BİZE ULAŞIN
EYT son dakika haberleri araştırılıyor. Asgari ücret telaşı biterken, şimdi ise sırada EYT yasası var. Hükümetin temmuzdan beri çalışmalarını sürdürdüğü Emeklilikte Yaşa Takılanlar düzenlemesi için bugün tüm gözler Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a çevrilmişti. ‘EYT’de yaş sınırı olacak mı?’, 'EYT ne zaman açıklanacak?', 'Başvurular nasıl yapılacak?' soruları milyonlarca kişinin aklında... Yaş şartıyla ilgili bir paket hazırlandığını söyleyen Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, "Yaş aralıklarının maliyetleri ve yaş şartı olmaksızın EYT düzenlemesinin maliyeti hesaplandı. Kararı Cumhurbaşkanımız verecek" demişti. İşte EYT düzenlemesiyle ilgili detaylar...
Sosyal Güvenlik Başuzmanı İsa Karakaş, EYT ile ilgili soruları TRT Haber ekranında yanıtladı.
EYT başvuru sürecinin danışmanlık almadan kolayca yapılabileceğini belirten Karakaş, vatandaşların önünde bulunan 3 alternatifi şöyle anlattı:
"SGK dijital anlamda en gelişmiş sisteme sahip. e-Devlet üzerinden başvuru yapılabiliyor. Dijitali kullanamayanlar ise tek bir belge doldurup doğrudan teslim edebilir ya da postalayabilir."
Başvuru tarihinin emekli maaşını etkilemeyeceğinin altını çizen Karakaş, "Takvim zaten belli. Milletvekillerimizin tatile girmiş olması da bu durumu değiştirmiyor. 2023 yılı bütçesinden maaş alacakları için aralık ayında maaş almaları zaten mümkün değildi. Düzenlemenin Ocak ayında yürürlüğe girişi kesinleşmiş gibi. Ocak ayında dilekçe verildikten sonra maaş alınmaya başlanacak" diye konuştu.
Karakaş, normal emeklilikle EYT arasında maaş konusunda fark olmayacağını söyledi:
"EYT’liler arasında maaş bağlama sistemi bakımından bir fark yok. Biz buna karma sistem diyoruz. Emekli maaşları kazanca göre bağlanıyor. Elden maaş alanların emekli maaşı düşük olabilir."
EYT’liler arasında en mağdur olanlar günü eksik olanlar olduğunu söyleyen Karakaş şöyle devam etti:
"Bağ-Kur’luların primi yüksek. Erkeklerin 9 bin gün prim yatırması lazım. SSK'lı erkeklerin ise 5 bin gün prim yatırması lazım. Arada 4 bin gün fark var. Bağ-Kur'lular primini ödeyemediği için SGK onlar bazı fırsatlar sunuyor. Hükümetimiz şimdi çok güzel bir destek daha sunuyor. EYT'de işverenlere Kredi Garanti Fonu'ndan destek verilecek. Aynı olayın Bağ-Kur'lu vatandaşlara da sunulması lazım. Bakanımızın açıklamalarından Bağ-Kur'lulara kolaylık sunulacağı anlaşılıyor."
SGK’nın kuruluşundan itibaren hep kadınlara pozitif ayrımcılık yapıldığını anımsatan Karakaş, "Mesela Bağ-Kur’lularda kadınlar için 7 bin 200 prim günü erkekler için 9 bin. Kısmi emeklilik koşulları söz konusu olduğunda yaş şartı vardı. Kadınlarda eskiden 50 olan şart şimdi 58. Erkeklerde ise 60. Düzenleme kapsamında olursa kadınlar 50 yaşında erkekler ise 55 yaşında emekli olma seçeneğine sahip olacak. Kısmi emeklilik olursa kadınlarda sadece 5400 gün yeterli olacak" sözlerini kullandı.
"EYT'nin sisteme zararı ne kadar olur" sorusu üzerine Karakaş, "Bütüncül yaklaşımla ele alındığında daha sağlam bir sonuç elde edilecektir. Aylık bağlama oranı şu an yükseltilmiş olsaydı EYT’lilerin çoğu emekli olmazdı. Bizim sistem daha çok kazanç üzerine kurulu. Aylık bağlama oranını artıtrsak çoğu emekli sistemden zaten çekilir.
Çeyrek asra yaklaşan EYT sürecinde artık finale gelindiğini belirten Karakaş, "EYT’liler şartsız EYT istiyor. Biz biliyoruz ki bu grup homojen değil. Hepsine aynı formül olması söz konusu değil. Herkesin farklı şartları var. Biliyorsunuz daha önceden 3 farklı kurum vardı, dolayısıyla her kurumun mevzuatı ayrıydı. EYT öncesinde 2 emeklilik seçeneği vardı. Kısmi emeklilik, SSK'lıların 3600 gün primle emekliliği ve Bağ-Kur’luların 5400 gün primle emekliliği olacak mı konusunda endişeler vardı. Bakanımızın açıklamasıyla bunların kapsama dahil olacağı kesinleşti" sözlerini kullandı.
Yaş şartı olmaması halinde en erken emeklilik yaşının 43 olacağını belirten Karakaş, "Vatandaş işe girdiği zaman hakkı olanı istiyor. O zaman emekli sandığı, 25 yılı doldurana emeklilik hakkı veriyordu. Bizim emeklilik sistemimizle çok oynandı. Geçmiş yıllarda 38 yaşında bile emeklilik mümkün olabiliyordu. Yaş olayına gelecek olursak, EYT ile ilgili bir paket hazırlandı. Yaş aralıklarının maliyetleri ve yaş şartı olmaksızın EYT düzenlemesinin maliyeti hesaplandı. Kararı Cumhurbaşkanımız verecek" dedi.
EYT’ de en çok merak edilen bir diğer konu ise takvim. Geçtiğimiz hafta AK Partili vekiller Meclis'in 27, 28, 29 Aralık günlerinde tatil olmasını önerdi. AK Parti'nin önerisi, MHP'li milletvekillerinin desteğiyle kabul edildi. Meclis'teki yasama faaliyetleri 3 Ocak 2023’te yeniden başlayacak. Bu gelişme ile yılsonuna kadar ‘masadan kaldırılması’ beklenen EYT düzenlemesinin 2023’e sarkabileceği yorumları yapılmıştı.
Kabine Toplantısı’nın ardından açıklamalarda bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan "EYT'yi yılbaşından önce gündemimizden çıkarmayı amaçlıyoruz" dedi.
EYT’de son duruma ilişkin Habertürk TV’ye konuşan SGK Uzmanı Özgür Erdursun, asgari ücrete gelen yüzde 54’lük zam ile EYT’nin maliyetinin de çözülmüş olduğunu ifade ederek, “EYT’nin bir maliyeti yok. Yaklaşık 8-9 milyon çalışanın aylıklarına yüzde 54’lük bir zam yapıldı. Toplamda devletin sigorta primi ve vergileri yaklaşık aylık olarak 28 milyar daha arttı. Asgari ücret zammı da hemen sigorta primlerine yansıyor. Bu durumda yük özel sektörün üzerine yıkılacak gibi gözüküyor ama onlar da fiyatlarına, hizmetlerine zam yapacak. 1,5 milyon emeklinin maliyeti 8,5 milyar TL. Asgari ücretin artışı ile EYT’nin maliyeti kendiliğinden çıktı” diye yorumda bulundu.
