 bini aşkın işletmeye hazine ve maliye bakanlığı olarak ciddi ve ayrıntılı denetimleri yaptık.”
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati konuşmasını şöyle tamamladı:
“Enflasyonist baskı oluşturmadan üretimi ve istihdamı geliştirmeye, ihracat arttırmaya yatırımları destekleyecek kredi kullanımları da önceliyoruz. Son dönemlerdeki kredi büyümesinde ticari kredilerin sürükleyici bir rol oynamasını bu yaklaşımımız adeta teyit ediyor. Mart ayı itibariyle kur etkisinde arındırılmış ticari kredi büyümesi yıllık yüzde 20,1 iken tüketici kredilerinin büyümesi yüzde 16 seviyesindedir. Biz aslında hedefimize ulaşıyoruz. 2021 yılsonuna doğru toplam ticari kredilerdeki artış yüzde 6,5 olurken, imalat sanayilere yönelik kredi artışı yüzde 11,3 seviyesine gelmiştir. KGF kredilerine göre en çok ihracat ve üretime yönelik kullandırılmasını sağlayarak üretim ve ihracat kapasitemizi arttırmayı hedefliyoruz. Bu yolda hızlıca ilerliyoruz. Attığımız ve atacağımız adımlarla birlikte enflasyonu kıracak ve enflasyonu makul bir seviyeye getireceğiz. Terör örgütlerinin başını nasıl ezdiysek, fiyatlardaki yükselişin belini de aynı anlayışla ama ekonomik bir anlayışla paydaşlarımızla iş birliği yaparak biz kıracağız. Kuru nasıl kontrol altına aldıysak enflasyonun üstesinden biz geleceğiz.” (İHA)
