Çeyiz parası, ilk olarak 2008 yılında verilmeye başlandı. Daha çok devletin 2016 yılında uygulamaya koyduğu çeyiz hesabı hizmetiyle karıştırılan bu uygulama sadece anne ve babasını kaybetmiş herhangi bir sigortalı işte çalışmayan kadınlar için söz konusu oluyor.
Evlenme ödeneği, yaygın kullanımıyla çeyiz parası, yetim aylığı alan kadınların evlenmeleri sebebiyle kesilecek aylıklarına karşılık devlet tarafından bir defaya mahsus maaşlarının 24 katına kadar toplu para ödemesi yapılmasıdır.
Çeyiz parasını alabilmenin şartlarını şu şekilde sıralayabiliriz.
Anne veya babası vefat etmiş olan
Yetim aylığı bağlanmış olan
Erkeklerin çeyiz parasından yararlanması mümkün olmuyor. Sadece kadınlara sağlanan bir hak olarak düzenlenmiş.
Çeyiz parasının alınabilmesi için mutlak surette başvuru yapılması gerekiyor. Evlilik tarihinden itibaren beş yıl içerisinde, bu paradan faydalanacak olan kadınların ikametgâhlarının bulunduğu yerdeki il veya ilçe SGK müdürlüklerine başvurularını yapmaları gerekiyor. 5 yıl içerisinde başvuru yapılmaması halinde ise hak zaman aşımına uğruyor. Bir daha başvuru yapılamıyor.
Çeyiz parası başvurusunda gerekli olacak belgeler ise şöyle sıralanabilir.
Evlenme Cüzdanı
Evlenme ödeneği, yetim aylığının 12 veya 24 katı olarak hesaplanıyor. Şayet, yetim aylığı 4/C (emekli sandığı) kapsamında alınıyorsa, çeyiz parası aylık olarak alınan maaşın 12 katı, 4/A (SSK) veya 4/B (BAĞ-KUR) kapsamında alınıyor ise de 24 katı şeklinde hesaplanarak hak sahibine ödeniyor. Burada, hesaplamada kullanılacak olan maaş en son alınan yetim aylığıdır.
Hak sahiplerine çeyiz parasının ne zaman ödeneceğine dair net bir tarih söz konusu değil. Başvuru işleminin ardından evlenme ödeneğinin ne kadar sürede kişilerin eline geçeceği SGK müdürlüklerinin iş yoğunluğuna göre değişiyor.
Çeyiz parasının takibi e-devlet üzerinden sorgulanarak yapılabileceği gibi ALO 170 nolu hat aranarak da yapılabiliyor.
Merak edilen konulardan bir diğeri ise çeyiz parasının devlete geri ödenip ödenmeyeceğidir. Bu sorunun cevabı ebette ki hayırdır. Devletin sunmuş olduğu bu hizmet bir kereye mahsus olup geri ödemesi yoktur. Bir hak olarak düzenlenmiştir.
Çeyiz aylığı aynı zamanda, bu haktan faydalanacak olan vatandaşların yetim aylığını aldıkları banka hesaplarına toplu olarak yatırılır.
Yetim aylığının işsiz kız çocuğu ile anne arasında belli oranlarda paylaşıldığı durumlarda ise evlenen kız için belirlenen tutar, evlenme tarihinden itibaren annenin almaya devam edeceği yetim aylığından kesilir.