Emekli maaşları ile ilgili önemli bir detay daha ortaya çıktı. Tüm çalışanları ilgilendiriyor. Emekli maaşını arttırmak mümkün. SGK’lı olarak aynı anda iki işte çalışanlar için prim avantajından nasıl yararlanır? Emekli maaşı artar mı? İşte aynı anda iki iş yerinde çalışan ve emekli maaşı ile ilgili herkesi ilgilendiren o ayrıntı…
Bir kişinin birden çok işyerinde çalışmasında yasal bakımdan bir engel yokken, her iki işverenin de Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) prim ödeme zorunluluğu bulunuyor. İşçi kaç işyerinde çalışırsa çalışsın her ay 30 gün kabul edilir. Yani iki iş yerinde de 30 gün çalışmış olması prime 60 gün olarak yansımaz. Ancak sözleşmenizde bunu engelleyici bir durum varsa ya da iş yeriniz size izin vermemişse tazminatsız çıkartılma riskiniz de bulunuyor.
Takvim Gazetesi Ekonomi Müdürü Faruk Erdem’in haberine göre, iki ayrı işyerinde yatırılan primler günü 30 gün olarak değiştirmezken kazançları ise toplama çıkartacaktır. Yani bir iş yerinden 6000 bin lira diğerinden 5500 TL brüt ücret gösterilen bir işçinin prime esas kazancı 11 bin 500 TL olacak ve bu durum emekli maaşına olumlu katkı yapacaktır.
Burada unutulmaması gereken nokta prime esas kazancın alt sınırının asgari ücret (2022 yılı için 5004 TL) olduğu gibi üst sınırının da bunun 7,5 katı kadar olabileceğidir. Bu durumda iki ya da fazla işyerinden kazanç bildirilen kişi açısından prime esas kazanç 2022 yılı için toplamda 37 bin 530 TL'yi geçmemelidir.
EMEKLİ MAAŞI NASIL BELİRLENİR?
Emekli maaşı belirlenirken kişinin tüm çalışma hayatı boyunca SGK'ya bildirilen prime esas kazançları dikkate alınıyor. Dolayısıyla bu kazanç ne kadar fazla ise emekli maaşı da o kadar yüksek oluyor. Bu yüzden iki farklı yerden kazanç bildirilen bir sigortalının emekli maaşı da olumlu etkileniyor. Şu anda emekli olacak bir sigortalı açısından emekli maaşı hesaplanırken üç ayrı dönem dikkate alınıyor.
9 Eylül 1999 öncesi dönemde daha yüksek aylık bağlama oranı ve gösterge rakamları kullanılıyor. 9 Eylül 1999- 2008 arasında ise aylık bağlama oranları değişiyor ve güncelleme rakamları devreye giriyor. 2008 sonrasında ise yine büyüme rakamları ve enflasyon oranları ile aylık bağlama oranı birlikte kullanılıyor. Böylece üç ayrı hesap yapılıp toplandıktan sonra emekli maaşı belirleniyor. Bu yüzden emekli maaşını yükseltmek için kazançların de yüksek olması gerekiyor.
Özellikle yüksek maaş almasına rağmen SGK'ya asgari ücretten bildirilen çalışanların emekli maaşları düşük olmakta, alacakları tazminat rakamı da inmektedir. Bu yüzden gerçek maaşın bordroda olması ve SGK'ya bildirilmesi önem kazanmaktadır.
ÇOK PRİM İŞE YARAR MI?
Genelde çalışanların aklına takılan sorulardan birisi de çok fazla prim günü olmasının maaşı etkileyip etkilemeyeceği yönünde. Emekli maaşını belirlerken çok fazla prim günü olmasından ziyade yüksek kazanç gerekiyor. O yüzden asgari ücret ile çalışan birisinin 7000 günü olması yüksek kazancı olan birisinin 5000 günü olmasından daha az maaşa yol açabiliyor. Bu yüzden zaman zaman 'benim daha çok günüm var ama emekli maaşım düşük oldu' tepkileri ortaya çıkıyor. Burada kazanca bakmak gerekiyor.
